Onte fomos ver "Síbaris", a montaxe teatral da única obra que escribiu o chorado novelista Domingo Villar, que morreu dun ictus no Día das Letras Galegas de 2022. Actuaban no Teatro Rosalía de Castro durante dous días seguidos e practicamente encheron os dous días, non é mala marca para esta cidade.
A verdade é que non está nada mal, é unha comedia de enredo cun desenvolvemento algo sorprendente e un final que aínda o é máis, pero vai na liña do anterior. Xira en torno a un escritor que tivo un grande éxito hai case 20 anos e que está a piques de rematar a súa nova novela, pero non consegue culminala, está cun bloqueo creativo que llo impide. Ao redor diso está tamén que os cartos vanse acabando e que el e a súa muller queren axudar á súa filla a estudar unha carreira en Oxford, pero os cartos non chegan, así que pensan en formas creativas de conseguilos.
A obra está protagonizada principalmente por Carlos Blanco e Belén Constenla. Tamén aparecen Oswaldo Digón e Pablo Novoa, e ao final de todo creo que hai incluso unha brevísima intervención (pero non se lle recoñece) de Lois Blanco, fillo de Carlos e director da obra. Cando saen a saudar, un dos xestos dos actores e director é o que vedes na foto, que se supón que é para Domingo Villar, falecido sorpresivamente no 2022, como xa dixemos.
Non é moi habitual que vaia eu ás salas de cine comercial, pero tamén é certo que no Nadal, se houbo algún lanzamento dalgunha película que me poida interesar (raro, pero ás veces pasa), me pase a vela. E este ano estrearon o "Napoleón" de Ridley Scott.
Foi dirixida (máis ben estreada) en 2023 por Ridley Scott, e o protagonismo case total foi para Joaquin Phoenix. Vanessa Kirby fixo de Xosefina e o máis destacado dos secundarios foi Rupert Everett facendo de Duque de Wellington, o xeneral inglés que consegueu vencer a Napoleón.
Non vou contar de que vai a película porque seguro que xa vos facedes unha idea. Pero si vou facer unha reflexión ou valoración do que vin e lin sobre a mesma. A ver, a Historia gústalle moito a moita xente, por esa razón tanta xente é devota da novela histórica e do cine histórico. Eu podía estar entre esas persoas.
Cando se fai unha nova obra artística, pódense permitir algunhas licencias "poéticas" que se saian da realidade rigurosa, pero todo parece indicar que nesta película foron totalmente por libre. Polo visto, o catálogo de erros históricos é moi variado e abundante. E tamén parece que, cando o director foi preguntado sobre este tema, respondeu cunha estupidez do calibre de "os historiadores non estaban alí, así que deben calar a boca". Aínda que este tipo xa é bastante maior, 85 anos ou máis, el tampouco estaba alí cando sucederon estes feitos, e parece que ten bastante menos interese por manter o rigor dos feitos que os historiadores.
O personaxe de Napoleón aparece algo desdebuxado, non semella crible, a pesar de que o actor é moi bo, pero parece que sobreactúa nalgúns momentos, noutros parece que ten parálise facial, non sei, todo é moi raro. A película apenas ten ritmo. O único que me chamou algo a atención foron as escenas de batallas, que resultaron algo vistosas (pero semella que o rigor tampouco brillou pola súa presencia). Das moitas batallas que liderou, basicamente só se ven catro: Toulon, Austerlitz, Borodinó e Waterloo. E a película remata cuns créditos nos que consta que morreron uns 3 millóns de soldados nas súas batallas, dato bastante tendencioso, porque o balance da xestión de Napoleón tamén se plasmou en moitas outras cousas que nin se mencionan na película.
A película tamén se centra moito na controvertida relación entre Napoleón e Xosefina, que seguro que é interesantísima, pero a min me interesa menos, e nesta película non conseguiron que me interesara máis.
Como dicía o outro día, en TeleVigo botan bo cine, o problema é que ás veces só din que van botar unha película, pero non anuncian cal é. Pero cando o fan, podes atopar perlas como esta película histórica "O león do deserto", que fala da loita pola independencia de Libia a comezos do século XX.
