K-19

Onte vin a película "K-19 The widowmaker", coa que me cruzara varias veces. Documentándome agora sobre a mesma, acabo de ver que tivo bastante máis chicha da que parecía. Poderíamos resumila rapidamente como "paranoia soviética con submariño nuclear", pero como sempre, iso sería simplificar moito as cousas.

Foi dirixida en 2002 por Kathryn Bigelow, e os dous papeis principais foron interpretados por Harrison Ford e Liam Neeson. Todos os demais, homes na súa inmensa maioría, son secundarios que case 20 anos despois non me soa que triunfaran demasiado. Pero é que acabo de flipar bastante ao saber que ningún estudio importante quixo afrontar a rodaxe desta película, e que a productora principal foi National Geographic. Está baseada nun suceso real que agora intentaremos explicar.

A comezos dos anos 60, a Guerra Fría estaba no seu apoxeo. E o armamento nuclear non era un aspecto menor da mesma. Naquel tempo, con ameazas dos dous bandos, os soviéticos remataron o seu primeiro submariño nuclear, o K-19. E decidiron sacalo de paseo para que os americanos os viran e dar algo máis de medo, e foron de ronda polo Ártico e o Atlántico Norte.

Na película (porque na realidade non sei se sucedeu o mesmo), tamén houbo un importante problema no mando do submariño. Inicialmente o capitán era Polenin (Liam Neeson), pero todas as simulacións e simulacros que facían de accidentes e problemas no dique seco saían mal. A pesar diso, era moi respectado pola súa tripulación. Por esa razón, as ríxidas autoridades de Moscú o cesaron e puxeron ao mando ao capitán Vostrikov (Harrison Ford), que era moi duro e esixente, e do que se dubidaba da súa verdadeira capacidade e que tiña enchufe en Moscú. Obviamente, este caía moi mal entre a súa tripulación. Pero na primeira viaxe foron os dous, Polenin como segundo de Vostrikov, e xa vos podedes imaxinar a tensión que iso provocaba.

O caso é que van de paseo, van facendo simulacros nos que Vostrikov esixe cousas que os demais pensan que van dañar o submariño, e Polenin tamén o cre, pero seguen as súas instrucións, e todo vai saíndo ben. Pero nun determinado momento, prodúcese unha fuga nun dos dous reactores nucleares, comeza a subir a temperatura nel por falta de refrixeración, e se chega a unha determinada temperatura, tería lugar unha explosión nuclear superior á de Hiroshima. De feito, na realidade se lle puxo ese alcume ao submariño, o de "widowmaker" foi unha tontería propia da película nada máis.

Aos enxeñeiros e técnicos que hai na nave se lles ocorre que poden bombear a auga doce que vai nos depósitos do barco ao reactor, hai que soldar unhas tuberías e facer unhas conexións, pero é factible. A parte máis dura é para as persoas (poucas) que teñan que entrar no reactor para facer iso. Van estar expostos á radiación, e ademais moitísimo máis do que cren, porque os supostos traxes anti-radiación que levan só serven para productos químicos. Na película insinúase en varios momentos que o material é moito máis mediocre do que debería porque en Moscú están máis pendentes de celebrar festas.

Efectivamente, así o fan, pero vese que os que entran a facer esa reparación, aínda que só están 10 minutos, saen moi perxudicados. Pero conseguen o seu propósito, e a temperatura do reactor baixa considerablemente, polo menos durante algún tempo. Pero volven fallar as soldaduras, e o xefe do reactor, un rapaz da Academia sen experiencia, que non se atrevera a entrar antes, entra agora só a reparar a nova fisura e está moito máis tempo que os outros. Tamén sae, pero xa case nas últimas.

E para rematar, e por se non chegara con iso, atópanse cun destructor americano que lles ofrece axuda, por se a necesitan. Inicialmente Polenin era partidario de pedirlles axuda, e Vostrikov obviamente non. Incluso o delegado do Partido e un alto mando conseguen unhas pistolas e deteñen a Vostrikov, porque cren que xa é demasiada rixidez a deste tipo. Isto sucede cando Polenin está apagando un incendio noutra parte do submariño. Cando chega, ante a sorpresa de moitos, libera a Vostrikov, ponse ás súas ordes e manda prender aos outros dous. Nese momento, tamén para a súa sorpresa, aparece outro submariño soviético que lles bota unha man, pero incluso Vostrikov acepta a axuda dos americanos. Os soviéticos dinlle que sigan dentro do seu submariño nuclear contaminado, tomando froita fresca, pero xa pasan deles.

A película remata con eles declarando a súa inocencia en Moscú e prometendo o seu silencio. Non se soubo nada do tema ata case 30 anos máis tarde, coa caída do bloque soviético. Polo visto, tivéronse en conta as opinións dos protagonistas reais do suceso, que non estaban nada contento co guión inicial.

Saúdos.

O home tranquilo

Esta película estaba convencido de que xa a vira completa, e efectivamente confirmeino, pero repetín, que sempre resulta moi agradable de ver, aínda que hai varias cousas que chirrían bastante. Foi na noite do mesmo día no que vin "A taberna do irlandés", e quería sacarme ese agre sabor de boca dos dous colegas facendo un bodrio infumable, esta xa é outra cousa.

Foi dirixida en 1952 por John Ford para lucimento de John Wayne (como non), Maureen O'Hara, e tamén algo de secundarios como Víctor McLaglen e Barry Fitzgerald. O tema do título tamén ten traca. O título español e galego é unha boa tradución do orixinal, que ademais ten coherencia coa trama, pero en Arxentina e Venezuela tiveron o terrible erro de traducila como "o home quieto". Non sei, se cadra neses países "quieto" tamén é sinónimo de "tranquilo", pero se non é así, o erro é considerable.

Vou axiña á historia, por se non a coñecedes. Un ex-boxeador que naceu en Irlanda pero que de pequeno marchou para Estados Unidos, volve á súa aldea natal, Innisfree, para establecerse alí. Non se sabe ata a metade da película, pero faino porque no último combate matou ao seu contrincante, xa non quere volver pelexar e quere comezar unha nova vida. Ese caracter fai que sexa un tipo moi tranquilo que nunca discute con ninguén, o cal non está moi ben visto na sociedade tradicional irlandesa na que se está mergullando, e iso tamén choca co seu caracter americano, pouco ceremonioso e máis pragmático e directo.

Cando chega ali, merca a casa dos seus antepasados, para restaurala, o cal o enemista co que vai ser o seu veciño máis cercano, e casualmente namora perdidamente da súa irmá, protagonizada por Maureen O'Hara. Todo isto e o caracter algo pechado e túzaro dos irlandeses, e especialmente desa familia (que hai que darlles de comer aparte), fai que o conflito vaia crecendo aos poucos. Intenta casar con ela, pero o irmán oponse, despois conseguen convencelo, pero despois hai un problema coa dote, que a el lle dá igual (non semella ter problemas de cartos), pero á súa prometida non.

Por culpa de todos eses líos, todo remata cunha mítica pelexa entre os dous, que son bos becerros, con toda a poboación da zona xaleando e apostando, incluso uníndose en pequenas escaramuzas entre eles. Pero ao final todo acaba ben e incluso fanse bos amigos.

Xa digo, a película resulta agradable de ver e o guión está moi ben trabado e é bastante intelixente (todo o contrario da "Taberna do irlandés", non me cansarei de dicilo. Agora ben, hai algunhas cousas que chirrían, pero non sería xusto ver unha película de hai case 70 anos cos ollos de agora, é bastante tramposo. A visión da película é algo ou bastante machista, incluso cos anos de diferenza, creo. Ao fin e ao cabo, a John Wayne sempre lle poñían mulleres moi fermosas, de moito caracter, e bastante agresivas, ás que el acaba dominando, sobre todo a base de cachetes. A min xa me resulta bastante patético. Por outra banda, tamén me chirría algo iso de contrapoñer o pragmatismo e resolución estadounidense coa cultura tradicional irlandesa. Parece que o director tiña antepasados irlandeses e idolatraba con nostalxia esa cultura ancestral.

Saúdos.

A taberna do irlandés

Oíra falar desta película moitas veces, e cando xurdiu a oportunidade de vela, nin o dubidei. Antes de vela, non sabía seguro se xa a vira ou se a confundira con outra, pero esa dúbida aclarouse aos poucos segundos. Estaba seguro de que nunca vira a John Wayne na Polinesia. Foi dirixida en 1963 por John Ford para exclusivo lucimento de John Wayne, porque é un disparate que non ten outra explicación. Debían ter ganas de xolda e pareceulles un bo lugar para facela alí.

Podemos comezar xa polo título. O título orixinal é "Donovan's Reef", que é o nome da devandita taberna na Polinesia francesa (realmente rodouse en Hawai). A tradución podería ser "O arrecife de Donovan", e Donovan é o apelido do personaxe de John Wayne. En galego quedou como "A taberna do irlandés", algo da trama sucede na taberna, pero tampouco é para tanto. E o título para Hispanoamérica (ou parte dela) foi "Aventureiro no Pacífico", que tampouco está mal, pero ningún deles reflexa de que vai a historia, que xa digo, é un disparate para divertimento dos dous colegas.

Resulta que tres soldados do exército americano que loitaron no Pacífico quedaron por alí despois da guerra, e non lles foi mal. Un deles protagonízao John Wayne, que supostamente rexenta unha taberna. Outro protagonízao Lee Marvin, que aparentemente tamén axuda na xestión da taberna. Está borracho boa parte do tempo, e peleándose co personaxe de John Wayne, por razóns aparentemente incomprensibles. E o terceiro é o personaxe protagonizado por Jack Warden, que é o único médico que hai na zona, que raramente está xunto aos outros, porque está sempre traballando, e que ten tres fillas pequenas que tivo cunha princesa do lugar, que morreu hai pouco tempo, e que era moi querida e venerada por todos.

Pois este idílico paraíso vese alterado porque dende Boston chega Amelia (protagonizada por Elizabeh Allen), a filla maior do médico, á que non chegou a coñecer porque marchou á guerra. Ela vén comprobar se leva unha vida recta e legal, porque de non ser así, ela herdará o imperio dunha importante navieira de Boston que pertence á familia. Chega á illa sendo un toxo, pero pouco a pouco vaise abrandando e adaptando á relaxada vida do lugar. E como non, vaise namorando de John Wayne, pero do xeito típico que fan nas súas películas, é dicir, tendo aparentemente moito caracter, discutindo moito con el, para recibir uns cachetes ao final e caer nos seus brazos. Bastante patético, por certo.

Durante ese lapso de tempo, como saben das intencións de Amelia, fanlle crer que os tres fillos do médico son realmente de John Wayne, pero obviamente unha mentira dese calibre sae á luz, pero ao final non ten relevancia, porque parece que Amelia queda tamén a vivir alí.

