A semana pasada Viaxes O Lóstregho estivo explorando en detalle a provincia de León, moi densa e extensa, que dá moito de sí. Hai máis de 20 anos xa o fixéramos, pero non lle dedicáramos o tempo necesario, e quedárannos cousas moi interesantes por ver. Ademais, esta vez viña un expedicionario novo (por partida dobre, viña por primeira vez e ten poucos anos). Estivemos sete días e incluso así nos resultou algo escaso o tempo. Quedaron algunhas cousas relevantes sen ver, pero están cerca de Galicia, así que poderán ser visitadas en viaxes posteriores.
O programa da viaxe por o seguinte:
- 1º día: desprazamento da Coruña a León capital, e pola tarde visita á zona da Terra de Campos e o Páramo, con paradas en lugares como Mansilla das Mulas, Sahagún, Grajal de Campos, Valencia de Don Juan ou La Bañeza
- 2º día: subida aos picos de Europa pasando por San Miguel de la Escalada, Riaño ou Posada de Valdeón, e volvendo por Burón, o pantano do Porma ou Puebla de Lillo.
- 3º día: visita ás covas de Valporquero, volvendo polo pantano de Barrios de Luna.
- 4º día: visita ás comarcas de Luna, Babia, Laciana e Omaña.
- 5º día: exploración detallada da cidade de León
- 6º día: exploración detallada da cidade de Astorga e das vilas do Camiño de Santiago entre Astorga e Ponferrada, como Castrillo dos Polvazares, a Cruz de Ferro en Foncebadón, O Acebo ou Molinaseca.
- 7º día: visita a Ponferrada e As Médulas
Como cousas relevantes que quedaron sen visitar, podemos sinalar A Cabrera, Os Ancares, o Val do Silencio e Vilafranca do Bierzo, por exemplo. Outra vez será.
Este verán xa se celebrou a edición de 2024 do salón coruñés do cómic "Viñetas dende o Atlántico". Foi a primeira edición baixo a dirección de Manel Cráneo. A min transmitíronme boas sensacións algunhas cousas que vin nos días que estiven alí e teño entendido que gustou bastante o estilo que marcou. Así que, xa tranquilos porque se comprobou que podía superarse a marcha de Miguelanxo Prado, augúrase un futuro proveitoso para o salón.
Xa sabedes que non son eu un experto en cómic, e case ningunha das exposicións que puxeron me chamou demasiado a atención. Se queres, mira ti, se cadra a máis emotiva é a da homenaxe dos debuxantes coruñeses a Akira Toriyama, xa que ubicaron a diferentes personaxes dese autor en paisaxes galegas. Pode verse na sala de exposicións de Durán Loriga. Todas as exposicións poden verse ata finais de setembro, agás as que están no Kiosco Alfonso, que estarán ata o final das vacacións de Nadal.
Podo comentar os cómics que merquei na feira (son case as únicas compras deste tipo que fago no ano):
- "Cinza" de Manel Cráneo, versión en banda deseñada de "A nosa cinza", a famosa novela de Xavier Alcalá.
- "Espero chegar em breve" de Nunsky, unha versión en portugués dun relato breve do mítico Philip K. Dick, un dos xenios da ciencia-ficción.
- Tres volumes dunha colección de cómics sobre científicos publicada pola editorial Anillo de Sirio. O guión e debuxos son de Jordi Bayarri (que me dedicou os tres) e a cor é de Dani Seijas. Dos moitos números que teñen, eu collín tres dedicados a mulleres científicas: Marie Curie, Hipatia e Ada Lovelace.
Titulándose "Zona mortal" (aínda que o título orixinal é "Radius") e estando visible gratuitamente na sección de ciencia-ficción de Rakuten (tamén acabo de atopala en Youtube), podíase pensar que é outra película mediocre máis. É modesta e seguro que de orzamento contido, pero resulta moi interesante de ver, ademais de non moi longa.
Esta película canadiense foi dirixida en 2017 por Caroline Labrèche e Steeve Léonard, que tamén se encargaron do guión. O elenco está formado por Diego Klatenhoff e Charlotte Sullivan, pero tamén poderíamos mencionar a Brett Donahue. Os demais son totalmente puntuais e irrelevantes.
A película non é moi coñecida, ten poucos anos e moito misterio, así que só vou contar as premisas iniciais, que resultan moi interesantes, para non desvelar nada do sorprendente desenvolvemento e final da historia.
