O nacemento dunha nación

Pois si, teño moito retraso acumulado nestes artigos. O que estou comentando agora pasou hai xa mes e medio, e xa teño certas dificultades para lembrar en detalle as obras culturais. Dende que merquei a nova Smart TV, abriuse o escenario de ver películas que estiveran en Youtube, como "O nacemento dunha nación", a mítica obra de Griffith da que tanto oíra falar. E por fin o conseguín.

"O nacemento dunha nación" foi dirixida en 1915 por David Wark Griffith. É unha película muda, obviamente en branco e negro, de 3 horas de duración (estou intentando convencervos de que vela é un esforzo considerable) e seguro que o elenco foi moi célebre naquela época, pero o único nome que me soa vagamente é o de Lillian Gish. Como anécdota, diremos que nun papel moi secundario, o actor que mata a Lincoln no teatro foi Raoul Walsh, que despois si foi un director célebre.

Antes de contar o argumento, imos falar antes das súas consecuencias técnicas e ideolóxicas. Polo visto, esta foi unha das películas que cambiou técnicamente a forma de facer cine. Ata ese momento, o cine viña sendo algo así como "teatro rodado con cámaras". Había pouco dinamismo, as esceas sempre tiñan os mesmos tipos de plano, apenas cambiaban os escenarios. Porén, esta película xa parece moderna, no sentido de que hai múltiples escenarios, nunha mesma escena poden alternarse planos xerais con primeiros planos, etc. Así que hai que agradecerlle ao director a clarividencia en dar ese inmenso paso que todo o mundo asumiu como propio a partir del.

O que xa non hai que agradecerlle tanto é o racismo e supremacismo que destila a película por toneladas. Preséntase aos negros como vagos e borrachos, que na guerra civil están intentando liberar o Sur simplemente para poder gozar dos seus vicios ao máximo, incluso nos parlamentos e gobernos. E fálase de marabilla do Klu Klux Klan xustificando a súa creación e tropelías (de feito, o título orixinal da película era "The Clansman", que supoño que facía referencia a este Clan, pero iso xa é suposición miña). Tanto é así, que ningún actor negro quixo participar na película, e tivo que poñer a brancos coa cara pintada. Sorprendentemente, o director dixo que non era certo o seu racismo (resulta bastante difícil de crer despois de ver a película), e en resposta a iso, o ano seguinte rodou "Intolerancia", unha magnífica película que eu vin no CGAI hai uns cantos anos, que tamén dura 3 horas, e que tamén está en Youtube.

A historia da película vén sendo a amizade entre dúas familias da época da Guerra Civil estadounidense. A familia Cameron, de Carolina do Sur, únese aos Sudistas, mentres que os Stoneman (creo que son de Carolina do Norte) son leais aos federais de Abraham Lincoln. Está claro que a tensión entre as familias vai crecer debido a isto, pero aínda así seguen tendo afecto entre eles.

En calquera caso, na película tamén se fala doutros personaxes históricos máis relevantes que teñen máis ben pouca relación con estas dúas familias, aínda que sempre aparecen os contactos por un lado ou polo outro. Pois iso, déixase caer que a imposición de normas impopularse no Sur por parte do exército do Norte fai que ganen as eleccións mediante pucheirazo os partidos dos negros, e que entón os gobernos e parlamentos pasan a ser festas nas que os negros están sempre borrachos e bailando.

Por outra banda, os negros sempre están pensando en violar a mulleres brancas, e iso fai que algúns brancos do Sur funden o Klu Klux Klan, que as vai defender, e bla bla bla... as tonterías de sempre. Ao final, a familia norteña acaba dándolle a razón aos seus amigos do sur e uníndose aos seus postulados. En definitiva, bastante patético, e non me explico que esperaba Griffith que pensara todo o mundo despois de asinar unha película como esta.

Saúdos.

Recortes, caneos e outras formas de driblar

Tíñao todo para triunfar, pero non teño moi claro se o está conseguindo. Unha obra de teatro que trata de fútbol e que ten a Touriñán como principal estrela do elenco xa ten moito avanzado en Galicia, pero a sensación coa que saín do Teatro Colón da Coruña é que non entusiasmou demasiado, máis ben pouco. Creo que moita xente que asistiu fíxoo polos dous factores que mencionei ao principio, pero non foron ao teatro na súa vida, e polo tanto "non sabían moi ben ao que ían".

"Recortes, caneos e outras formas de driblar" é unha coprodución do Centro Dramático Galego e Ainé (a produtora de Touriñán). O elenco está formado por Xosé Antonio Touriñán, Manuel Cortés, Sergio Zearreta (se cadra estes os máis coñecidos, sobre todo o primeiro, con moita vantaxe sobre os demais), Christian Escuredo, Xoán Fórneas e Isabel Garrido.

O escenario é como unha grada con catro ou cinco chanzos ben amplos e espaciosos, con moita capacidade lumínica, que aproveitan para facer algún xogo de luces bastante espectacular. Polo medio tamén hai algunhas trampillas polas cales aproveitan para entrar, saír ou dar discursos algúns dos personaxes, o que lle dá certa vivacidade ao espectáculo.

Touriñán xa se ten manifestado publicamente como un grande siareiro do fútbol, especialmente do Deportivo, nesta dura época que está pasando. É probable que moita xente asistira á obra pensando que se ía falar das glorias do Deportivo ou algo semellante, e nada máis lonxe da realidade.

Fálase do fútbol en xeral, de todo o que o arrodea, sobre todo dende o punto de vista dos siareiros, pero preséntanse perspectivas, para min, moi interesantes, como o auxe do fútbol feminino, a actitude dos siareiros nos campos de fútbol, cos outros siaireiros, cos futbolistas, cos árbitros... 

Sospeito que as persoas que ían buscando un espectáculo futbolístico máis convencional que reforzara aínda máis a vertente comercial e de puro espectáculo que ten agora saíran moi decepcionados, porque non trata en absoluto diso. A min non me apaixoou demasiado, pero creo que me desagradou menos que a boa parte do público, porque eses temas "non convencionais" que xiran en torno ao fútbol parecéronme moi apropiados. Seguramente Touriñán aproveitouse da súa fama para facelos máis visibles, pero probablemente iso fíxolle perder un pouquiño de fama, porque dubido que sexa capaz de conmover as conciencias dos futboleiros, que teñen cousas melloras polas que apaixoarse.

Saúdos.