Pois xa digo, un disparate. A historia non hai por onde collela, Lee Marvin case non aparece, ou o fai de forma totalmente secundaria, Jack Warden aparece aínda menos, e todo xira en torno a John Wayne e Elizabeth Allen, na súa estraña e incrible historia de amor. Xa digo, os dous John non sabían o que facer, nin en que gastar os cartos, e foron correrse unha xolda á Polinesia. Non está mal o plan, pero cine, pouco e mediocre.

Saúdos.

Antón Alonso Ríos: o Siñor Afranio

Xa hai anos oín falar dunha interesante figura do galeguismo, chamado Antón Alonso Ríos. Hai décadas xa andaba polo local da A.C. Alexandre Bóveda algún exemplar do libro escrito por el como autobiografía e titulado "O Siñor Afranio. Ou como me rispei das gadoupas da morte. Memoria dun fuxido". Ese é o libro que pretendía ler eu, pero non o atopei, porque semella estar esgotado e descatalogado, e lin unha breve biografía sobre ese individuo. Non foi o mesmo, pero... pódese completar, por exemplo, co documental que vos poño ao final deste artigo.

Foi un tipo importante, sobre todo do galeguismo en Arxentina. Naceu no concello de Silleda, pero aos 20 anos marchou para Arxentina. No ano 31, coa proclamación da República veu para aquí de novo, era profesor e un importante líder agrarista. En Tomiño dirixía unha escola fundada por emigrantes de nome moi rimbombante: a Aurora do Porvir. Fixo moita propaganda a favor do Estatuto de Galicia no ano 36 e, obviamente, cando chegou a Guerra Civil foi perseguido (esta é a mellor parte, déixoa para despois). Conseguiu fuxir e chegar de novo a Arxentina, onde viviu ata 1980. Era case a man dereita de Castelao. Xusto o ano anterior á súa morte, escribiu o libro que mencionei antes, que foi publicado por A Nosa Terra, e que agora é case imposible de conseguir.

Pero deixei para maior explicación o que sucedeu nos anos da Guerra Civil. Foi perseguido, como tantos outros, pero estivo case todo o tempo en Galicia e non deron con el. Como fixo? Botouse ao monte? Pois non, foi moito máis imaxinativo. Deixou medrar a barba, vestiuse cuns farrapos vellos, e fíxose pasar por pobre de pedir. Como era tan educado, a xente tíñalle estima e puxéronlle o nome do Siñor Afranio. Estivo movéndose polo sur da provincia de Pontevedra e de Ourense principalmente, coa idea de pasar a Portugal e fuxir a Arxentina de novo. Pero levoulle tempo. Incluso durante algún tempo estivo servindo nalgunha casa desa zona. Por iso a súa figura resulta tan atractiva.

Saúdos.

Faraóns

Como chegaron as vacacións de Nadal, obviamente, hai que dedicase a ler. E hai tempo para libros algo máis densos e complexos que os últimos que lin. Así que me puxen con "Faraóns. Vida, morte e eternidade no Antigo Exipto" do Canal Historia. A primeira vez que lin un libro do Canal Historia tiña un certo recelo, porque non sabía moi ben cal sería o resultado de ler un libro "escrito por un canal de televisión". Pero a cousa funcionou ben, semella que teñen bos escritores ao seu cargo, e xa perdín ese medo. Polo que parece, debín mercar este no 2017 ou 2018, pero como xa dixen hai pouco, o meu principal provedor de libros en castelán, o Círculo de Lectores, pechou hai un ano, así que vou esgotando aos poucos o caudal literario que me chegou por esa banda. Creo que xa só me quedan 8 por aí, pero tranquilos, hai moitos noutros sitios. Aínda me queda moito por ler.

Pois foi un exercicio fantástico, aprendín moito sobre o Antigo Exipto, o libro está moi ben escrito, bastante ben estruturado, e acábase entendendo bastante ben como funcionaba aquela cultura. Podo deixar aquí un feixe de aprendizaxes que antes non tiña tan claros:

- Exipto estaba dividido no Alto Exipto (no interior, ao sur, con capital en Tebas) e o Baixo Exipto (ao norte, pola zona do delta do Nilo, con capital en Menfis)

- A época faraónica, a grandes rasgos, foi dende o 3000 a.C. case ata o cambio de era, ou sexa, uns 3.000 anos, que non é pouco.

- Houbo épocas de máis éxito na gobernanza do imperio, e outras de máis caos. As tres épocas máis exitosas foron o Imperio Antigo, o Imperio Medio e o Imperio Novo. E entre elas foron o Primeiro, Segundo e Terceiro Período Intermedio. Despois deste último xa foi o ocaso do Período Tardío e as Dinastías de orixe grega.

- Como sabemos, a relación dos exipcios coa morte e o Alén era moi profunda, de aí a riqueza das súas tumbas, a momificación, sarcófagos, etc. Houbo épocas, como no Imperio Antigo, onde edificaron grandes pirámides, perfectas ou escalonadas, que todos coñecemos. Noutras épocas posteriores, querían facer algo tamén grandioso, pero decidiron que estiveran bastante máis ocultas, para que non foran doadas de saquear, e de aí saíron zonas fantásticas como o Val dos Reis e o Val das Raíñas, con tumbas excavadas nas montañas.

- Fálase de cousas curiosas como as poucas mulleres que puideron gobernar como faraonas. Os casos máis coñecidos son Hatshepsut, Nefertiti e Cleopatra. Tamén houbo unha dinastía de faraóns libios, e outra de faraóns negros chegador de Nubia, ao sur, o que agora sería Etiopía ou Sudán.

- Tamén se fala de época crítica de Amenhotep IV, tamén chamado Akenatón, que intentou cambiar moitas cousas que se consideraban inmutables. A súa muller foi Nefertiti, que se cre que gobernou despois del con outros nomes, e o seu fillo foi Tutankamón, que non foi un faraón moi lonxevo nin importante, pero por algunha estraña razón, a súa riquísima tumba non foi saqueada e foi descuberta virxinalmente polos exploradores occidentais, o cal o fixo moi famoso.

- Tamén fala dos últimos séculos, con moito peso xa da cultura grega, coa presenza do mesmo Alexandre Magno, e dos descendentes dun dos seus xenerais, Ptolomeo, que deu lugar á última dinastía. E xa nos últimos anos, case no cambio de era, apareceu o Imperio Romano para rachalo todo, e fálase da relación de Cleopatra con Xulio César, primeiro, e con Marco Antonio despois, e os seus respectivos fillos que foron xa os últimos faraóns. Ptolomeo Cesarión, o fillo de Cleopatra e Xulio César, foi o último e rematou o seu reinado no ano 30 a.C.

En definitiva, que o pasei moi ben aprendendo tanto sobre este grandioso imperio coa lectura deste libro.

Saúdos.

Piratas do Caribe: o cofre do home morto

Xa había tempo que tiña ganas de ver completa algunha película da saga de "Piratas do Caribe". Prefería comezar coa primeira, pero non foi posible, aínda que non descarto vela en breve prazo, porque nas cadeas españolas da TDT están proxectando diferentes películas da saga con bastante frecuencia nestes días de Nadal. Tiven que comezar coa segunda, e ese mesmo día, noutra cadea, botaban a quinta. E cónstame que botaron a primeira hai pouco en varias cadeas diferentes. Así que, co índice de repetición de contidos que teñen as cadeas de televisión, creo que non tardarei en vela. Por certo, esta ansia vén de que tiñan pinta de ser películas amenas e divertidas, e despois de ver unha completa, confirmei esa opinión. Esta segunda é do ano 2006, dirixida por Gore Verbinski (creo que o fixo coas tres primeiras), co mesmo produtor e actores de todas, supoño, polo menos os principais.

A trama é un pequeno lío, pero entendo que non é o principal deste tipo de películas. Neste caso, todo xira en que Will e Elisabeth queren casarse, e non foi posible, e mentres, Jack Sparrow ten un problema gordo, porque ten unha débeda pendente con Davy Jones, o xefe dun barco fantasma, chamado o "Holandés Errante" (existe unha famosa lenda mariñeira sobre este tema), que quere levar a Jack e ao seu barco ao fondo do mar. Ou sexa, a típica épica de piratas (os últimos videoxogos aos que xoguei, hai décadas, de "Monkey Island", tamén trataban disto).

Pois nada, pasouse un bo rato, nalgún momento con risas. Hai un momento, na parte inicial da película, na que Jack Sparrow, por unha banda, e o resto da tripulación, pola outra, teñen que liberarse dunha tribo de caníbales en diferentes circunstancias, e a forma de facelo é moi chisposa. Hai que recoñecer que os guionistas foron moi imaxinativos, case circenses.

Saúdos.

Gremlins

Pois o que dicía, outra película da que tiña lembranzas e que raramente vería, a non ser que se dean unhas circunstancias un tanto especiais como as deste ano. Foi dirixida en 1984 por Joe Dante, un dos seus produtores executivos foi Steven Spielberg, e a min sóame que tivo bastante éxito no momento. Eu xuraría que fun vela cos compañeiros de clase, pero tampouco podería aseguralo. Outro dato que me acaba de chamar a atención é que polo visto está baseado nun relato de Roald Dahl. Iso podería explicar que os "gremlins" malvados eran bastante cabróns, e teño entendido que a Roald Dahl ese tipo de detalles lle gustaba bastante.

Aparte do éxito do momento, semella que houbo bastante polémica en Estados Unidos, porque supostamente era unha película dirixida a todos os públicos, pero algunhas escenas eran bastante violentas e alí cambiáronlle a clasificación. Eses son os problemas típicos dos países atrasados como ese. Creo que os autores quixeron facer unha comedia supostamente infantil algo gamberra, e esa é unha combinación explosiva que non entra en mentes simples como a maioría das estadounidenses.

A película tampouco ten moita máis historia. O elenco non pasou á historia do cine. Lembrade as tres condicións que lle comunicaron ao comprador do primeiro "gremlin" bo. Non debían mollarse con auga, a luz natural os mataba e, sobre todo, non debían comer despois da medianoite (curiosa condición, porque en calquera momento do día é despois da medianoite, pero vaia....). Xa só con iso se poden facer marabillas.

Saúdos.

Noé

Neste Nadal frío e chuvioso no que ademais non recomendan andar moito por aí fóra (non vaia ser), estoume animando a ver moitas películas na televisión que noutros momentos seguramente deixaría pasar. Seguramente iso lle pasaría a "Noé", a película dirixida en 2014 polo interesante Darren Aronofsky, e protagonizada nos seus principais papeis por Russell Crowe e Jennifer Connelly (vaia, non é a primeira vez que fan parella no cine).

Antes de ver a película, pensaba eu se esta historia daba para tanto, pero si, o director e os guionistas conseguiron darlle forma e volume. E sobre todo, botáronlle tamén moita imaxinación. Polo visto, foi moi criticado por algúns grupos relixiosos que, como era previsble, non aceptaron que se cambiara nada da historia. Porque creo que en bastantes puntos foi máis ou menos fiel, pero noutros innovou bastante.