Foi dirixida por Moustapha Akkad en 1981, e no elenco destacan Anthony Quinn, Oliver Reed, Rod Steiger, Irene Papas, John Gielgud e Raf Vallone. O director, do que eu non oíra falar, é de orixe siria e xa tiña fama por algunha película sobre a relixión musulmana que gustou moito no mundo árabe. Nesta película nótase claramente que os "malos" son os italianos e os beduinos son os "bos" (tampouco hai que ser árabe nin musulmán para sentir iso).
Basicamente a película trata do enfrontamento entre o líder guerrilleiro beduino de Libia Omar Al-Mukhtar (interpretado por Anthony Quinn), un mestre de escola coránica que se converte en líder guerrilleiro pola insistencia da Italia de Mussolini en converter Libia nunha colonia (para ser sinceros, xa comezaran con esa teima antes da chegada de Mussolini), e Rodolfo Graziani, un dos xenerais máis sanguinarios da Italia da época, que recibiu o sobrenome de "O carniceiro de..." varios lugares, porque primeiro se ganou o alcume en Libia e na década seguinte en Etiopía, os dous países africanos que intentou colonizar Italia, con non demasiado éxito.
En 1929, Italia xa leva vinte anos intentando colonizar Libia. Algunhas zonas da costa resúltanlle bastante doadas, pero o deserto e as montañas son moito máis rebeldes. Mussolini chega ao poder en 1922, pero xa está canso de tantas derrotas a mans dos beduinos, así que manda a Graziani como gobernador. Xa tiña fama de salvaxe e sanguinario, pero a partir de aquí xa se converte nun mito.
Os guerrilleiros libios, debido á súa astucia e mellor coñecemento do terreo, conseguen frear os avances italianos, pero a abrumadora superioridade de medios italiana acaba impoñéndose. Pero para iso teñen que asasinar milleiros de civís inocentes, montan campos de concentración, envenenan pozos, queiman terras, usan gases tóxicos. Ou sexan, levan a cultura europea.
Polo visto, neste enlace está a película completa, por se queredes vela.
Só cheguei a ver esta película con 29 anos de retraso. Chamou moito a atención no seu momento, pero eu negueime a vela, probablemente por culpa de Tom Hanks, que sempre me caeu bastante mal. Porén, nos últimos tempos amosaba eu un maior interese, e non o conseguín ata esta mesma mañán do día no que escribo este artigo. Onte botábana na 1 a un horario moi tardío, pero hoxe estaba en RTVE Play, así que aproveitei.
Foi dirixida en 1994 por Robert Zemeckis. Do elenco destacaremos a Tom Hanks, Robin Wright, Gary Sinise (o que máis me gustou, seguramente) e Sally Field. Tamén destacou polos efectos especiais nos que metían ao personaxe no medio dos eventos máis salientables da súa época, que polo visto chamaron moito a atención.
A película conta a vida de Forrest Gump, un neniño bastante corto de mente e con certos problemas de psicomotricidade (polo menos ao principio), que acaba saíndo adiante con moita solvencia debido á súa tenacidade e a seguir ao pé da letra os consellos bastante estrambóticos da súa nai, que tamén era unha señora bastante rara.
A película non está mal, pero tampouco me parece para tanto. Creo que é moi pretenciosa, que quere facer unha epopea estadounidense de mediados do século XX aproveitando ese simpático personaxe, pero que forza moitas situacións para ter unha escusa para falar de determinados temas destacados. Unha das cousas que me chamou a atención é que Jenny, o amor de toda a vida de Forrest, con quen acaba casado, de forma algo estraña, morre de sida pouco despois de casarse, pero nas últimas escenas nas que aparece, apenas se lle nota nada. Non sei, creo que querían meter o sida na crónica dese século, e inventáronse unha escusa calquera.
Onte levei a sorpresa de que botaban esta película en TeleVigo. Nesta estraña cadea local botan bastante cine, e dunha certa calidade media, pero en non poucas ocasións non se sabe que película vai ser. Destinan unha franxa temporal ao cine, pero non din que película vai ser. E claro, así non hai forma. Pero onte si dicían cal era, e tiña un certo interese en vela. Recoñezo que a razón principal era ver a Timothy Hutton, actor que non me desagrada, que apuntaba moi alto ao comezo da súa carreira, pero que quedou en case nada. Tendo en conta que ganou o Óscar con esta película, cando só tiña 20 anos.