Un tipo esperta dun accidente de coche e non lembra nada, nin sequera o seu nome. Vai buscar axuda e só atopa cadáveres. E pouco despois descubre que todos os seres vivos morren instantáneamente cando se achegan a el, cando están a uns 10-15 metros de distancia. Consegue localizar a súa casa e encláustrase alí, pero recibe a visita dunha muller que, a diferenza do resto de seres vivos, non morre ao achegarse a el, e dille que ela tamén ía no coche co que tivo o accidente. Pero ningún dos dous lembra nada nin coñece ao outro.
Como vedes, a premisa inicial é moi interesante e sorprendente, e o que pasa despois aínda máis, así que recomendo o seu visionado.
Estes días estase celebrando Viñetas dende o Atlántico, a fantástica feira do cómic coruñesa, dirixida por primeira vez por Manel Cráneo, que creo que está gustando por algunhas ou moitas das novas perspectivas que acolleu este ano.
A inmensa maioría do cómic que teño foi mercada aí nas sucesivas edicións, sobre todo dende hai 5 ou 6 anos, pero recoñezo que non me dou moita presa en lelos. Case todo o que merco é cómic en galego, aínda que caen outras cousas de cando en vez, como contarei axiña.
Se case todo o cómic que merco é en galego, tampouco hai tanto onde escoller: basicamente Demo Editorial (casualmente dirixida por Manel Cráneo, mira ti) e Retranca, dirixida por Kiko Da Silva, que leva xa varios anos sen vir á Coruña e cos que só coincido no Culturgal pontevedrés (casualmente a editorial está radicada alí).
Pois estiven lendo estes días unha das obras de Demo Editorial. Foi editada hai un par de anos e eu debina mercal daquela. Forma parte dunha colección chamada BDG13, que consiste en que 13 autores diferentes dan lugar a 13 breves obras que teñen un fío común. O primero volume desta colección sacárono hai anos e titulouse "Licor café". Eu xuraría que o merquei hai tempo pero agora mesmo non sei onde o teño, debinllo deixar a alguén.
O que lin estes días é o segundo volume desa colección, titulado "Arrepío". Obviamente, o tema que fai de fío conductor é o medo ou o terror, dende múltiples puntos de vista. Os trece autores convidados foron (por orde de aparición no volume): Bento Carroña, Dani Xove, Inés Vázquez, Marcos Calo, Mabel Lareo, Rubén Rial, Santy Gutiérrez, Tomás Guerrero, Álvaro López, Luis Sendón, Greta Debelius, Manel Cráneo e Javi Montes.
Como sempre pasa neste tipo de obras colectivas, unhas historias gustan máis e outras menos. Pero a min fíxome especial graza a historia de Santy Gutiérrez, que obviamente non vos vou contar.
Onte pola noite, no espazo de cine clásico da 2 botaban esta película que, como bu futboleiro, xa vin varias veces. Non é ningunha marabilla, pero déixase ver. Nas últimas semanas, aproveitando que eran os Xogos Olímpicos de París, botaron películas de temática deportiva, e parece que aínda seguen. Por certo, o título orixinal traducido sería "Victoria", a secas. En Hispanoamérica chamáronlle "Escape á victoria". Polo visto, a historia está baseada nun caso real, pero moito máis dramático, porque os xogadores "aliados" estaban ameazados de que serían executados se ganaban o partido... e fixérono por goleada.
Foi dirixida en 1981 por John Huston. No elenco non futbolista destacaban Michael Caine (que tamén saía xogando, pero non sei eu...), Max von Sydow e Sylvester Stallone (vaia por Deus). O dos futbolistas dá para escribir un libro, pero polo fraude. A estrela máxima é Pelé, claro, que xa estaba retirado a esa altura, o mesmo que o inglés Bobby Moore. O arxentino Ardiles si que estaba en activo e acababa de ganar un Mundial, Deyna estaba retirado e os demais ou estaban retirados ou aínda xogaban pero eran xogadores bastante mediocres.
Pois seguro que xa o sabedes. Un comandante nazi que xogou ao fútbol pasa por un campo de prisioneiros onde moitos deles se divirten xogando ao fútbol e proponlle ao que parece dirixir o grupo un partido entre militares nazis e militares das potencias aliadas. Con certas reticencias, acepta, e permitenlle formar un equipiño xeitoso e dobrar as racións de comida para non facer o ridículo.
En paralelo con iso, algún dos integrantes do equipo está argallando un plan de fuga, que sufre distintos avatares debido ao partido de fútbol. Como o partido finalmente se vai celebrar en París con moito público nas bancadas, incluso conseguen involucrar á resistencia francesa para conseguir liberar a todo o equipo durante o descanso do partido.