O que máis me chamou a atención foron os personaxes dos Vixilantes, uns seres de pedra (véndoos actuar, lembraban algo aos Transformers e ese tipo de cousas) que polo visto eran antigos seres de luz caídos, que foran culpados de que Adán e Eva foran expulsados do Edén. E agora, en vez de seres de luz, eran pesados seres de pedra. Pero cando chegou o momento de comezar a construción da gran Arca, botaron unha boa man no proceso, unha vez convencidos de que Noé tiña bos propósitos.

Polo visto, o director tiña ganas de rodar esta historia, porque era unha das que máis lle perturbaba das antigas escrituras, e el, que ten orixes xudías, quería abordar esta temática, pero con máis crudeza da habitual. Iso seguro que non lles gustou aos ultracatólicos. Se a iso lle unimos que este director semella ter unha visión bastante pouco convencional da vida, dá un resultado ben curioso, claro.

Con respecto ao resto do elenco, recoñecín a Emma Watson e a Anthony Hopkins, que fai o papel dun curioso Matusalem, que vive nunha fermosa montaña e ten certo protagonismo na historia. O resto son actores novos, ou veteranos aos que non coñecía previamente.

Saúdos.

Cleopatra

Onte pola noite botaron na 2 a mítica película "Cleopatra", o último dos grandes peplum clásicos, que foi unha catástrofe económica para os estudios que a rodaron, e que é a última das mostras dos grandiosos decorados e vestiarios que se gastaban en Hollywood a mediados do século XX.

Contén algunhas das escenas míticas da Antigüidade clásica que todos coñecemos, como o asasinato de Xulio César por senadores romanos dentro do propio Senado nos "idus de marzo", ou o suicidio de Cleopatra deixándose morder por un áspid.

A película dura catro horas, que por momentos se fan algo longas porque algún tramo é algo lento. Pero a grandiosidade dos escenarios apabulla, e a importancia dos momentos e personaxes fai máis levadeiro o visionado da mesma.

É curioso o reparto de protagonismo dos personaxes principais. Obviamente, Cleopatra está presente en toda a película. Pero na parte masculina, a primeira parte está protagonizada por Xulio César, que ten un fillo con Cleopatra, Cesarión, que acabará sendo o último faraón exipcio. Nesa parte, Marco Antonio aparece, pero de forma moi secundaria. E cando morre Xulio César é Marco Antonio quen gaña moito peso na historia, aínda que Octavio tamén comeza a aparecer con frecuencia. Está claro que son persoeiros moi importantes nun momento crucial da historia.

Estiven lendo información sobre a película, e semella que o máis interesante foi o desastre da produción. Houbo un primeiro director, Robert Mamoulian, que xa tiña escenas gravadas con outros actores totalmente diferentes, pero descartáronse porque non gustaban nada, e iso xa supuxo un costo grandísimo. Contratouse ao novo director, Joseph Leo Mankiewicz, coas novas superestrelas (Elizabeth Taylor, Rex Harrison e Richard Burton). Polo visto, no tramo final da produción, Mankiewicz tamén foi despedido, pero houbo que contratalo de novo porque ninguén era capaz de montar a película. Había gravado material para 6 horas, fíxose unha versión de 3 para cine, e agora nas televisións emiten a versión de 4 horas.

Despois houbo todo tipo de problemas: Elizabeth Taylor e Richard Burton coñecéronse na rodaxe, e tiveron un apaixoado romance que foi moi escandaloso. Taylor púxose enferma, retrasou a gravación, estivo a piques de morrer e fixeron unha traqueotomía para salvarlle a vida que, polo visto, pode medio verse nalgunhas escenas gravadas despois. Para que non lle afectase máis á saúde, a rodaxe levouse de Londres a Roma. Xa por non falar do mogollón de carísimos vestidos que leva a Taylor durante toda a película. En definitiva, un caos. Pero a película é agradable de ver, claro.

Saúdos.

Adivina quen vén cear esta noite

Obviamente, como todo o mundo, oín falar desta película moitas veces, pero eu xuraría que non a vin nunca completa. Así que apareceu no famoso ciclo de cine clásico da 2 dos martes pola noite, xusto o día que collíamos as vacacións de Nadal de 2020, e non o dubidei nin un só intre.

Foi dirixida por Stanley Kramer en 1967, cando nos EEUU había bastante tensión interracial, e xa saberedes que hai catro protagonistas principais. Os pais da rapaza son os xa veteranos Spencer Tracy (que morreu dúas semanas despois de rematar a rodaxe, estaba xa moi mal de saúde) e Katharine Hepburn (que fixo parella con Tracy en nove películas), a rapaza é Katharine Houghton (sobriña de Hepburn que se dedicou máis ao teatro que ao cine) e o "causante de todo" é Sidney Poitier.

A historia é ben simple, como saberedes. A parella nova acaba de coñecerse en Hawai, queren casar xa e van a San Francisco a comunicarllo aos pais dela. Na familia dela a educaron na igualdade, e a rapaza non ten a máis mínima dúbida de que os seus pais aceptarán ao seu prometido negro sen ningún problema, pero el non está tan convencido, aínda que está convencido de que serán xente moi culta e educada.

A película comeza pola mañá ou ao mediodía do día no que aterran en San Francisco, e imos vendo o transcurso da tarde, ata a hora da cea, na que se vai xuntar todo o mundo, como se non pasara nada, pero está claro que vai pasar algo gordo. Aparece por alí un amigo do pai que é sacerdote, e que semella o máis liberal de todos. Tamén aparecen os pais do mozo, que voaron dende Los Ángeles. A nai acepta a situación pero o pai o leva moito peor, exactamente igual que os pais da rapaza branca. Ao final imponse a cordura nun país e época que nunca foron propicias para iso, e sentan a cear amigablemente cando remata a película.

Como anécdota, dixéronme que hai algunha referencia a Martin Luther King na película (efectivamente), pero el foi asasinado pouco tempo despois, debido á tensión racial desa época, e propiciou un pequeno cambio no guión posterior. Tamén me chamou a atención que algúns breves pasaxes da proxeción do outro día estaban en versión orixinal subtitulada. Non sei, semella como se se perderan partes da dobraxe e que xa non poidan recuperalas porque os dobradores orixinais morreron ou xa non teñen a mesma voz.

En definitiva, unha película moi agradable de ver nestes tempos tamén convulsos de pandemia, conspiranoicos e gilipollez continua nas redes sociais e nalgúns medios de comunicación.

Saúdos.

Prisciliano e o priscilianismo. Da condena á rehabilitación

Xa teño comentado aquí nalgunha ocasión, creo, que o tema de Prisciliano me parece moi suxerente. E o gran especialista galego na súa figura é o meu amigo Victorino Pérez Prieto, do que tamén lin algún libro máis neste ano referente á Xeración Nós, que está de centenario. O libro que acabo de ler, titulado como este artigo, non é obra de Victorino, pero si foi el o compilador de traballos de varios autores, que vou referir a continuación. É xa o penúltimo da colección Mandaio de Biblos Clube de Lectores, que estou a piques de rematar. Só faltan as obras dos autores novos que promoveron co seu propio Premio Literario.

Para a xente que non sabe de que falamos cando falamos de Prisciliano, diremos que naceu pola zona da Gallaecia a mediados do século IV d.C., que despois dalgún tempo de moral disipada fíxose sacerdote, foi moi rigoroso e asceta, vexetariano, trataba de igual a igual ás mulleres, foi collendo adeptos e seguidores, chegou a bispo de Ávila, e algúns outros bispos da península principalmente lanzáronse contra el porque predicaba unha imaxe humilde da Igrexa que a eles, xa afeitos ao poder e o luxo, non lles conviña. O Papa e o emperador romano da época estiveron de acordo, e uns escuros manexos acabaron coa súa decapitación e a de varios dos seus discípulos en Tréveris no ano 385, cando tiña uns 40 anos. Parece que o rito mantido polos seus seguidores aínda tivo algunha vixencia durante varias décadas, pero 1 ou 2 séculos despois xa se daba por extinguido o priscilianismo. 

Lembremos que tamén neste ano (no que lin moito porque pasei moito tempo na casa) lin un libro titulado "A idade da penumbra" que tamén dicía que a partir dos secúlos IV e V, os cristiáns, que xa deixaran de ser perseguidos, convertéronse en perseguidores de todo o que cuestionaba a súa nova posición, valía o mundo e a cultura clásica, ou estas novas tendencias que non lles gustaban nadiña.

Nesta obra, compilada e ordeada por Victorino, constan os seguintes traballos:

- Que podemos dicir hoxe de Prisciliano?: En galego, do propio Victorino Pérez Prieto

- Tréveris, proceso y muerte de Prisciliano: En castelán, de María José Bravo Bosch, onde analiza os principios xurídicos dos xuízos que levaron á execución de Prisciliano

- Prisciliano a través de los tiempos medievales: En castelán, de Andrés Olivares Guillem, onde se analizan outros movementos similares ao priscilianismo que tiveron lugar na Idade Media, e que podían estar inspirados naquel

- Prisciliano e o priscilianismo em Portugal: en portugués, de Ricardo Nuno Ventura

- Prisciliano, o priscilianismo e as mulleres: en galego, de Pilar García Negro

Como se pode ver, tres idiomas diferentes e cinco perspectivas diferentes que poden axudar a entender mellor esta complexa e controvertida figura.

Saúdos.

Contos por palabras

Tamén aparentemente dirixida ao público infantil e xuvenil, foi a seguinte obra que me tocou ler. Foi "Contos por palabras" de Agustín Fernández Paz. Curiosamente teño unha certa conexión con esta obra dende hai décadas, e bastante peculiar. No colexio no que levo moitos anos traballando, nos primeiros tempos tamén daba clases extraescolares de Informática. E nesas clases, entre outras cousas, tamén practicabamos mecanografía. E o texto que eu lles poñía aos rapaces para que practicaran eran os primeiros capítulos desta obra. A maioría deles ían bastante lento e nunca remataban o primeiro dos relatos. De feito, agora mesmo non lembro se alguén chegou ao segundo.

É un libriño que contén simplemente 11 breves relatos. O título vén de que as historias están supostamente inspiradas nos "anuncios por palabras" dos xornais. No limiar, o autor conta que nun determinado momento non atopaba a inspiración para escribir nada, e que unha amiga lle dixo que era moi sinxelo, que todo o mundo tiña historias que contar, e que bastaba con ler os "anuncios por palabras" dos xornais para atopar unha inspiración inesgotable. Cada un dos relatos ten unha portada na que se ve un "anuncio por palabras" (en castelán, non sei se son fotos da realidade) que inspirou esa historia.