"Xente corriente" foi dirixida por Robert Redford en 1980. Os papeis principais están repartidos de xeito algo coral, sen ningún que destaque demasiado, entre Timothy Hutton, Donald Sutherland, Mary Tyler Moore e Judd Hirsch. O que xa me soa máis raro é que a Hutton lle deron o Óscar a mellor actor de reparto, cando eu creo que era o actor principal. Pero claro, debutando e tan novo, tiñan que minimizalo dalgún xeito.
A película conta a historia dunha familia máis ou menos normal. Os dous pais con dous fillos. Os fillos están navegando nun bote nunha tormentosa noite e morre o maior, Buck. O pequeno, Conrad, séntese culpable, e algún tempo despois, intenta suicidarse no baño de casa, é salvado polo pai, que casualmente estaba alí, pero non tiña por que ser así.
A película comeza cando Conrad acaba de chegar do seu ingreso no hospital. Comeza a ir a terapia cun psiquiatra que lle recomendan no hospital, aínda que el é moi escéptico en que vaia valer para algo, pero finalmente parece que acaba conectando algo co psiquiatra.
O pai intenta recompoñer a situación familiar, e intenta non criticar nin reprochar nada a Conrad. A nai, pola contra, é moito máis insensible e dura. Buck era o seu fillo preferido, e non pode evitar deixalo patente. Cando hai vacacións, a nai quere ir só co seu marido e prefire deixar a Conrad cos avós, e ao pai iso non lle gusta nada, e acaba provocando a ruptura da parella, xa que a nai acaba marchando.
Pois nada, iso, xente normal á que lle pasan cousas normais, nada do outro mundo.
Hai uns días botaban no CGAI un estraño documental titulado "Chichi Campos e máis eu". Foi realizado por Nico Campos, guionista galego fillo de Chichi, e conta a relación entre pai e fillo, xa que o pai morreu cando o fillo tiña só 11 anos. Había pouco público e creo que a metade dos que estabamos eran familiares que incluso saían no documental. Pero semella que Chichi Campos era un tipo moi interesante.
Para comezar, en Youtube semella que non hai absolutamente nada sobre el, e iso xa é un indicio de algo. Se miramos outro tipo de información e documentos, algo aparece, pero tampouco demasiado. Pero despois de ver ese documental, parece que algo fixo, e que algo de mérito acumulou.
Tamén podo dicir que eu oín falar de Chichi Campos xa hai 30 anos, debeu ser, máis ou menos, cando morreu, e dun xeito bastante singular. Un colega que tiña naquela época, madrileño, ao que lle gustaban moito os cómics e os fanzines, faloume del, non sei se foi pola súa morte ou por outra razón. Pero o certo é que Chichi morreu no ano 91, e ben podería ser naquela época. Pero dende aquela poucas mencións escoitei daquel autor.
Nos últimos tempos, con isto de que o seu fillo Nico fixo este documental, e que este ano houbo unha exposición na Fundación Luís Seoane, que tristemente non puiden ver, púxose de novo de actualidade, e quedei con ganas de saber máis. Éche o que hai.
Polo que se ve, era un portento. Tiña un sexto sentido como humorista e era capaz de debuxar a escena máis punzante e satírica en cuestión de segundos na servilleta dun bar (lembro que Martín xa dicía nos 90 que era unha das súas grandes virtudes). Polo visto, tiña un grande porvir, pero nos 80 colleu malas amizades, caeu no mundo das drogas e morreu de sida no ano 1991, cando nin sequera tiña 40 anos.
Seguro que é casualidade, pero nos últimos anos de vida tivo unha moi boa relación, que incluso provocou que se apartara algo da súa muller e do seu fillo Nico, con Piedad Cabo, que tamén foi amante de Lois Pereiro. Será casualidade, pero os dous acabaron a súa vida de forma abrupta e moito antes do previsto. E ela segue viva e tan sana, os últimos dez minutos de documental son unha charla con ela.
Hai anos tiña esta película en DVD e gozaba moito véndoa de cando en cando, porque me gusta bastante o cine de piratas clásico, pero debín prestarlla a alguén, así que tiven que ir a Youtube para disfrutala de novo. Polo que parece, está baseada nun personaxe real.
Foi dirixida en 1945 por un tal Rowland Lee. Os dous protagonistas principais son Charles Laughton e Randolph Scott. No elenco de secundarios destacan Barbara Britton, Reginald Owen, John Carradine e Gilbert Roland.
