A escrava libre

De novo engancheime ao espazo de cine clásico da fascistoide Trece. Esta vez botaban unha película da que non oíra falar na miña vida. Pero esta era en cor, non en branco e negro, e por esa razón o coloquio anterior e posterior dirixido por Garci xa foi emitido en cor. Por certo, acabo de ver en Youtube que esta película tamén a botaron no espazo totalmente similar que tivo Garci na 2 hai décadas. Non se está matando moito a traballar, a verdade.

"A escrava libre" foi dirixida en 1957 por Raoul Walsh (a verdade, gústanme máis as súas películas de aventuras que estas melodramáticas). O trío protagonista máis destacada foi interpretado por Yvonne de Carlo, Clark Gable e un novísimo Sidney Poitier. Chámame a atención por que razón Clark Gable era considerado un galán, e tamén o argumento bastante insostible no que se basea a historia.

Amantha Starr é a filla dun terratenente sureño de Kentucky que trata ben aos seus escravos negros, para disgusto dalgúns dos seus traballadores brancos. E todo isto sucede cando está fraguándose a Guerra Civil, provocada precisamente por ese tema. Cando aínda é nova, é enviada a un internado para señoritas en Cincinatti, onde estuda música, entre outras cousas. Alí é visitada polo seu pai con bastante frecuencia.

Algún tempo despois, o seu pai avísalle de que está mal de saúde e que seguramente non lle queda moito de vida. Chega a casa xusto no momento no que o están soterrando. Estano facendo nun cementerio no que están moitos dos seus escravos e ela di que non, que o seu desexo era ser soterrado cerca da súa casa, onde está a tumba da súa esposa, a nai de Amantha, á que non coñeceu. Nese momento, un par de persoas que estaban asistindo ao enterro de forma discreta, anuncian que eran os prestamistas que lle deixaban cartos ao pai de Amantha, que tiña moitas débedas con eles, e que entón todas as propiedades do señor pasan ás súas mans. Iso significa tamén que pasan a ser propietarios dos escravos negros, aos que van vender ao mellor postor, e tamén da filla, Amantha, que descubre nese intre que a súa nai era unha escrava negra do patrón, cousa que ela mesma descoñecía. Tremendo xiro de guión.

Levan a todas nun barco ata Nova Orleans, e dentro do que cabe, Amantha ten bastante sorte, porque é mercada na puxa por 5.000 dólares por un millonario local chamado Hamish Bond, ao que todos respectan e temen. Resulta que este tamén é un terratenente con plantacións e escravos, pero ao igual que o pai de Amantha, é un tipo tranquilo e os trata bastante ben.

Amantha é moi ben tratada na casa de Bond, pero por algunha estraña razón, ela crese escrava e utilizada, cando aparentemente non hai nada diso. Ata que unha noite sábese que está totalmente namorada do tipo. A relación avanza, aínda que de forma moi libre, porque Bond non quere condicionar a Amantha, aínda que se nota que o afecto mutuo é moi grande.

Estalla finalmente a Guerra Civil, co conflito que iso causa, especialmente no sur. Incluso terratenentes como Bond, que tratan ben aos escravos, queiman os seus campos de algodón ante o avance do exército do Norte, entre outras cousas porque saben que os xenerais nordistas, a pesar de ser teoricamente antiescravistas, desprezan aos negros tanto ou máis que os do Sur. Un personaxe curioso é o de Rau-Ru (Sidney Poitier), que era o xefe dos escravos de Bond, moi instruído, case un fillo para el, que é moi ben tratado, que sen embargo é odiado por Rau-Ru, e supostamente a razón é a bondade coa que o tratou. Ao final da película, axuda a escapar xuntos a Bond e a Amantha, así que a cousa vólvese máis coherente.

Non me chamou demasiado a atención. Historia demasiado melodramática e con xiros de guión e deseño de personaxes algo estraños e ambiguos, case incomprensibles. Aparte do feito de que ese país de chalados fixo unha Guerra Civil por causas racistas, que xa é indicio de algo, e ese racismo segue na súa sociedade, aínda que eles insistan en dicir que non. Pero dicir que un personaxe interpretado por Yvonne de Carlo tiña sangue negro, da súa propia nai, e que non o cre ninguén. E insisto, a estraña ética do personaxe de Rau-Ru tamén resulta moi difícil de entender. Supoño que todo iso foi posto así para que a historia fose máis retorcida e intrincada, pero hai veces que xa cheira a chamusquina.