Hai algúns deles moi interesantes e creativos, e outros que non mo pareceron tanto, onde seguramente eu o achacaría a que a obra pode estar dirixida a lectores máis novos, que se divertirán con detalles e xiros argumentais que a min xa non me chaman a atención. Pero vaia, en xeral, pásase un bo rato lendo este libro.

Saúdos.

O destino de Clarescura Lens

Nos últimos días, cando xa se achegaba o merecido descanso de Nadal, fun relaxando o meu ritmo de traballo, e na fin de semana lin tres libros. Obviamente, os libros eran ben curtiños e asequibles, que se non, sería imposible, pero xa deixaba claro que chegaba o tempo de disfrutar dun dos meus praceres preferidos.

O primeiro deles foi "O destino de Clarescura Lens" de Alfonso Álvarez Cáccamo. Que eu saiba, é a primeira obra que leo deste autor, do que xa tiña oído falar por outras actividades diferentes, como mencionarei a continuación. E polo que vexo na miña biblioteca, no futuro cercano (espero que sexa no 2021) tamén lerei outra obra del, titulada "Xente de mala morte", que polo visto é un libro de relatos.

Antes de comentar o libro, falarei un pouco do autor, que me ten un tanto desconcertado. É fillo do insigne Xosé María Álvarez Blázquez, e polo tanto irmán de Pepe, Celso e Berta, persoeiros todos eles con máis ou menos peso na cultura galega. Polo visto foi profesor (sospeito que de Primaria, xa veredes por que), pero xa se xubilou no 2011. Curiosamente esta noveliña que lin eu é posterior, de 2012.

Pero o curioso é que as primeiras referencias que tiven del, hai xa uns cantos anos, eran varios números moi divertidos do dúo humorístico Mofa e Befa. Se os vistes actuar algunha vez (polo visto, volveron xuntarse agora e xusto estes números dos que vou falar están no seu repertorio outra vez), seguro que lembrades tres pequenos "sketches" nos que dicían receitas de cociña nas que só se utilizaba unha mesma vogal. A receita da letra "a" chámabase "A gran asada", a do "e" era "Esqueletes de reses en prebe de té verde", e a do "o" era "Mollo do lombo do ollomol ó modo ostrogodo". E ameazaban tamén cun "Difícil pil-pil" e o "Ñu crú". Pois algunha vez lles escoitei dicir que eses textos eran do noso autor de hoxe.

E acabo de ler esta noveliña, e non me estraña en absoluto, porque nela tamén hai xogos de palabras similares. Por exemplo, un dos protagonistas principais, o avó de Clarescura, que está aparentemente xordo, resulta que só ten xordeira selectiva. Porque todo o que leve a vogal "a" o escoita perfectamente. Cando varios personaxes descubren ese matiz, xa poden comunicarse con el sen demasiados problemas, senón tiñan que recorrer a un caderno para escribirlle o que non escoitaba.

O outro xogo de palabras máis común na novela é escribir os nomes ao revés. Ou sexa, nomear aos personaxes con nomes aparentemente sen sentido, pero se lle dás a volta ao nome, teñen sentido pleno. De detalles como eses, sospeito que debeu ser profesor de Primaria, onde ese tipo de xogos pode gustar moito, pero vaia, é pura especulación miña. Algúns exemplos deses nomes son: "Atar Nórbac", "Asimusa Soglof", "Osurac", "Oñimot" (topónimo), etc.

Polo demais, a noveliña lese con gusto, aínda que semella estar algo orientada para un público infantil-xuvenil, por este tipo de detalles. Iso non é un demérito, é unha característica, simplemente.

Clarescura é unha nena moi especial que naceu nunha aldea, a súa aldea estaba enfrontada con outra, e os seus pais son de aldeas diferentes, e con caracteres diferentes, e case nunca están xuntos. Os avós da nena tamén teñen o seu caracter e a súa historia, e o narrador da historia é o Destino da nena, que está sempre pendente dela. Ten un certo aura sobrenatural todo o que se conta.

Saúdos.

Apolo 13

En xeral, o tema espacial interésame, así que en canto tiven a posibilidade de ver esta película, fíxeno. Foi dirixida en 1995 por Ron Howard, e os actores principais foron Tom Hanks, Bill Paxton, Kevin Bacon, Gary Sinise e Ed Harris.

A historia é ben sinxela. Non moito tempo despois de que o Apolo 11 puxera a dous estadounidenses na Lúa, seguiron mandando misións similares, que tamén o conseguiron, aínda que non tiveron tanta fama como os primeiros, obviamente. Pero casualmente unha das máis famosas foi a do Apolo 13, que non o conseguiu e que deu lugar á famosa frase "Houston, temos un problema".

Polo que me pareceu entender na película, esta expedición xa foi bastante accidentada antes de saír, porque o equipo de astronautas. Primeiro ía subir un equipo de tres astronautas, pero algúns problemas de saúde detectados nalgún deles, fixo que se cambiara o equipo completo (a compenetración entre os tres era esencial, polo visto). E dous días antes de saír, descubriuse que un dos astronautas tampouco podía ir porque había un alto risco de posibilidades de que tivera sarampión durante a viaxe, cousa que ao final non sucedeu (aínda que quedou na Terra). E cambiaron a ese tripulante que non estaba tan compenetrado cos outros dous, o que provocaba algo de tensión.

O caso é que o cohete saíu, foise desprendendo das pezas, ía todo ben, e cando estaban facendo unha operación de mantemento rutinaria, produciuse unha explosión que mermou en moito as capacidades da nave. Dende ese momento xa sabían que non podían alunizar, e que o obxectivo era voltar á terra vivos, pero iso tampouco parecía doado, porque non había combustible nin aire para conseguilo.

Pero esta xente é toda listísima e conseguiron voltar, cun amplo equipo de apoio en terra, e co astronauta descartado facendo simulacións en terra para axudar aos que estaban en órbita.

Saúdos.

Os sete magníficos

Eu supoño que vin esta película clásica de 1960 algunha vez completa no pasado, pero cruzóuseme no camiño e apeteceume vela de novo, por se acaso. O director foi John Sturges e está baseada en "Os 7 samurais", e mira ti por onde, esta non a vin nunca, a ver se algún día é factible.

A historia é bastante simple. 7 homes mercenarios do salvaxe oeste americano (ou sexa, estadounidense) únense para axudar a uns granxeiros mexicanos que son roubados sistematicamente por outro pistoleiro mexicano chamado Caldera. A cousa non dá moito máis de si.

Os actores que interpretan aos "bos" pistoleiros que axudan aos granxeiros son Yul Brinner, Steve McQueen, James Coburn, Charles Bronson, Robert Vaughn, Horst Bucholtz e Brad Dexter. O malísimo Caldera é interpretado por Eli Wallach.

Pois iso. Tres dos granxeiros cruzan a fronteira e achéganse ao primeiro pobo, a ver se poden mercar armas ou contratar a algún pistoleiro que lles axude a liberarse do xugo de Caldera. Ven unhas estrañas e simpáticas escenas nas que algúns dos seus futuros salvadores resolven un conflito social e racial a tiros, e deciden falar con eles, para ver se poden axudarlles. Con máis ou menos dificultades, conseguen que 7 pistoleiros (cifra máxica) se ofrezan a axudarlles, aínda que o salario non é moi alto, que digamos.

Chegan ao lugar, teñen un enfrontamento con Caldera e os seus homes, e saen vencedores. Pero non están tranquilos, porque saben que volverán, e con moitos máis medios. Pero non fai falla, confíanse un pouco, saen unha noite para espiar aos outros, e ao mesmo tempo, os outros toman o pobo e espéranos a que volvan. Os homes de Caldera perdóanlles a vida e lévanos ata a fronteira, pero o seu orgullo está ferido, e deciden volver. Conseguen acabar cos outros, pero só sobreviven 3 dos 7, que despois seguen coa súa vida.

A verdade é que non me soaba nada ese final, pero se a vin completa, seguro que foi hai moito tempo.

Saúdos.

Ricardo Carballo Calero, Día das Letras Galegas 2020

Neste estraño ano de 2020 se lle dedicou o Día das Letras Galegas a Ricardo Carballo Calero. Despois de moitos anos intentándoo moitas asociacións de base, conseguiuse, non sen certa sorna, porque ao final, resulta que todos os integrantes da Real Academia Galega querían dedicarlle ao día, cando en anos anteriores o enfrontamento por ese tema era total.

Por se non chegara con iso, chegamos ao ano en cuestión e aparece unha pandemia dun nivel que non víramos nos últimos 100 anos, o cal condicionou toda a nosa vida. E tamén a da Academia, cuxo propósito básico nesta actividade, non o debemos esquecer, é facer o seu acto institucional no día sinalado e na vila ou cidade natal da persoa homenaxeada, cos seus discursos impostados que, seguramente, non lle interesan case a ninguén máis que a eles.

E para iso tamén houbo lío. Como o autor homenaxeado naceu en Ferrol, que xunto con Lugo e Santiago foi unha das cidades ás que estivo máis unido, o acto do 17 de maio ía ser alí. Pero chegou a pandemia, e na primavera non estabamos para actos destes. Pospúxose todo para finais de outubro, cando supostamente xa íamos estar algo máis preparados para celebrar un acto coma este. Pero chegou ese momento, e xusto un par de días antes a Xunta decretou confinamento perimetral das principais cidades galegas, e houbo que pospoñer de novo o acto. Finalmente fíxose a mediados de decembro, e na Universidade de Santiago (onde el fora profesor, o primeiro catedrático de Lingua e Literatura Galega), co enfado da corporación ferrolá, que se negou a desprazarse ata Compostela.

Por se non chegara todo o anterior, claro, todas as entidades de base que solicitaran durante tanto tempo dedicarlle esta homenaxe, levaban tempo pedindo que se prolongase tamén ata o 2021, no que supostamente iremos superando a pandemia algo mellor, para que se puidera celebrar noutras instancias da sociedade. Pero claro, todo iso á Academia deulle igual, e xa decretou que o 2021 será homenaxeada a poeta Xela Arias (isto acaba de saberse hai un par de días). Unha vella reivindicación de moita xente, sobre todo colectivos feministas.

Neste ano 2020 lin un suplemento especial sobre Carballo Calero que publicou Nós Diario en maio. E tamén lin outro suplemento e un pequeno libriño que publicou A Voz de Galicia en outubro.

Polo que me pareceu entender, os primeiros anos de vida xiraron en torno a Ferrol, onde pretendía asentarse, pero a Guerra Civil fíxolle alonxarse da súa terra, e acabou na cadea en Jaén. Tiña condena de 12 anos, pero só cumpriu 2, porque os golpistas non sabían como alimentar a toda a xente que meteron na cadea.