En torno ao ano 1700, un astuto pirata chamado William Kidd convence ao rei de Inglaterra de que tivo que enfrontarse a un dos barcos reais no Índico porque o seu capitán se volvera pirata (cousa que era totalmente falsa), e tamén o convence de que lle encargue a escolta doutro barco que trae un gran tesouro da India. Realmente o primeiro barco foi asaltado por el, e como non quedou ninguén para contar a verdade, transmite esta falsa historia para seguir aproveitándose desa situación.
Forma unha tripulación con presidiarios (con coidado de que non haxa ningún que poida recoñecelo) e entre eles vai un tal Adam Mercy, que realmente é fillo do nobre que supostamente traizoara ao Rei facéndose pirata. Obviamente, o seu obxectivo é desenmascarar o engano e demostrar que o seu pai se mantivo fiel á coroa. Nesta nova expedición, axiña se detecta que Mercy vai ter moitos problemas para sobrevivir, pero ao final conségueo e apresan a Kidd.
Oíra falar algunha vez desta película, outra das de Frank Capra do entorno dos anos 40, e que presentaba uns Estados Unidos moi optimistas e esperanzados nun momento no que o país o estaba pasando moi mal. A máis coñecida de todas é "Que fermoso é vivir", pero esta tamén sae moito nesas conversas. E por fin puiden vela.
Foi dirixida por Frank Capra en 1938. O elenco está encabezado por Jean Arthur e James Stewart, e entre os secundarios destacan Lionel Barrymore, Edward Arnold, Mischa Auer, Ann Miller, Spring Byington ou
Donald Meek.
A trama é sinxela. Os Kirby teñen unha grande empresa inmobiliaria e están forraos. Tony, o fillo, é vicepresidente da empresa, pero apenas fai nada, está alí basicamente por ser quen é. Ten unha secretaria chamada Alice da que está namorado, e o sentimento é mutuo.
Gustaríalles casarse, se non fora que as súas familias non poden ser máis diferentes. A familia Kirby é moi snob e clasista, non soportan mesturarse con xente máis modesta ca eles, e case todo o mundo o é. E a familia Sicamore, a de Alice, é do máis disfuncional que pode verse. O título (na súa estraña tradución en España) fai referencia a esta familia. É un auténtico caos, ninguén sabe de que viven, alí cada un fai o que lle dá a gana, e obviamente, o choque entre as dúas familias, cando teñen que coñecerse debido ao compromiso dos fillos, é terrible. Pero ao final acaba mellor do que se esperaba, por unha destas inxenuidades de Capra nos anos 40.
A tradución do título é ben curiosa. O orixinal sería algo así como "Non podes levalo contigo", e refírese a unha charla entre o patriarca dos Sicamore falándolle a Kirby pai (creo que cando están todos no calabozo), dicíndolle que dá igual as riquezas que teña, que cando morra non vai poder levar nada desas riquezas, así que non ten moito sentido acumulalas. En Arxentina e España traducírono como "Vive como queiras", que é algo fiel porque fai referencia á situación máis singular da trama, que se ve en boa parte da metraxe. E no resto de Hispanoamérica preferiron "Tómao ou déixao", que xa me parece aínda máis retorcido.
Inauguro hoxe unha sección que sospeito que terá poucos artigos no futuro, pero algúns poden caer nas vindeiras datas, igual que caeu este. Se de Ballet falamos, debutei con este, e como non me chamou nadiña a atención, sospeito que vai ser difícil que repita. Fun ao Pazo da Ópera da Coruña ver "O crebanoces" de Tchaikovsky, en versión do Ballet de Kiev. Foi composto en 1892 e semella que, aínda agora, hai varias versións, non moi diferentes, pero tampouco iguais.
Non hai nin unha soa palabra, só baile, así que hai que ter unha idea aproximada da historia, ou un grande coñecemento do medio e da actividade, para entender que é o que nos pretenden transmitir. Supoñendo, claro, que iso sexa esencial, ao mellor a plasticidade dos corpos xa é suficiente premio. Pero eu practicamente non me enterei de nada, estou revisando agora na Wikipedia o argumento, e hai moitas partes das que non teño nin idea.
Polo visto, celébrase unha festa de cumpreanos nunha casa, un mago reparte agasallos para todos, e cando parece que esqueceu o da homenaxeada, aparece cun "crebanoces". Aquí vén a primeira barreira cultural. Eu non sabía que o crebanoces é un xoguete tradicional en centro Europa, con forma de soldado, ao que se lle pode mover a mandíbula cunha palanca para que crebe as noces.
