Os Precursores

Este ano cúmprense cen anos da morte de Manuel Murguía. Tiña ganas de ler algo del, se fora posible. Como foi principalmente historiador e a súa obra máis insigne creo que é unha monumental Historia de Galicia (que non teño), o máis asequible (e a única obra súa que teño) é "Os precursores", escrita en castelán en 1886, xusto despois da morte de Rosalía de Castro. Supostamente, neste obra faise referencia ás persoas que tiñan obra publicada en galego antes de 1863, cando Rosalía publicou "Cantares gallegos". Serviría como base para o movemento coñecido como Rexurdimento.

Pero vendo a nómina de persoeiros aos que se lle dedica un capítulo, resulta un catálogo bastante estraño. Están Rosalía e Pondal, faltaría máis, pero boto en falta a Curros. Se cadrá é porque era máis novo, naceu en 1851 e non lle deu tempo a publicar tan pronto. Cando o libro se escribiu, se cadra xa tiña publicado algunha obra célebre, pero Murguía non debeu considerar a súa importancia. Claro, estamos facendo trampa e mirando todo dende 140 anos máis tarde.

Tamén hai varios persoeiros máis dos que, todos os que sabemos algo de cultura galega, nos soarán os seus nomes, aínda que só sexan vagamente: Antolín Faraldo, Aurelio Aguirre ou Benito Vicetto.

Pero hai outros persoeiros que resultan agora totalmente descoñecidos, como Leonardo Sánchez Deus, Félix Moreno Astray, Antonio Cendón ou Serafín Avendaño. Xa non lembro moi ben a que se dedicou cada un (segundo este libro di), pero había un sacerdote, un militar que loitou na unificación de Italia (polo visto un tema candente da época), un pintor.... Nestas ocasións, dise que unha obra "envellece" mal, pero supoño que é o lóxico, é moi difícil adiviñar se no futuro algo ou alguén vai ser lembrado ou non.

Outro detalle que me chamou moito a atención foi que nunhas cantas destas biografías (algúns dos capítulos son máis ben biográficos e outros moito menos) faise referencia a Santiago de Compostela como cidade moi gris e pesada, da que todos querían fuxir, cun férreo control do obispo e do aparato eclesial, que non permitía desenvolver ideas progresistas. Non é a primeira vez que escoito algo coma iso, aínda que supoño que agora xa estará bastante superado.... ou non.

Saúdos.

Mai + Carabela

Onte tivo lugar a terceira xornada do ciclo Xullo Pop deste ano, organizado, como sempre, pola Deputación da Coruña no Teatro Colón. O anterior artigo deste blog foi para falar do primeiro concerto deste ciclo, o de Lucía Aldao presentado "Pava 2". Salteime o segundo, onde actuaba "O portughés", que polo visto é un dos iniciadores do trap en galego. Como é un xénero que non me interesa en absoluto, decidín descansar.

Esta terceira xornada constaba dun concerto dobre. Primeiro actuaba Mai, o novo proxecto "en solitario" de Iseo Agilda, que participa en moitos grupos galegos, dos que seguramente destaca Sacha na horta e Blues do país. E o segundo concerto era de Carabela, un novo grupo de Noia.

Eu xa lera algo sobre Mai, e xa soaba a marcianada sideral, pero finalmente, acaba resultando bastante agradable. A posta en escea é bastante curioso, cun aro ateigado de vexetación que sube e baixa varias veces no concerto, arroupando á cantante. Ao final, mercamos o disco e Iseo púxonos unha dedicatoria. Toda a temática do disco ten que ver cun certo panteísmo e nova relación coa natureza, polo que me pareceu entender. O grupo está formado pola cantante, un violonchelista, unha corista que tamén toca a pandeireta, un percusionista e un teclista.

Despois dunha media hora de parón para desenchufar os instrumentos do primeiro grupo e enchufar os do segundo, tocou o grupo noiés Carabela, que pretende facer unha mestura de pop e electrónica, pero a min pareceume que caía moito máis no segundo que no primeiro. Recoñezo que non me gustou demasiado a súa proposta e que marchei cando levaban 3 ou 4 cancións, porque non conxeniaba en absoluto co que eles facían. Teñen unha cantante, un teclista, un baixista e outro compoñente que se encarga da guitarra e das programacións. O meu problema con estes grupos de música electrónica é que eu recoñezo ser xa un tipo chapado á antigua, e gústame bastante que a música que escoito no concerto se produza alí nese intre, e non me gusta tanto que vaia pregravada (aínda que cada vez acepto máis proporción disto). Nunha das primeiras cancións que tocaron, case todo o que se escoitaba comezou a soar cando o programador tocou un botón ou un pedal (non me fixei no que fixo exactamente, pero foi un escándalo, estaban en silencio e un segundo despois parecía que había unha orquesta, e a inmensa maioría do que soaba non saía dos músicos que estaban no escenario). Nun determinado momento, unha pandeireta que estaba sendo tocada non se escoitaba en absoluto, cando se tocaba a guitarra, ou non se notaba, ou era totalmente estridente... Non sei, a miña experiencia co grupo foi breve pero o desencontro foi total.

Saúdos.