Foi malvivindo e no ano 1950 ofrecéronlle o posto de director (aínda que oficialmente non constaba así, porque seguía sendo mal visto polo réxime) do Colexio Fingoi en Lugo, bastante vangardista para a época no seu estilo educativo. E en 1965 foi dar clase á Universidade de Santiago. Se non me engana a memoria, en 1962, e durante os últimos 8 anos da súa carreira en activo, foi o primeiro catedrático de Lingua e Literatura Galega. Morreu en 1990, cando tiña case 80 anos.

Déixovos un vídeo dun famoso programa da TVG dos anos 80 no que confrontaba Carballo Calero defendendo o reintegracionismo con Constantino García, asturiano que defendía o galego normativo.

Saúdos.

West Side Story

Botaban "West Side Story" nese famoso espazo de cine clásico da 2 dos martes pola noite, que xa mencionei aquí moitas veces nos últimos tempos. Xa a vin varias veces, pero non me desagradou facelo de novo. A min gústanme moi poucos musicais, só este, "Xesucristo Superstar", "O Rei León" (ese en directo, xa o vin 6 veces en Madrid) e algún outro que agora mesmo non lembro. Ademais teño un CD coa banda sonora, así que podo disfrutar da magnífica música de Leonard Bernstein cando queira. Chámame máis a atención iso ca o baile, pero nesta película ata iso resulta interesante.

Pois nada, disfrutei de novo desta versión moderna de "Romeo e Xulieta", ambientada no Nova Iork dos anos 50 (a película foi dirixida por Robert Wise en 1961). Enfróntanse a banda dos "Sharks", que son portorriqueños, e os "Jets", brancos de orixe europea. Namóranse María e Tony, que pertencen a bandas diferentes, e a tensión entre as dúas bandas, que non era pouca, crece aínda máis, e remata en tres mortes, entre elas a de Tony, que provoca a reconciliación das bandas. A diferenza da obra orixinal de Shakespeare, sobrevive María, a nova Xulieta.

Dediqueime entón a mirar algúns datos que me provocaron curiosidade. Esta película optou a 11 oscars, dos que ganou 10. Despois tamén me deu por investigar na carreira cinematográfica (ou de calquera tipo) dos actores principais, porque a maioría deles son bastante descoñecidos. Natalie Wood si foi unha estrela, e Rita Moreno, aínda que non moito, pero algún éxito tivo. Pero Richard Beymer (Tony), Russ Tamblyn e George Chakiris xuraría que só os vin nesta película, e iso fíxome investigar. Efectivamente, non vin moitas outras actuacións reseñables. Pero chamoume a atención que Richard Beymer e George Chakiris coincidiron en "Twin Peaks", famosa serie de televisión dos 90 que eu non vin, pero da que se fala moito.

Saúdos.

O dominio mundial

Lin hai unhas semanas un libro bastante interesante. Titúlase "O dominio mundial. Elementos do poder e claves xeopolíticas" e foi escrito por Pedro Baños, un militar español na reserva. Acabo de enterarme que esta obra é a segunda dunha triloxía escrita por este autor, e que está tendo moito éxito. Non estou seguro, pero debeu ser dos últimos que merquei no Círculo de Lectores, que pechou hai un ano, máis ou menos.

Unha das cousas que me chamou a atención cando me enterei da existencia deste libro foi o autor, do que estiven investigando un pouco. A liña ideolóxica do libro parecía coincidir bastante coa miña, e me chocaba un pouco ou bastante que o escribira un militar que tivo cargos importantes. Algo non me cadraba, e segue sen facelo, pero son cousas que pasan.

O libro trata todos os elementos que determinan o poder e o dominio no mundo actual. O índice pode darnos unha idea de cales son todos eses elementos:

1. Potencia militar

2. Capacidade económica

3. Diplomacia

4. Servizos de intelixencia

5. Recursos naturais

6. Territorio e poboación

7. Potencialidades intanxibles (cultura, lingua, identidade...)

8. Coñecemento e tecnoloxía

9. Comunicación estratéxica

Hai unha última sección onde se fala aínda máis de dous factores que tiñan e seguirán tendo moito peso, como son a Tecnoloxía e a Demografía.

O libro resulta de amena lectura, é vistoso, con infografías e táboas para presentar moitos datos. Xa digo, resúltame chocante que me convencera tanto o que me conta un militar, que semella ter unha visión bastante parecida á que teño eu.

Saúdos.

Spectre

En xeral, as películas de James Bond poden resultarme algo atractivas. Aparte de ser películas de acción normalmente ben rodadas, teñen tramas máis ou menos interesantes. E para completar, normalmente teñen escenarios en diferentes lugares do planeta, cousa que a min sempre me agrada. Un día destes botaban "Spectre", que foi a produción "bondiana" do 2015, dirixida por Sam Mendes, protagonizada nestes tempos por Daniel Craig, que semella ter levantado de novo a saga, despois dalgún tempo algo devaluada. Tamén me agrada porque pode ser unha contrapartida pirotécnica dende Europa ás producións estadounidenses, e iso nunca está mal.

A historia vai máis ou menos na liña habitual, tampouco é para sorprenderse. Uns super malos-malísimos queren dominar o mundo, cunha organización chamada Spectre, que teñen como logotipo un polbo (ese chiste en Galicia seguro que non fixo graza) e esta vez queren facelo incluso infiltrándose no MI6, que agora vai dirixir un tipo novo e bastante escuro, botando ao novo M, a Bond e a todos os demais.

A escena inicial en México DF é bastante flipante, durante o desfile do Día dos Mortos, no Zócalo e avenidas adxancentes. Mentres Bond está cunha fermosa muller na habitación dun hotel, descúlpase un momento, sae á terraza, segue polo teito de varios edificios e ponse a escoitar unha conversa entre mafiosos nun edificio cercano. Cando colle toda a información necesaria, dispáralles e consegue matar a todos os asistentes agás o principal. E por algunha estraña razón, o último dos seus disparos provoca unha explosión que derruba o edificio, caendo cara adiante e tirando tamén o edificio no que se atopaba el. Pero xa intuides que el sae perfectamente do trance. Nese momento atópase co mafioso italiano ao que estaba perseguindo, e vai detrás del durante o desfile do Día dos Mortos. Chegan ao Zócalo, e alí un helicóptero recolle ao mafioso, pero Bond consegue subirse. Dentro do helicóptero hai unha pelexa de Bond contra todos os demais, incluídos os pilotos, polo que está a punto de estrelarse na praza varias veces. Obviamente, Bond mata a todos os demais e acaba pilotando a nave, que el sabe de todo.

Os escenarios internacionais que eu lembro son México DF, Roma, un case nada de Tokio, os Alpes austríacos, Tánxer e o deserto do Sáhara, e por suposto, Londres. En Roma é o enterro do mafioso anterior, onde seduce e salva a vida á súa muller, protagonizada por Mónica Bellucci. Tamén o perseguen polo río, onde perde o seu super-deportivo, despois de asistir e ser recoñecido nunha reunión de Spectre.

De Tokio só se ver unha breve reunión ao máis alto nivel nunha oficina, así que o puideron rodar en calquera sitio. Nos Alpes Austríacos atopa a un dos membros máis importantes da organización, que está a piques de morrer. Pero iso permítelle atopar á súa filla (protagonizada por Lea Seydoux, a principal chica Bond desta película), que tamén ten un papel importante. Dende aí van a Tánxer, a un hotel e habitación onde o seu pai ía con frecuencia. Iso permítelles saber que o lugar que buscan está no deserto do Sáhara. Collen un tren onde están a piques de perder a vida, unha vez máis. E dende unha parada perdida no deserto, un chófer lévaos a un cráter no medio do deserto, onde se atopan as instalacións centrais de Spectre, dirixidas por un tipo que supostamente morrera hai anos nun accidente na neve, e que tivera relación con James Bond na súa accidentada infancia.

Pois nada, que está ben, é amena, pero ás veces xa marea un pouco tanta conspiración, tanto maloso que supostamente estaba morto pero finalmente non o está, que non te podes fiar de nada do que ves, porque se cadra, é o contrario do que pensabas. Pero seguramente verei a próxima que boten.

Saúdos.

Papillon

Varias veces me cruzara con esta película, e estaba convencido de que xa a vira, polo menos algúns fragmentos. Onte tiven a posibilidade de vela completa, fíxeno e non me soaba absolutamente de nada, non sei onde puido estar a confusión. Foi dirixida en 1973 por Franklin Schaffner e protagonizada nos seus papeis principais por Steve McQueen, sobre todo, e algo máis secundario por Dustin Hoffmann.

Polo visto, está baseada nunha novela supostamente autobiográfica de Henri Charriere, publicada en 1969. Lin nalgures que se pon en dúbida a súa veracidade. A min chamoume a atención algún detalle xeográfico algo incrible. Por exemplo, que cando conseguen escapar da prisión na Guaiana Francesa, chegan a Honduras, que queda a moitísima distancia. Resúltame algo estraño crer que non tocaran costa antes en ningún sitio.

A historia está ambientada a finais dos anos 30 e comezos dos 40. Os que se consideran os presos máis perigosos de Francia son levados á Guaiana Francesa, e alí son moi mal tratados. O preso protagonista, que ten o alcume de Papillon (que significa "bolboreta" en francés, e que leva tatuada unha no peito), chega alí coa intención de fuxir o antes posible, porque di que non é culpable do crime do que se lle acusa. Coñece nada máis chegar a Degà, un falsificador que ten a capacidade para facer billetes con moita facilidade, ao que todos coñecen e do que se queren aproveitar. Papillon ofrécelle protección, e o outro acéptaa, pero acaban facéndose moi amigos.

A historia é bastante incrible. Consegue fuxir do primeiro cárcere, cólleno e lévano a unha de máxima seguidade, na Illa de San Xosé, de onde sae case morto e moi envellecido, aínda que tamén finxía demencia. De volta no continente e coa axuda de Degà, consegue escapar de novo nunha barca, e non se sabe moi ben como, din que chegan a Honduras (aínda que a min me parece demasiada distancia, ao mellor era Venezuela ou Brasil).

Alí están a punto de collelo de novo, pero consegue escapar e chega a unha tranquila comunidade rural onde o aceptan, fai boas migas cunha indíxena, faille unha tatuaxe dunha bolboreta ao ancián xefe, e danlle como premio unhas cantas perlas. Intenta marchar e chega a un convento onde o traizoa a nai superiora e volven apresalo.

Dalí lévano á Illa do Diaño, onde tamén está Degà. Dalí é case imposible escapar, porque non hai praias de ningún tipo, todo son acantilados. Degà decide quedar, pero el escapa (non hai vixianza de ningún tipo, dada a suposta imposibilidade de escapar) montando enriba duns sacos que levan cocos. E aí remata a película.

Dende logo, a película ten trama e non aburre. Pero si, resulta algo incrible por momentos que a esa persoa neses anos da súa vida lle pasara todo iso. Pode ser, pero....

Saúdos.