Por un encanto do mago, o crebanoces convértese nun soldado, que cos seus compañeiros loita contra un exército de ratóns, que é do que trataba o conto orixinal de Hoffmann no que estaba baseado o libreto. O exército vence aos ratóns, e diso trata o primeiro acto do ballet. No segundo supostamente aparece unha Fada do Sucre, e outros personaxes que eu non fun quen de identificar cando asistín ao espectáculo.
En conclusión, que si, que moito mérito, pero dubido moito que volva ao Ballet, porque parece que o modelo de comunicación do evento cultural non me satisfai, non me transmite nada.
Pois como vos dicía, últimamente entroume o vicio de ver películas de cine mudo, moitas alemás dos anos 20, cando Alemaña acababa de perder a I Guerra Mundial, pero o seu cine semellaba moi vivo e vangardista. Se o día anterior fora "Nosferatu", esta vez tocaba "O gabinete do Doutor Caligari". E mira ti por onde, que véndoa, comezaron a soarme algunhas escenas e personaxes. Revisei neste blog, que abrín no Nadal do ano 2006, e resulta que esta película xa a vin no ano 2015, no festival S8 da Coruña, con música en directo, que sempre queda mellor.
Foi dirixida en 1920 por Robert Wiene, e no elenco destacan Werner Krauss, Conrad Veidt, Friedrich Feher e Lil Dagover, por se vos soan de algo. Polo visto, é o exemplo perfecto de cine expresionista alemán.
Hai un tipo, chamado o Doutor Caligari, que ten un espectáculo nas feiras ambulantes que van ás cidades alemás. O seu número resulta moi intrigante, xa que consiste en espertar a un sonámbulo chamado Cesare que ten a capacidade para predicir o futuro. Alan, un amigo de Francis, o protagonista, pregúntalle a Cesare ata cando vivirá, e queda aterrado cando lle di que morrerá esa mesma noite, pero tampouco lle fai moito caso. Pero realmente si morre apuñalado esa mesma noite na súa cama.
Francis pide permiso para investigar esa morte xunto á súa moza, Jane, e o pai dela, un doutor. A policía concédello e observan que comeza a haber mortes e intentos de asasinato continuamente, cousa que antes non pasaba. Comezan a sospeitar que o Doutor Caligari e/ou Cesare teñen algo que ver no tema e vixílanos, pero semella que non se moven da súa carruaxe. Máis tarde descubren que o Cesare que semellaba durmir no seu ataúde realmente é un maniquí, e polo tanto, Cesare si é o asasino.
Perseguen ao Doutor Caligari e pérdenlle a pista na entrada a un manicomio. Entran alí para intentar localizalo, semellan ter moita axuda do persoal, pero parece que non poden axudarlles demasiado. Ata que chega o Director, e cren que é o Doutor Caligari, pero algo disfrazado.
Aí comeza a parte final da película, na que non está claro quen está sano e quen está tolo, na que todos pasan polos dous papeis, e ao final semella que é o Director do manicomio quen vai intentar sanar a Francis.
"Pensa Nao" foi publicada a finais do século anterior e ganou o Premio Xerais, e significou un fito importante porque era o emerxer dun novo autor que prometía moito e que utilizaba unha lingua moi rica que sorprendeu. Eu lina hai unhas semanas porque é o volume 102 da colección Biblioteca Galega 120 que A Voz de Galicia editou a comezos deste século da man de Tucho Calvo.
O autor é Anxo Angueira, que estivo moi activo naquel cambio de século e milenio, pero agora non o está tanto, as súas novidades son moi espazadas no tempo. Dende hai anos, é o presidente da Fundación Rosalía de Castro, que axudou a dinamizar moito, e non debe ter moito tempo para dedicarse á literatura, supoño.
Unha das cousas que máis me gustou da novela, flipade, é que está ambientada no concello de Dodro, un dos moitos que hai no país dos que non se sabe case nada. Mirando agora acabo de ver que algúns topónimos do concello son moi famosos por estar relacionados co mundo rosaliano, como Lestrobe e Laíño. Para os que non o saibades, está na desembocadura do río Ulla, en fronte de Pontecesures e Valga.