A parte final da película é o partido. Durante a primeira parte os alemáns arrasan e van ganando 4-1. O gol dos aliados é cerca do descanso, e dálles esperanzas para remontar. Tanto é así, que a pesar de poder fuxir, deciden quedar para ganar o partido. Acaban remontando o partido e empatan a 4. Nos últimos minutos, anúlanlle un gol aos aliados por fóra de xogo, pítanlles un penalti en contra e párao o porteiro.
Polo visto, cando se estreou a película, as críticas foron feroces, dicindo que a película era moi pobre, e que o único que se salvaba eran as imaxes futbolísticas. Quen dixo iso debía ser bastante futboleiro, porque a min onte deume a impresión exactamente contraria. O resto da película pareceume bastante digna, e as imaxes do partido parecéronme bastante mediocres, sen mencionar o feito de que querían facer crer que había grandes futbolistas participando na rodaxe, cando a maioría estaban retirados ou eran bastante mediocres ou descoñecidos.
Benito Vicetto foi un escritor que naceu en 1824, e que polo tanto, neste 2024 cúmprense 200 anos do seu nacemento. Oín falar del xa hai moito tempo pero nunca tivo moito éxito nin na literatura galega nin na castelá. Tratou bastantes temas galegos pero creo que escribiu sempre en castelán. É famoso en Galicia sobre todo por unha "Historia de Galicia" que non está moi ben vista, porque creo que é bastante fantasiosa e pouco científica. Polo que me pareceu entender, era máis ben novelista e non tiña formación como historiador, e debeu mesturar estilos. Tamén se dedicou ao xornalismo, pero tamén foi militar e ganouse a vida moito tempo como funcionario de prisións (creo que incluso dirixiu unhas cantas).
Pero o caso é que eu lin unha das súas novelas máis coñecidas, titulada "Os fidalgos de Monforte", que foi o volume número 1 da colección que a Voz de Galicia sacou hai 20 anos co título de "Biblioteca Galega de Autores en Castelán". É unha novela do estilo cabaleiresco, ambientada na Galicia de finais do século XV. Debe ser dese tipo das que se criticaban ao comezo do Quixote, pero esta escribiuse varios séculos despois. Penso que o tema daba para máis, pero acaboume parecendo bastante mediocre.
Todo xira en torno ao conde Alonso de Lemos e o seu castelo de Monforte en torno a 1480. Como ve a rebelión dos irmandiños (realmente a segunda, porque a primeira xa fora uns anos antes), asina un pacto cos doce principais señores da zona que son fidalgos, para que axuden a defender a ameazada praza da horda dos irmandiños, dirixida polo Mariscal Pardo de Cela.
Pero a parte da novela que trata desta guerra entre señores feudais e sublevados (que a min me interesaba bastante máis) é pequena, non creo que chegue á cuarta ou quinta parte da extensión. De que fala entón? Pois principalmente de cuitas amorosas entre os fidalgos, as súas familias, e os condes, ou por mellor dicir, das súas esposas as condesas, xa que vén de visita o conde de Monterrei coa súa esposa. Ildara, a condesa de Monforte, e Maret, a condesa de Monterrei, son amadas por algúns dos fidalgos, de forma máis ou menos evidente, e iso provoca a ira dos condes, que non son xente demasiado comprensiva en xeral.
Inicialmente os fidalgos de Monforte eran doce, e ao final de todo, entre unhas cousas e outras, coido que só quedan sete, porque cinco acaban morrendo por feitos que teñen que ver, en parte, coa rebelión irmandiña, e en parte, con amores imprudentes.
Xa teño comentado aquí nalgunha ocasión que coa miña "nova" Smart TV (aínda que neste caso tamén podería facelo dende o ordenador) teño acceso moi cómodo, entre outras aplicacións de "streaming", a RTVE Play. E aí hai un magnífico arquivo de todo o que leva xa décadas emitindo RTVE, que non é pouco. Como xa dixen tamén aquí máis veces, as series é un dos produtos audiovisuais que menos me interesan, a diferenza do que lle sucede á maioría da xente. Pero grazas a plataformas como esta, algunha que outra vai caendo. Tíñalle botado o ollo a esta recreación das novelas de Emilia Pardo Bazán, porque realmente conta "Os pazos de Ulloa" e a súa continuación "A nai natureza".