Jumanji

"Jumanji" era unha película que tiña certas ganas de ver dende había tempo. Soábame que ía dirixida a un público familiar, pero que os seus efectos dixitais causaran sensación na súa época. Foi dirixida por Joe Johnston en 1995 e do seu elenco destaca especialmente Robin Williams, que sempre ten a capacidade de eclipsar ao resto de actuantes.

Un rapaz de boa familia que vive nunha mansión en New Hampshire séntese pouco querido polos seus pais, que teñen unha fábrica de calzado exitosa na zona. Tampouco é moi querido polos seus compañeiros de colexio, e só se leva ben cunha amiga, que algúns consideran novia, para desgraza del. Todo iso coincide con que atopa un vello pero atractivo xogo de mesa nunhas obras cerca da súa casa.

Unha noite, cabreado cos seus pais, só na casa, convoca á súa amiga a xogar unha partida nese estraño xogo de mesa que acaba de atopar. E dende o comezo, empezan a pasar cousas raras, como que as pezas móvense soas á súa casiña correspondente en canto se tiran os dados. Na pantalla central do xogo de mesa, despois de cada tirada, aparecen uns versos que vaticinan o que vai pasar, e nunca é bo, todo tipo de animais con aviesas intencións que comezan a facer destrozos en todas partes, na casa e fóra dela. Na segunda tirada, o xogo absorbe o neno, chamado Alan Parrish. Isto sucede en 1969.

26 anos máis tarde, en 1995, unha estraña familia formada por unha tía e dous sobriños orfos, veñen ocupar a casa, que levaba desocupada dende a desaparición do rapaz Alan. Os dous nenos, que son algo particulares, cren escoitar tambores africanos, e buscan a fonte do son, e no faiado atopan o xogo de mesa.

Póñense a xogar e volven pasar cousas incribles. Unha das primeiras é a aparición dun tipo desfarrapado e asilvestrado, que resulta ser Alan Parrish 26 anos despois, xa crecido, porque recoñece a casa na que vivía. Pretenden seguir xogando, pero non poden facelo porque non está presente Sarah, a amiga de Alan que comezara a partida. Van buscala á súa casa e non cre posible que ese home sexa Alan, pero di cousas que el só podía saber, así que accede a seguir no xogo.

O xogo segue, e van pasando desastres de todo tipo, estampidas de animais salvaxes, monos agresivos, inundacións, mosquitos, plantas carnívoras, leóns, cazadores tolos, morcegos, areas movedizas, etc. Hai que recoñecer que os efectos visuais están bastante ben, e agora aínda non cantan demasiado.

Alan saca a puntuación exacta para gañar a partida e a pantalla central do xogo absorbe todas as cousas estrañas que saíron del, e o tempo volve a 1969. Alan e Sarah acaban casando, Alan encárgase da fábrica do seu pai, e incluso en 1995 chegan a coñecer aos outros nenos que xogaron a partida e aos seus pais, que van traballar para eles, e conseguen evitar a súa morte. Tiran o xogo de mesa ao río, pero este acaba nunha praia noutra parte do mundo, onde parece que o van atopar outros rapaces.

Si, será para público infantil e familiar, pero hai que recoñecer que, polo menos, pasan cousas, e a película resulta movida e atractiva, polo menos a primeira vez, que era a curiosidade que quería saciar eu, e non estivo mal. Agora ben, xa saciada, creo que vou pasar das seguintes entregas da saga, moi recentes, e cun actor aparentemente nefasto como estrela. Neste tipo de películas non son as actuacións dos actores o que máis destaca, pero vista unha, supoño que vistas todas.

Saúdos.

Pena furada

Segunda entrega de literatura, deste novo blog. Estou xa case rematando a Colección Mandaio de Biblos Clube de Lectores. Este é o número 47 dos 50 da colección, amén de varios que sacaron na súa colección de novos valores da literatura galega, e que aínda non lin todos. O libro titúlase "Pena furada" e foi escrita por José Luís Sucasas, un xornalista e política que foi edil do BNG en Lalín, e que morreu hai varios anos.

A historia non está nada mal. Está ambientada nalgún lugar imaxinario do rural galego a comezos do século XIX. Conta a relación entre os señores do castelo e os dunha aldea cercana. Unha noite hai unha grandísima treboada e algo que semella un tremor de terra. Iso provoca varias cousas, como o nacemento prematuro dun neno no castelo, que era esperado uns meses máis tarde, e o derrubamento dunha casa na aldea, matando a cinco dos seus moradores, só sobrevive a nena máis pequena.

Cando chega o día e a xente descubre o que pasou coa casa, avisan no castelo, e comezan os preparativos para o soterramento. Ademais, o párroco está trastornado porque tamén caeu o campanario da igrexa e houbo algún desperfecto máis. Ademais, hai un problema loxístico para enterrar ás cinco persoas desa familia, non saben se facelo en tumbas paralelas, ou se facelo nunha soa e en vertical, xa que só mercaran un nicho. En última instancia decídense por esta opción, e hai que avisar aos operarios para que fagan o burato de toda esa profundidade.

As treboadas seguen pero finalmente ten lugar a misa e o soterramento. Os operarios xa notaran algo raro cando cavaban, e é que no fondo do burato, en troques de estar a terra máis dura ou rocha, estaba máis branda e húmida, e iso non lles cadraba, pero o caso é que deron feito o burato a tempo para o funeral, así que non lle deron moitas voltas. 

Un veciño tamén detectara nas últimas horas que había unha fenda na contorna que nalgúns puntos era perfectamente visible e noutros non. E na aldea, algúns veciños dicían que lles daba a sensación de que, ou o castelo se movera algo do sitio, ou o fixera a aldea, porque as perspectivas non eran exactamente as mesmas que antes do tremor. Pero estaban totalmente ocupados cos trámites do enterro, así que tampouco se preocuparon demasiado diso. Cando meten as cinco caixas no burato, cóanse para abaixo, e incluso algunha veciña que asistía ao enterro tamén cae no burato da impresión.

Hai que ter en conta que hai algún "flashback" na obra que conta a historia en orde diferente a como o fixen eu, de forma lineal. Por exemplo, a novela comeza de forma moi interesante, cun acta notarial na que os operarios que fixeron a foxa explican todo o que pasou co burato. Polo tanto, resulta unha trama bastante interesante, cun punto case sobrenatural que a fai atractiva.

Saúdos.

Os catrocentos golpes

Había xa moitos anos que oíra falar desta película e tiña ganas de vela, obviamente. Acabo de ler que foi a primeira película dirixida por François Truffaut, en 1959, e que foi a primeira de cinco case autobiográficas que fixo este director. Foi protagonizada polo neno Jean-Pierre Léaud, cando tiña uns 14 anos. É considerado un gran actor francés e un dos mellores de Europa pola súa longa carreira. Como non me soa de nada, queda clara a miña grande ignorancia sobre o cine francés e europeo.

A historia é ben simple. Conta uns meses na vida dun preadolescente parisino. É fillo de solteira, e a súa nai tampouco é que se preocupe demasiado por el. O seu padrastro faino un pouco máis, pero tampouco demasiado, así que el non se sente especialmente querido. Ademais, o seu rendemento no colexio é moi baixo e non encaixa nada ben cos seus severos profesores. Un día lata a clase cun colega e ve á súa nai cun amante, e isto aínda o illa máis. É collido nun pequeno roubo e enviado a un reformatorio, de onde escapa, e consegue ver o mar, xa que está cerca da costa, e ese era un dos soños da súa vida.

Claro, cheguei á película 60 anos tarde, é posible que me tivera chamado máis a atención véndoa antes, con menos influencias das que teño agora, pero tampouco me pareceu tanta cousa. Pero no momento debeu sorprender bastante. É unha das primeiras películas da Nouvelle Vague francesa, que semella que como características xerais tiña, entre outras, un estremo realismo e un intento de presentar a soidade do ser humano na sociedade actual. Non sei se podería emparentarse en certo xeito co neorrealismo italiano, pero parece que en Europa houbo varios movementos cinematográficos dese tipo, supoño que intentando competir co cine estadounidense, máis dado á fantasía e pirotecnia técnica.

Saúdos.

Vertixe

Nese magnífico espazo de cine clásico da 2 dos martes pola noite, durante tres semanas seguidas botaron películas de Alfred Hitchcock. A terceira foi "Vertixe", de 1958, protagonizada nos seus papeis principais por James Stewart e Kim Novak. Xa a vira hai moitos anos, pero non me pareceu mal repetir, a pesar de que a min nunca me convenceu demasiado esta película, e segue sen facelo.

Agora que a teño fresca, recoñezo que a historia está mellor do que eu a lembraba, pero tamén é certo que é un tipo de trama que a min non me chama demasiado. Agora ben, sabendo quen é o director, o guión é moi retorcido, marca habitual da casa.

Un detective protagonizado por James Stewart ten que retirarse temperámente da súa profesión debido á vertixe que adquiriu no seu último caso, ao subir a unha determinada altura e non ser capaz de salvar a un compañeiro que morre dunha terrible e elevada caída.

Nese momento contacta con el un antigo compañeiro da universidade, ao que había anos que non veía. Pola antiga amizade, que está case extinta, pídelle un favor. Que siga á súa muller, porque cre que se atopa mal e que está como poseída, e quere saber o que pasa. O detective prefire rexeitar, aparentemente non hai ningún perigo para a doenza que provocou a súa retirada, pero o asunto tampouco semella interesarlle demasiado. Pero ao final acaba aceptando o encargo.

Comeza a seguir á muller do seu antigo colega, e efectivamente, fai cousas algo estrañas. Vai a un cemiterio e visita a tumba dunha tal Carlotta Valdés. Visita un museo e está todo o tempo vendo un cadro no que se ve un retrato desa mesma muller. Reúnese co seu colega e este dille que Carlotta Valdés foi a bisavoa da súa muller, pero que ela non o sabe. Carlotta suicidouse por unha fea historia familiar de amor. Sospeitan que pode haber algún tipo de posesión.

O detective segue investigando á muller e nunha visita a un parque baixo o Golden Gate, tírase á auga. El acude e sálvaa do seu posible suicidio. Lévaa á súa casa e semella que xurdiu algo entre eles. A partir de aí xa non hai persecución, senón que xa van xuntos a diferentes sitios, entre eles unha misión lonxe da cidade. Cando están alí, parecen xurarse amor, pero nun determinado intre, ela sube polas escaleiras da torre da igrexa, e el non pode seguila debido á súa doenza recentemente adquirida. Cando o detective chega arriba, contempla horrorizado que a muller se tirou da torre abaixo, seguindo as súas tendencias suicidas.

O detective é ingresado nun sanatorio, do que sae algún tempo despois. Pero segue obsesionado coa muller, á que cre ver en todas partes. Un día cre vela de verdade, aínda que algo cambiada, co pelo de diferente cor, falando cunhas amigas. Consegue contactar con esa muller, queda con ela, e vaina coñecendo, e tamén namorando dela.