En canto á liña temporal, está ambientada no final da II República e o comezo do golpe de estado militar. Fálase das liortas entre os agraristas máis progresistas, algúns deles que volveron da emigración americana con novas ideas de modernización e mecanización, e os máis tradicionais e conservadores. O ambiente moi caldeado da época e o lugar acaba nas primeiras venganzas dos falanxistas e os intentos dos progresistas de defenderse ou fuxir.
E si, a lingua utilizada, con dialectalismos da zona, non é doada de seguir.
Hai unhas semanas pasou algo ben curioso. Por algunha razón descoñecida, o meu router deixou de xerar as dúas wifis habituais, e iso imposibilitou que eu puidera acceder na Smart TV a todos os contidos que non chegan polo cable de R. Levaba tempo sen usar esa capacidade, pero verme privado dela temporalmente fíxome valorala máis. Á mañá seguinte conseguín resolver o problema técnico, e propúxenme facer máis uso desa potencialidade, por se acaso, para non arrepentirme máis adiante. E decidín que ía seguir vendo máis películas en Youtube de libre acceso, e sobre todo clásicos en branco e negro, que é o que máis hai. E hai tempo xa que quería ver "Nosferatu".
"Nosferatu" é unha película alemá de cine mudo do ano 1922, dirixida por Friedrich Wilhelm Murnau. Os nomes dos actores e actrices resúltanme absolutamente descoñecidos, simplemente vou poñer a Max Schreck, que fai o papel de Nosferatu. A historia está claramente baseada no "Drácula" de Bram Stoker, pero a viúva do autor non lles deu permiso para facela, así que intentaron ocultar esa relación, pero o caso é que os estudios onde se rodou entraron en quebra polas demandas e non rodaron ningunha película máis.
A historia está ambientada na cidade ficticia de Wisborg. Alí, unha inmobiliaria recibe a petición dun tal Conde Orlok para mercar unha casa. O xefe da inmobiliaria, que é seguidor dese "escuro" Conde, alégrase moito, e pídelle a un dos seus axudantes, Thomas Hutter (similar ao Harker da novela orixinal), que vaia a Transilvania para pechar o acordo.
Thomas vai para alá, a pesar de que á súa muller, que algo xa se cheira, non lle gusta nada a idea. Cando se está achegando ao castelo do Conde Orlok, xa hai indicios de que á xente do lugar non lles gusta nada o castelo nin o conde, e por algo será. Chega ao castelo, onde non está máis que o Conde, non ve a ningún dos seus axudantes, e xa percibe que o tipo é bastante sinistro. O conde asina encantado o contrato en canto ve unha foto da fermosa muller de Hutter, Ellen.
Thomas volve por terra a Wisborg, e o conde Orlok vai en barco, metido nun cadaleito e acompañado con outros cadaleitos con terra de Transilvania chea de ratas. O barco chega a Wisborg con todos os tripulantes mortos, xa que foron caendo pola peste provocada polas ratas. O Conde báixase do barco cun ataúde cheo de ratas que provocan a peste na cidade.
Thomas vendeulle unha casa en ruínas que estaba en fronte da súa, e dende alí o conde espía á muller de Thomas, e consegue posuíla unha noite. Pero é tan feliz que esquece o paso do tempo, e coa chegada da mañá e da luz solar, esváese. Xa non chegan a tempo de salvar a Ellen, que foi quen si salvou á súa cidade ao provocar a morte do conde Orlok.
Alfred Hitchcock é sempre unha garantía, e dende que souben que podía ver libremente en Youtube películas antigas do seu período británico como "39 escalóns", tiven a intención de facelo. Creo que a vin hai moitos anos, pero non lembraba absolutamente nada, así que foi un exercicio moi placenteiro.
Foi dirixida por Alfred Hitchcock en 1935 (nada menos) e os dous protagonistas principais son Robert Donat e Madeleine Carroll, que triunfaron só naquela época e que non deron o salto a Hollywood, así que pouca fama acadaron, polo que parece. O resto do elenco, pois aínda menos, porque non me soa nin o primeiro.
Aínda que a película non é moi longa, pasan moitísimas cousas, a un ritmo endiañado, como lle gustaba ao director. O eixo principal da película é que hai un grupo de espías chamado "39 escalóns" que está intentando sacar secretos militares do Reino Unido, pero ninguén sabe exactamente como o pretenden facer nin que documentos son. E por suposto ninguén sabe quen son os espías.