Esta serie foi dirixida en 1985 por Gonzalo Suárez, na produción estivo Andrés Vicente Gómez e o guión foi de Manuel Gutiérrez Aragón, Gonzalo Suárez e Carmen Rico-Godoy. Creo que Gerardo Vera estaba na dirección de arte. Ou sexa, todo un equipazo. E o elenco tampouco está nada mal: José Luis Gómez, Omero Antonutti, Charo López, Raúl Fraire, Victoria Abril, Pastora Vega, Nacho Martínez, Fernando Rey, Chus Lampreave e José Luis Manzano. A serie consta só de catro capítulos de aproximadamente unha hora, e se non me equivoco, a historia de "Os pazos de Ulloa" ocupa os tres primeiros, e "A nai natureza" ocupa o último. Pareceume ler nalgures que pensaban facer algún capítulo máis, pero o director pensaba que con estes chegaba dabondo.
Os pazos de Ulloa son un lugar salvaxe no medio de Galicia, onde manda Don Pedro, un marqués corrupto e bastante rudo rodeado dunha panda de aproveitados que lle fan o xogo, e iso inclúe a criados, veciños e curas. A ese moi hostil entorno chega un delicado cura de cidade chamada Don Julián, que non sabe moi ben onde se está metendo, pero axiña se decata.
Para intentar que o ambiente no pazo sexa algo máis civilizado, proponlle a Don Pedro que vaia visitar ao seu curmán de Santiago de Compostela, que ten catro fillas fermosísimas e seguro que todas estarán encantadas de casar con el. Hai varias delas que, por varias razóns, se autodescartan nin suscitan maior interese. A mellor colocada semella ser Rita (unha deslumbrante Pastora Vega, que é case sempre a imaxe promocional da serie, aínda que só participa nun capítulo), ela semella moi interesada e ao marqués tamén lle gusta moito. Pero Don Julián recomenda (e ademais fanlle caso) que a elixida sexa Nucha, moito máis delicada e relixiosa.
O cura a ve como a súa principal aliada para conseguir civilizar o salvaxe pazo, pero a xogada sae mal. Axiña queda embarazada do marqués, pero nace unha nena, Manolita, e obviamente o marqués quería un neno que se fixera cargo do pazo no futuro. Dada esa situación, o marqués volve aos seus costumes anteriores de liarse coa súa criada Sabela (que ten un mozo coñecido por todos), con quen tivera a un fillo bastardo chamado Perucho. Nucha non pode soportar esa situación. O cura é expulsado do pazo e Nucha morre pouco tempo despois.
Uns anos máis tarde, chega ao pazo Gabriel, irmán de Nucha e Rita, coa intención de levarse a Manolita, a filla de Nucha, ou sexa, a súa sobriña, incluso casando con ela, se é necesario. Manolita xoga sen pudor e está namorada de Perucho, pero son medio irmáns, porque son fillos do mesmo pai. Todo o mundo o sabe, pero eles ou non o saben ou prefiren obvialo, ata que alguén llo confirma claramente. Gabriel ten que marchar sen Manolita, pero a parella tamén se desfai.
Está a piques de chegar unha edición máis de Viñetas dende o Atlántico, este ano coa novidade de Manel Cráneo na dirección do salón, tras 25 anos no cargo de Miguelanxo Prado. Un dos cómics que merquei o ano pasado, precisamente recomendado polo propio Manel, foi "O voo da curuxa", da autoría de Inacio Vilariño e Iván Suárez, que xa traballaron conxuntamente nalgunha obra anterior da editorial Demo.
A proposta inicial tiña boa pinta, pero ao final quedou bastante esvaecida. Un escritor nado en Cuba e que estivo principalmente activo no mundo hispanofalante a finais do século XIX e sobre todo no primeiro tercio do século XX, chamado Eduardo Zamacois, estivo de xira por España nos anos 20 intentando facer un documental cos principais escritores españois, entrevistándoos e nos que se visen algunhas esceas da súa vida normal. Polo que parece, ao principio pasaban bastante del, pero en canto Pérez Galdós dixo que si, de súpeto a todos lles entrou o interese. Esta obra fala da visita que lle fixo Zamacois a Emilia Pardo Bazán no seu Pazo de Meirás, uns meses antes de que morrera. Parece que de aí saíron as únicas imaxes de cine que existen da autora, pero non sei onde se pode ver ese documental.
A obra conta como son as circunstancias desa breve visita e rodaxe, e o que facía Emilia neses intres, pero a maior parte das viñetas son fragmentos de relatos da autora, que ela simula estar lendo mentres lle graban. Non está mal, pero ao final decepciona un pouco, non hai apenas chicha.