Ao final, por unhas cousas ou por outras, acaba descubrindo que todo fora unha montaxe. Esta rapaza fixérase pasar pola muller do seu amigo para simular todo o que vimos anteriormente. Pero no incidente da torre da igrexa, realmente estaba o colega do detective escondido, e tirou abaixo da torre á súa verdadeira muller, da que estaba separado e quería desfacerse dela dun xeito "limpo", simulando ese estraño suicidio.

Volve repetirse a escena da torre da igrexa, esta vez o detective si consegue chegar arriba con ela, e decláranse amor, pero aparece por detrás unha figura na escuridade, que asusta á muller, e por un tropezón ou algo así a muller cae da torre, esta vez de verdade foi ela, non pode considerarse un suicidio pero tampouco un homicidio, caeuse ela por un despiste. E a figura da escuridade resulta ser unha monxa que estaba alí para tocar as campás.

Conclusión: case sempre hai unha monxa nun lugar insospeitado molestando cando pretende axudar.

Saúdos.

Agosto do 36

Creo que esta é a primeira publicación sobre literatura neste blog recentemente estreado. A cousa vai ben cando atopo tempo para ler. Neste caso proseguín o avance pola Colección 120 da Voz de Galicia, que se publicou en 2002. Dos 120 títulos publicados xa vou polo número 77, non está mal. Este foi "Agosto do 36", do xornalista Xosé Fernández Ferreiro, que faleceu hai un par de anos, creo. Oín falar varias veces desta novela, así que a collín con ganas.

Con ese título, supoño que xa intuiredes de que trata, non hai que ser un lince. Está ambientada nalgún lugar inventado da Galicia rural en agosto de 1936, pouco despois do golpe militar. E reflexa unha historia da que xa teremos escoitado moitos exemplos reais. Neste caso, son un matrimonio de profesores da República que son perseguidos por un veciño fascista que lles fai pagar todas as rencillas que tiñan pendentes dos anos anteriores, por razóns políticas e persoais.

A parella de profesores chámanse Gregorio e Sara. Os dous son moi queridos na súa aldea e contorno, pero obviamente as "forzas vivas" que están contentísimas co golpe militar non están tan contentas con eles, e aproveitan aquelas primeiras semanas ou meses de venganza atroz para facerlles pagar as inxustizas da época. O principal instigador desa venganza é Manuel "O Garabís".

Cando se produce o golpe militar, Gregorio, que sabe que van ir por el, fuxe ao monte, ao ser cazador ten armas e coñece moi ben as montañas cercanas, sabe onde agocharse. Sara queda na súa casa, pensando que ninguén lle fará nada. Pero, para a súa desgraza, por se non chegara con todo o demais, é unha muller moi fermosa, e os golpistas do 36 non destacaron polo seu respecto á muller precisamente. Manuel "O Garabís" é un veciño que nalgún momento intentou mocear con Sara, el di que foron mozos, e ela di que non, que bailaron algunha vez nunha festa, pero nada máis. Pretende vengarse dela por iso, e tamén de Gregorio por conseguir á muller dos seus soños. Como vedes, o caldo de cultivo perfecto para un drama.

No entorno da aldea a cousa non pinta moito mellor. O taberneiro é un vendido aos fascistas, e por iso case ninguén vai xa por alí, así que transmite información, vixila aos veciños, e parece bastante mal tipo. O cura párroco tampouco é de boa lei. E os veciños teñen moito medo, non lles gusta o que ven, pero non se atreven a facer nada, porque os fascistas están moi crecidos e violentos.

Para intentar pillar a Gregorio, un comando fascista liderado por Manuel apresa a Sara, e a levan a unha aldea abandonada que está camiño das montañas, chamada A Touza. Alí a teñen atada a unha árbore e exposta ao sol naquel caluroso verán. Disparan ao aire para que Gregorio se entere, caia na trampa e poidan matalo. Isto dura varios días, e o libro trata basicamente diso. Todos os homes dese comando soñan con poder violar a Sara, antes ou despois, e aínda que parece que vai suceder, ao final non sucede. Ademais, está a tensión de que todos cren que Manuel non lles deixará facelo porque considera que Sara será para el ou para ninguén. De feito, ao final Sara morre sorpresivamente por uns disparos de Manuel. Spoiler total: Gregorio non acaba aparecendo para salvar á súa muller. Morreu a noite anterior a Sara, por uns disparos do comando, que fixeron pola noite cando viron unhas sombras, pensaban que non fora nada serio, pero ao final si o era.

En definitiva, a novela está ben, pero non resulta moi sorpresiva (e a min ese factor sempre me interesa, claro), porque deste tema neste país xa se ten falado moito. Se cadra non o suficiente, pero está bastante manido, aínda que é suficientemente importante para que o sexa máis. E o que falta por ver, que algúns nostálxicos andan por aí de novo.

Saúdos.

Ter e non ter

Esta película non a vin na televisión, senón que está nunha colección de cine clásica que me cederon hai algún tempo, e coa que me deleito de cando en vez. Foi dirixida por Howard Hawks en 1944 e a parella protagonista está formada por Humphrey Bogart e Lauren Bacall. Ela tiña 19 anos, debutaba no cine, e el era moito máis maior, pero de feito casaron ao ano seguinte. 

Polo visto, pretendían con ela facer máis ou menos o mesmo que conseguiran con "Casablanca" un par de anos antes, pero non tivo o mesmo éxito, obviamente. Digo isto porque tamén está Bogart nun paisaxe exótico, intentando pasar de todo e sen implicarse nos grandes conflitos mundiais, indo ao seu, pero ao final, por unhas cousas ou por outras, acaba enleado.

A historia é un tanto curiosa. Está ambientada na Martinica, onde Bogart é patrón dunha embarcación que vive de levar a turistas a pescar, pasear e cousas polo estilo. É o comezo da II Guerra Mundial e incluso nun lugar tan alonxado nótase, porque é colonia francesa, e ese país xa está invadido por Alemania, e alí na Martinica hai unha delegación do goberno de Vichy, colaboracionista con Alemaña.

Bogart ten unha habitación nun hotel cuxo bar e restaurante do baixo está sempre ateigado de xente, e o que leva ese hotel colabora coa resistencia francesa. Pídelle colaboración a Bogart para ir buscar unhas persoas descoñecidas a unha illa para levalas a outro lugar da zona. En principio, el rexeita, pero ao final acepta, pero sen a máis mínima intención de colaborar máis, pero xa intuiredes que o acaba facendo.

E polo medio tamén aparece Lauren Bacall, que non ten apenas cartos, e está pasando dunha illa a outra no Caribe. Acaba namorando a Bogart, a medio hotel, e colaborando tamén na trama dalgún xeito.

Algunhas curiosidades literarias sobre a película son que está baseada nunha novela de Ernest Hemingway que polo visto non era gran cousa. Parece que houbo unha aposta entre productores, directores e guionistas a que eran capaces de coller unha novela mala dun bo novelista, e poñéndolle bos guionistas, actores coñecidos e intentando tirar do éxito de "Casablanca", conseguirían facer unha gran obra. Ao mellor pasáronse un pouco de frenada, pero non lles quedou mal. Por certo, un dos guionistas foi un tal William Faulkner, non sabía eu que tamén se dedicara a isto. Aínda que a verdade é que de Faulkner sei ben pouco, ten moita fama, pero eu só lin unha obra e non me gustou nada.

Saúdos.

Atrapa a un ladrón

Como comentei hai pouco tempo, nas últimas semanas estiveron botando cine clásico moi interesante na 2 os martes pola noite, e durante tres semanas seguidas foron películas de Alfred Hitchcock, con varias aparicións de James Stewart e Grace Kelly (algunha vez xuntos incluso). Esta película é famosa porque durante a rodaxe foi cando Grace Kelly coñeceu en persoa a Rainiero de Mónaco, co que casou pouco tempo despois. E nunha escena vese a curva na que a actriz se matou nun accidente de coche varias décadas máis tarde, todo moi premonitorio.

A trama é curiosa e algo enrevesada, como pasaba sempre con Hitchcock, que non gustaba das historias simples. Cary Grant interpreta a un ladrón de "luva branca" que xa debeu traballar moito, porque está xa retirado e vive nunha mansión na Costa Azul, que non ten fama de ser lugar barato. Pero nesa zona estanse producindo roubos moi similares aos que el facía e, obviamente, por moito que el diga que está retirado, é o principal sospeitoso.

Entón, o ex-ladrón comeza a investigar para intentar saber quen lle está suplantando, e incluso pretende axudar á policía a apresalo. Para iso, entra en contacto cunha familia (nai e filla) que teñen moita pinta de ser os seguintes brancos dese novo ladrón. Dun xeito ou doutro, acaba namorando da filla (Grace Kelly, obviamente). E ao final si atrapa ao ladrón (semi-spoiler), que é un integrante da súa antiga banda.

Saúdos.

A librería

Sigo consumindo bastante cine nestes tempos estraños. De "A librería" oín falar en varias ocasións nos últimos tempos. Por unha banda, da novela de Penélope Fitzgerald oíra falar, pero tampouco demasiado ben. Nalgún caso botábaselle en cara que a novela era algo aburrida e que apenas pasaba nada. E soábame que Isabel Coixet fixera unha versión cinematográfica. E como amante dos libros, deille unha oportunidade. Unha noite proxectábana na 2 con coloquio posterior entre a presentadora, Cayetana Guillén Cuervo, e a propia directora.

E si, a película trata algo de libros, pero dende o meu punto de vista, a trama principal da película é a da loita contra os "caciques" locais, neste caso a aristocracia nun pequeno pobo inglés nos anos 50. Resulta doado poñerse do lado da muller que, con toda a súa boa fe, decide montar unha librería nesa vila, e atopa a oposición da señora que pretende dominar a vida de todos os seus habitantes, simplemente polo placer de facelo.

A historia non é moito máis ca iso, obviamente coas súas ramificacións e personaxes secundarios máis ou menos interesantes. Debedes saber, se non vistes a película, é que os mandóns da vila consideran que o vello caserón no que a muller decide montar a librería non é lugar axeitado para iso, calquera sabe por que. E por esa razón, moven todos os fíos para intentar impedilo. E como non o conseguen, con todo o seu poder e cartos, deciden montar unha librería moito mellor pouco tempo despois, que obviamente arrasa co certo éxito que estaba colleitando esta. Debido a iso, a muller decide pechar a librería e marchar do pobo, triste final pero bastante realista (con sorpresa final que non desvelarei).

Un dos personaxes máis interesantes da película é un señor maior que vive nun caserón, que case non fai vida social e non se relaciona con ninguén, pero que é considerado na vila como un señor de prestixio. Ponse en contacto coa libreira, pedíndolle que lle mande todas as novidades literarias que ela considere. Algún tempo despois invítaa a tomar o té á súa casa, toda a vila acaba enterándose e sorpréndese moito, dándolle moito prestixio á librería.