Por certo, o título orixinal, do que pasaron bastante no mundo hispanofalante, foi "Band of angels", que sería "banda de anxos". Polo que me pareceu escoitar no coloquio, ese era o nome co que denominaban aos batallóns do exército do Norte que estaban formados por negros, que obviamente loitaban contra o escravismo. Pero polo que estou lendo na Wikipedia, ao principio eses batallóns non estaban ben vistos nese exército, nin sequera por Lincoln, e sempre estaban dirixidos por brancos, e o trato aos negros non era demasiado bo. Nada, que ese paisiño ten un problemiña coas razas, está claro.

Saúdos.

María Solinha

Ignacio Vilar é un director de cine galego do que aprezo boa parte da súa obra e, sobre todo, da súa valentía na promoción das súas películas, sempre innovando nese eido. Nos últimos anos, asinou películas penso que moi dignas de ver como "Pradolongo", "Vilamor" e "A Esmorga". "Sicixia" xa me resultou bastante máis difícil de dixerir. Acababa de rodar esta "María Solinha", e cando ía presentala en salas, apareceu a pandemia. E poucos meses despois, no verán, estaba proxectándoa en auto-cines, unha técnica que, ou non se utilizara nunca en Galicia, ou había décadas que ninguén intentaba.

Pero non me gustou demasiado esta "María Solinha". Non sei se era unha visión moi contemporánea, moi arriscada, ou que foi, pero non me enganchou. E mira que me gusta a historia, ambientada na ría de Vigo a comezos do século XVII. Está claro que unha novela non é o mesmo ca unha película, pero a novela "A voz do vento" de Pemón Bouzas, que lin hai uns anos, pareceume excelsa. Esta versión cinematográfica, se cadra, podería ter intentando parecerse a unha recreación clásica da historia, porque semella que vestiario si tiñan, pero apenas aparece, e está case todo ambientado na actualidade. Eu, que me sinto moi romántico do século XIX, ou sexa, que me atraen todas as historias que suceden en tempos e lugares diferentes ao meu, síntome decepcionado cando me contan unha historia do século XVII ambientada no XXI. Éche o que hai.

Segundo as reseñas que vexo en Internet, un director intenta montar unha obra de teatro en Cangas que conte a historia de María Solinha. Despois de ver a película, non teño claro quen é ese director. Vin a unha actriz que facía o papel de directora (creo que interpretada por Sheila Fariña), que estaba acompañada continuamente dun tipo de barba que non dicía nin unha palabra, e comunicábanse entre eles en inglés. Supoño que o tipo ese sería o director ao que se refiren as reseñas, porque outro non vin.

A película céntrase nas dúas rapazas que representan os dous papeis máis importantes. Chámanse Navia e Elba na realidade actual (protagonizadas por Grial Montes e Laura Míguez) e na obra representan a María Solinha e Adela Malvido. As dúas, pero sobre todo a segunda, que son moi amigas, son acusadas de bruxería polos representantes da Inqusición, que están apoiados por caciques locais que queren aproveitar iso para facerse con todas as súas propiedades. E todo iso coincide cun ataque de piratas turcos na Cangas de comezos do século XVII. A película tamén está ambientada en Redondela e un pouquiño na Illa de San Simón. Polo que parece, esas dúas rapazas (as actuais) están tan metidas no seu papel, que está comezando a afectarlles na súa vida persoal, e as súas familias e parellas están preocupadas.

O elenco ten ao máis granado da profesión actoral galega, con veteráns como Santi Prego, Antonio Durán "Morris", Mabel Rivera, Mela Casal ou Alfonso Agra, con novas fornadas saídas da ESAD (Escola Superior de Arte Dramática) de Vigo como Laura Míguez, Grial Montes, Fran Lareu, Fernando González ou Melania Cruz.

Pero xa digo, polo seu plantexamento pretende estar en dúas épocas, e a min a impresión que me deixou é que non conseguía estar plenamente en ningunha delas. Obviamente, ese é un dos posibles riscos dun exercicio tan vangardista.

Saúdos.