sábado, 31 de decembro de 2022

O curioso caso de Benjamin Button

Esta película fíxose hai algo máis de 10 anos, e sempre me chamou a atención o principal do seu argumento (porque pouco máis sabía). Así que cando vin que estaba dispoñible en Youtube en español latino, fixen o esforzo de vela. Nalgún sitio din que está baseada en varios casos de persoas recentes con envellecemento acelerado, pero o certo é que está baseada nun breve conto de Francis Scott Fitzgerald, escritor que se fixo famoso con "O gran Gatsby".

Foi dirixida en 2008 polo gran David Fincher, e o papel principal foi para Brad Pitt, o seu actor fetiche ("Seven", "O club da loita" e esta, como mínimo). Entre o elenco que lle acompaña está Cate Blanchett, Taraji Henson, Mahershala Ali, Tilda Swinton, Julia Ormond e Phillis Somerville.

Por se non oístes falar dela, a historia é ben curiosa. Unha familia rica ten un fillo, a nai morre durante o parto, pero o pai abandona o fillo nunha especie de asilo porque comproba que o bebé é tremendamente feo e semella moi envexecido, polo tanto deduce que a súa esperanza de vida é exigua. Aínda que non lle perderá a pista, por se acaso.

De forma bastante curiosa, o neno-vello vaise criando no asilo. Ten poucos anos de idade pero a súa apariencia é totalmente a contraria, de ser moi vello e ter uns 80 anos de idade. O seu físico semella o dun vello pero a súa actitude ante a vida é a dun neno, entre outras cousas porque non ten ningunha experiencia na vida.

A súa vida transcorre así e, aos poucos, vaise detectando que cada vez é máis novo. Cando ten poucos anos, coñece a Daisy, unha rapaza que viña de visita ao asilo para visitar á súa avoa, que está alí ingresada. Marcha do asilo para buscarse a vida, e só atopa a Daisy esporadicamente, pero namora dela cada vez máis perdidamente. Seguen en contacto por medio de postais e cartas, aínda que raramente se atopan.

Cando Benjamin ten uns 40 anos, e Daisy tamén, os seus camiños crúzanse e deciden vivir xuntos, e teñen unha filla. Son moi felices nese momento. Pero ao pouco de nacer a filla, Benjamin decide que ten que marchar, porque cre que Daisy non vai ser capaz de ver como crece a filla e "decrece" o marido, e que lle vai resultar moi complicado coidar aos dous.

Nos últimos anos de vida de Daisy, cando xa é maior, comproba como Benjamin se converte nun rapaz primeiro, que non a lembra, e despois nun bebé, que morre durmindo nos seus brazos.

No hospital no que Daisy agoniza, a súa filla descubre a historia, e entérase dese xeito que o seu pai foi aquel rapaz novo ao que viu unha vez na escola de danza que tiña a súa nai (que foi unha bailarina famosa ata que un atropelo en París lle rompeu unha das pernas). Tamén hai que dicir que no medio da película, o verdadeiro pai de Benjamin preséntase e charla con el en varias ocasións.

En definitiva, un guión moi ben elaborado e trabado cunha variable temporal totalmente contraria á habitual e que fai que a perspectiva vital do personaxe principal sexa estrañísima. Polo visto, para recrear a cara dese personaxe, ademais de maquillaxe, houbo que utilizar efectos dixitais, e uns cantos actores diferentes para representalo en diferentes momentos vitais.

Saúdos.



Gargantúa e Pantagruel

No ano 2021, a editorial Rinoceronte, na súa colección Vétera, que se encarga da tradución de textos clásicos, publicaba unha fantástica tradución ao galego do "Gargantúa e Pantagruel" de François Rabelais a cargo de Henrique Harguindey Banet, eminente catedrático de Francés que leva anos traducindo do francés para o galego. Lera xa hai moitos anos que este era unha das obras esenciais do Renacemento europeo, e decidín probar. E neste Nadal animeime a lelo.

A obra é bastante enciclopédica, así que requerirá máis explicacións. Foi publicada, máis ou menos, no segundo tercio do século XVI. Acabou sendo unha saga de cinco libros, que saíron entre o 1532 e o 1564.  Falan dunha familia de xigantes. Golagrande e Gargamela foron os pais de Gargantúa, e este foi o pai de Pantagruel. Os dous libros máis famosos (son os que veñen na edición que eu teño) son os dous primeiros, que falan sobre os dous personaxes que lle dán nome. Pero casualmente, o primeiro en ser publicado foi "Pantagruel", o personaxe máis novo de todos. E despois publicouse "Gargantúa", sobre o seu pai, aínda que en moitas edicións, como a que eu teño, a edición pon primeiro a do pai (aínda que foi a segunda en publicarse en libro). Os outros tres libros teñen títulos máis impersonais como terceiro, cuarto e quinto libro.

A temática e intencións do autor non están nada claras. Supostamente é unha novela satírica do Renacemento. Semella claro que a Rabelais non lle caían nada ben os teólogos da Sorbona (a censura fixo que comezaran a chamarlle "sofistas" nas seguintes edicións). Rabelais parece que se ganou a vida como médico, aínda que non está demasiado claro onde adquiriu a formación para dedicarse a esa profesión, pero parece que a vida eclesiástica tamén lle atraía moito. Supoño que por esa razón viñan esas críticas continuas a outras visións teolóxicas diferentes da súa.

Pero o resto non me encaixa en absoluto. Cando leo "novela satírica", penso por exemplo en Jonathan Swift, autor de "As viaxes de Gulliver" (onde casualmente tamén había xigantes, ananos e outros seres estraños). Pero esta obra que acabo de ver, na miña humilde opinión, está moi por debaixo daquela (hai varios séculos de diferenza, claro está). Esta é tremendamente soez, escatolóxica, disparatada, incluso guarra. Só hai algunhas pasaxes nas que se intúe certa brillantez intelectual do autor, no demais case poderían asinalo Andrés Pajares e Fernando Esteso.

Brillantez si que é a do tradutor, que en 350 páxinas de libro mete 850 notas ao pé para aclarar múltiples aspectos do texto, que ten moito que aclarar, non se pode negar.

Pois nada, que quixen darlle unha oportunidade, aínda que tiña certos indicios de que podía suceder algo así, pero a decepción foi considerable. Éche o que hai, ata que comezas e rematas, non sabes cal vai ser o resultado.

Saúdos.



Día da Música no Teatro Colón

O outro día celebrábase un concerto no Teatro Colón que, polo visto, tiña por motivación o Día da Música, que debe ser a mediados ou finais ...