Hai un par de referencias literarias que poderían ser contemporáneas da historia, pero que polo visto, non coinciden coa novela na que está baseada. En primeiro lugar, ese señor misántropo namórase da obra de Ray Bradbury, autor a quen coñeceu grazas á libreira. E por outra banda, o grande éxito da librería é a venta en masa de "Lolita", de Vladimir Nabokov. Ese escándalo provoca que a aristócrata decida abrir a outra librería para liquidar esta, e acaba conseguíndoo.

Saúdos.

A fiestra indiscreta

Seguindo con ese espazo de cine clásico na 2, levan varias semanas botando películas dirixidas por Alfred Hitchcock, protagonizadas por James Stewart, Grace Kelly, ou os dous ao mesmo tempo. Como foi o caso de "A fiestra indiscreta", de 1954, na que os dous papeis estelares son para eles. Por certo, o título orixinal foi "Rear window" (fiestra traseira, si dá a un patio interior, pero non semella ter outras fiestras ese apartamento); creo que calquera dos dous títulos podería considerarse aceptable. Un par de detalles máis do elenco: o asasino que se acaba descubrindo foi protagonizado por Raymond Burr (actor que despois se fixo famoso na serie "Perry Mason", da que oín falar moito pero non vin ningún capítulo), e Grace Kelly estaba aquí seguramente nun dos seus momentos de máis esplendor en todos os aspectos, tristemente un par de anos máis tarde decidiu deixar o cine para pasar a formar parte da familia real monegasca, xa hai que estar ben trastornada.

Pois nada, supoño que a veríades algunha vez, eu tamén, pero había moito tempo, e tiña ganas de refrescala. Un fotógrafo que ten unha perna rota e ten que gardar reposo no seu apartamento, dedícase a espiar a todos os veciños que dan ao patio interior da súa mazá. Hainos moi variados: un músico, unha bailarina, unha muller solteira e solitaria que intenta atopar un home para a súa vida, un matrimonio dun vendedor e a súa muller enferma, e algunhas outras persoas máis.

De súpeto, un día, de tanto espialos, comeza a notar algo raro no que ve a través da fiestra no apartamento do vendedor e a súa muller. Ela xa non está, tiña certos problemas de mobilidade, e non se explica como puido saír e irse, e semella que o marido non está demasiado afectado. Ademais ten unha actitude algo estraña. En noites de treboada, sae varias veces coa súa maleta de vendedor comercial. E tamén se lle ve limpando o apartamento con máis rigor do habitual.

O fotógrafo comeza a contarlle todo isto á súa moza e a un amigo seu que é policía. Eles son, en principio, bastante escépticos, pero aos poucos, vanse convencendo de que, se cadra, algo hai de verdade. E incluso a súa moza, sen o seu permiso nin consello, accede ao apartamento do vendedor cando está fóra, entón el volve, aparece tamén a policía, que fora avisada polo fotógrafo, e dese xeito o vendedor descubre quen está tramando toda a historia. Un pouco despois, o vendedor visita ao fotógrafo coa intención de matalo tamén a el, pero a policía chega a tempo, e conseguen apresalo, coa única consecuencia de que o fotógrafo rompe as dúas pernas, o que seguramente significará máis paranoias no vecindario, por culpa deste fotógrafo desocupado.

Saúdos.

O cabo do terror

Outra película clásica da que oíra falar moi ben durante moito tempo era "O cabo do terror". Soábame que había unha versión máis antiga e que hai poucos anos se fixera outra máis moderna protagonizada por Nick Nolte e Robert De Niro (se non me falla a memoria), pero non vin ningunha delas. E nese tipo de situacións, sempre prefiro a primeira versión ou orixinal, xa que me dá a sensación de máis frescura: a outra transmíteme oportunismo de intentar estirar un chicle que tivo éxito no pasado, moi pouco meritorio, na miña opinión. E aproveitando que agora hai un espazo de cine clásico na 2 os martes pola noite (cada vez máis publicacións deste blog fan referencia a películas emitidas aí), disfrutei do bo cine.

A historia semella interesante, pero claro, tendo en conta que sucede en Estados Unidos, ese país de chalados e paranoicos con altas doses de violencia. Un avogado de prestixio pasou un día por unha cidade na que non vivía, presenciou unha agresión dun home a unha muller, testificou contra o home, que foi enviado ao cárcere, e volveu á súa vida normal. Teoricamente non debería ter pasado nada máis.

Pero ao agresor non lle debeu facer demasiada graza, porque ao saír do cárcere oito anos despois, o primeiro que fixo foi ir á cidade onde vive o avogado, e presentarse ante el, para lembrarlle o caso, e deixarlle claro que está cabreado porque a súa testemuña o meteu no cárcere. A partires dese momento, de forma máis ou menos sutil, comeza a seguir ao avogado e á súa familia, deixándolle caer que a súa esposa e a súa filla lle parecen moi atractivas, e que podería pasarlles algo.

O avogado emparanóiase, e cos seus contactos na policía, intenta que o deteñan. Pero as faltas que podería ter cometido o agresor dende que saíu do cárcere son moi pequenas e discutibles. De feito, o agresor amosa que mellorou moito no seu coñecemento do Dereito estadounidense, e apoiándose en bos avogados, deféndese moi ben e incluso contrataca, porque é o avogado o que, a pesar do seu amplo coñecemento da lei, está empezando a pisar augas pantanosas dende o punto de vista legal.

Para min esa é unha das partes máis divertidas da película, cando o avogado e o xefe de policía comezan a pensar en posibles delitos que se lle poden aplicar ao agresor, e vese claramente que o sistema legal americano está (ou estaba) pensado para poder aplicalo de forma totalmente arbitraria ás forzas da orde. Iso se cadra explica o alto nivel de violencia que se vive alí (eu nunca estiven alí, nin creo que chegue a ir, pero a sensación que dan dende lonxe, para min, é esa).

O avogado contrata a un detective (o actor Telly Savalas aínda tiña pelo!!!) para seguir ao agresor. E algún tempo despois, véndose algo cercado e presionado, a través dese detective, contrata a tres matóns para que lle dean unha paliza ao agresor, pero resulta que é o tipo, el só, o que maza aos outros.

E chegan á conclusión final: o avogado simulará coller un avión a outra cidade. Pero realmente leva á súa familia a unha casa flotante a Cape Fear (Cabo do Terror ou Cabo do Medo, unha zona costeira de Carolina do Norte, creo). El unirase despois a eles, e o detective desprazarase ata alí de forma moi visible, para que o agresor o siga e localice a casa. A idea é facerlle alí unha emboscada ao agresor e matalo. Pero o tipo é máis listo ca eles e conseguirá decantar a balanza do seu lado ata case ao final, no que ganan os "bos". Que esperabades??

A película é de 1962, dirixiuna J. Lee Thompson, e os dous papeis principais son para Gregory Peck (o avogado, obviamente), e para Robert Mitchum (que en moitas ocasións fai o papel do malo). Chamoume a atención que, en determinados ambientes sórdidos, ao agresor o presentan como un home atractivo para as mulleres. Eu non o vexo, pero....

Saúdos.

O show de Truman

Unha película da que oíra falar moi ben e que tiña moitas ganas de ver dende había tempo era "O show de Truman". Botárona un día destes na televisión e aproveitei. Foi dirixida en 1998 polo australiano Peter Weir para total lucimento de Jim Carrey, actor americano ao que non soporto (e iso que non vin case nada del), e do que sigo pensando o mesmo, a pesar de que esta película está bastante ben.

Supoño que xa sabedes que esta película trata da vida dese personaxe chamado Truman Burbank, case "creado" por unha cadea de televisión que constrúe un xigantesco plató para que todo o público poida ver a súa vida televisada. Nun determinado punto da súa vida, Truman comeza a sospeitar que algo raro sucede, porque pasan cousas incluso repetidas ás que el non lle atopa sentido. Nós imos vendo o papel que desempeñan os diferentes actores e actrices contratadas para intervir na vida de Truman. E a película remata cun final algo esperanzador no que el descubre a súa "realidade" e decide fuxir dela para vivir a vida real, feito que fai moi feliz a toda a audiencia tamén, que xa lle collera cariño, a pesar de que remata unha das series preferidas do público.

Fai pensar moito en que cada vez hai máis persoas poseídas por este tipo de televisión, e supoño que haberá tamén persoas que intentar vivir dos concursos de telerrealidade deste tipo. Acabo de consultar o dato e resulta que Gran Irmán comezou as súas emisións en Holanda en 1999, xusto ao ano seguinte desta película. E resúltame moi preocupante que a tanta xente común lle resulte interesante a vida doutras persoas como eles. Non sei, eu non lle vexo o interese, pero se cadra o raro son eu.

Saúdos.

Gravity

Hai unhas semanas botaron na televisión (non lembro en que cadea) unha película de ciencia ficción de certa fama que hai uns anos levou un lote de Oscars: "Gravity". Dirixida polo mexicano Alfonso Cuarón, chamoume a atención que unha película desta temática fora protagonizada por dous sex-symbols como Sandra Bullock e George Clooney, resulta cando menos curioso (aínda que Clooney xa ten pisado este xénero).

Tiña boas referencias dela e incluso algunha das persoas que me falou dela fíxoo moi ben, dicindo que era moi bonita e emocionante. Por outra banda, acabo de atopar webs que mencionan que, dende o punto de vista científico, é bastante pouco realista, e iso sempre hai que telo en conta.

Hai que recoñecer que, estando ben a trama, e sen saber moito do tema, resulta bastante incrible o que pasa. Dous astronautas, un piloto experimentado e outra científica que debuta, están facendo reparacións no telescopio Hubble. E parece que os rusos deciden, xusto nese momento, destruir algúns dos seus satélites antigos, pero a cousa váiselle das mans, e provocan un desastre en masa que pon en órbita un mogollón de lixo sideral. E, obviamente, golpea e destrúe ao transbordador no que subiron estes dous astronautas, polo que comezan a vagar polo espazo.

E a partir de aí aparece o máis incrible. Cos propulsores dos seus traxes, comezan a plantexarse excursións como "agora imos á Estación Espacial Internacional", a ver se podemos entrar alí, nos subimos a un dos seus módulos, e voltamos á terra. Pero cando chegan alí, máis ou menos o mesmo. E despois van á Soyuz rusa, onde hai un incendio, e volta a empezar. Cando chegan aí, xa só queda a científica, o piloto saíu despedido e vai morrer vagando polo espazo. Da nave rusa tamén hai que marchar, e chega, vagando polo espazo, á nave chinesa, onde, aí si, consegue facer despegar a cápsula e volta ela soa á Terra.

Buf, a idea resulta tan incrible que xa acaba perdendo algo de interese ao final. Xa se supón que queren que a historia acabe ben, e xa non saben que inventar, por máis impredecible que sexa.

Saúdos.