Na sección de ciencia-ficción de Rakuten está dispoñible dende hai tempo a película "Transcendence", que ten certa boa fama, e ten unha certa concentración de estrelas de Hollywood en diferentes postos de produción, así que me animei a vela. Deixoume bastante frío, creo que se lles foi algo a man.
Foi dirixida en 2014 por un tal Wally Pfister, do que nunca oín falar. No elenco destacan Johnny Depp, Morgan Freeman, Rebecca Hall, Kate Mara, Cillian Murphy e Paul Bettany. Na produción estivo, entre outros, Christopher Nolan.
Non é moi doado explicar a trama. Un trío de científicos formado polo matrimonio Caster (Will e Evelyn) e o seu colega Max Waters están investigando en Intelixencia Artificial, e anuncian nunha conferencia (entre o público vese a Elon Musk) que o seguinte paso será crear unha mente "transcendente" que sexa totalmente artificial.
Existe un grupo opositor chamado o RIFT que loita contra a tecnoloxización da sociedade e que realiza un atentado contra Will Caster. Dispáranlle unhas balas impregnadas en polonio, que só lle rozan, pero xa lle provocan un envelenamento que provocan a súa morte un mes máis tarde.
Pero esa perspectiva temporal coñecida dálles tempo para planificar os seus seguintes pasos tecnolóxicos. E non me digades moi ben como, pero o matrimonio decide intentar cargar a conciencia de Will na supercompudora cuántica coa que traballan antes da súa morte, e ao seu colega o plan non lle parece ben, porque semella unha idea para esquivar a mote do investigador, pero el cre que o que quedará na máquina non será el, senón outra cousa, e que non se poderá saber como evolucionará.
A máquina resultante acaba conectándose a Internet e acadando logros magníficos, como curando enfermidades aparentemente incurables, sendo capaz de rexenerar cousas previamente destruídas. O grupo opositor secuestra a Max Waters e o convence para loitar contra esa máquina. Non vos conto o final porque tamén é bastante fantasioso e a película aínda é recente.
"A pegada" é unha magnífica película británica de intriga, que seguro que todos vistes algunha vez na televisión, que supón un duelo interpretativo entre Lawrence Olivier e Michael Caine. Casualmente, o título orixinal traduciríase como "O detective", que é o que lle deron en Hispanoamérica. Había moitos anos que non a veía, e aproveitei que pode verse completa en Youtube.
Foi dirixida en 1972 por Joseph Leo Mankiewicz (seguramente o único "elemento" non británico). O elenco está formado só polos dous grandísimos actores antes mencionados, que enchen sen ningún problema as máis de dúas horas de metraxe.
Andrew Wyke é un escritor de intriga ao que lle gustan moito os enigmas e enredos. Entérase de que a súa aburrida muller está liada cun peluqueiro chamado Milo Tindle na súa mansión para "arranxar" aspectos como a pensión que debe pasarlle á súa muller.
Xúntanse na casa e o escritor desvélalle ao peluqueiro o plan que pensou. Consiste en simular un roubo das xoias da casa, no que non se deixará ningunha pista, que lle permitirá ao peluqueiro levarse as xoias, e ao escritor cobrar o seguro e así pagarlle a pensión á súa muller.
O peluqueiro non está moi convencido ao principio, pero despois acaba aceptando. Pero todo era unha trampa (unha máis na cabeza do retorcido escritor) para poder matalo en suposta defensa propia, como así se propón facer. Despois aparece un detective na casa para investigar a desaparición do peluqueiro, do que hai días que non se sabe nada.
Vaia, é unha película xa bastante antiga, pero é altamente probable que a vira moita xente. Pero por se hai algunha pequena porcentaxe que non a vira, non vou desvelar máis da trama, que é moi xugosa. Está baseada nunha obra de teatro, e os diálogos son do mellor que vin na miña vida.
Como curiosidade, diremos que no 2007 Kenneth Branagh dirixiu un "remake" no que Michael Caine facía o papel que non fixera na película orixinal e estaba acompañado por Jude Law.
A semana pasada Viaxes O Lóstregho estivo explorando en detalle a provincia de León, moi densa e extensa, que dá moito de sí. Hai máis de 20 anos xa o fixéramos, pero non lle dedicáramos o tempo necesario, e quedárannos cousas moi interesantes por ver. Ademais, esta vez viña un expedicionario novo (por partida dobre, viña por primeira vez e ten poucos anos). Estivemos sete días e incluso así nos resultou algo escaso o tempo. Quedaron algunhas cousas relevantes sen ver, pero están cerca de Galicia, así que poderán ser visitadas en viaxes posteriores.