Un tipo normal, que non ten nada que ver co tema, está un día nun teatro vendo a exhibición dun tal "Señor Memoria", que pode responder a calquera pregunta que lle faga o público. Por algunha estraña razón, hai un disparo, todo o público fuxe do teatro, e o tipo normal atópase cunha muller á que non coñece de nada, que lle di que a están perseguindo polo tema deses documentos secretos.
Lévaa á casa, e alí é asasinada. Fuxe da súa casa e vaise a Escocia, a un sitio que ela lle marcara nun mapa, onde estaba unha persoa que lle podía axudar. Tras moitos avatares, chega alí, á casa de campo dun respectable profesor, pero resulta que era o xefe dos espías. Dano por morto e consegue escapar de novo.
Atópase cunha muller que o delatara no tren que o levaba a Escocia, e ela desconfía, pero agora, por diferentes cousas que suceden, acaba descubrindo que el si estaba contando a verdade. Volven a Londres e levan á policía xusto detrás deles. A película remata nun teatro onde volve actuar o "Señor Memoria", e o tipo decátase que ese señor leva memorizados os documentos que os espías queren sacar do país.
O CGAI (creo que agora prefiren chamalo a Filmoteca de Galicia) era un lugar ao que eu ía de cando en vez antes da pandemia, e no que disfrutaba moito. Se non me engano, a última vez que fora caeu a finais de 2019, para ver unha exitosa película mexicana titulada "Roma".
Despois chegou a pandemia, as restricións, intentei ir algunha vez e cheguei a tempo, pero como había menos prazas, en canto as enchían, xa pechaban as portas. Despois estiveron meses de obras para mellorar a sala de proxecións. Penso que antes non estaba mal, pero agora estará mellor claro. Conseguín ir o outro día e non me pareceu percibir grandes cambios, só que baixou un pouco a capacidade da sala. Antes pasaba algo das 100 butacas e agora anda en torno ás 90.
E debutei con algo que me interesaba bastante, un ciclo sobre Pier Paolo Passolini. É un autor do que teño oído falar ben e nun horario que me cadraba ben botaban "O evanxeo segundo San Mateo". A min non me desagradan as películas de temática bíblica e tiña moita curiosidade por saber que fixera un ateo e comunista como Passolini.
A película está baseada no evanxeo de San Mateo porque dise que é o máis concreto dos catro que existen. Tamén lin que na película se nota a perspectiva marxista de Passolini, pero eu agora mesmo non sería capaz de percibir onde está. Pareceume unha película bíblica bastante convencional, e de feito, tanto naquel momento (no ano 1964), como recentemente, o xornal L'Observattore Romano, que é o oficial do Vaticano, dixo que era a mellor película da vida de Xesucristo. Así que a min hai algo que non me cadra demasiado. Aparte do feito de que a mensaxe de Xesucristo é bastante marxista de por si, pero hai moita xente que non quere entendelo, alá eles coas súas contradicións.
En canto á ficha técnica, non me vou parar demasiado. A película é do ano 1964, está claro quen a dirixiu, o elenco era principalmente italiano (obviamente), pero o dato máis estraño é que Xesucristo foi intepretado por un rapaz español de 19 anos anos chamado Enrique Irazoqui. Este rapaz era fillo de español e de italiana, pero parece que a voz que se escoita na película non é a del, senón a do actor e director italiano Enrico Maria Salerno. Irazoqui, aparte deste papel estelar no cine (poñendo a cara, basicamente), foi un árbitro de xadrez cunha certa traxectoria. Ou sexa, todo un personaxe. Por último, dicir que o produtor tiña previsto rodar en Terra Santa, pero finalmente o descartaron, e rodaron en diferentes lugares do sur de Italia, como a vila de Matera, auténticamente flipante como Xerusalén bíblico.
Despois da pandemia, no ano 2022 xa puiden ir por fin ao Culturgal, que para min é un dos mellores días do ano, pero non foi nas condicións que a min me gusta. Por razóns que non veñen ao caso, tiven que ir o domingo (o último dos tres días que dura o evento). Non puiden ir tranquilamente en tren, senón que tiven que ir no coche. E aínda que iso tivo as súas cousas boas, outras non o foron tanto. Este ano 2023, por fin, si puiden ir en tren o sábado, pasar alí o día, ver a mogollón de colegas, e enterarme dalgunhas cousas ben interesantes.
Algúns dos colegas aos que vexo, como por exemplo os de O Zoco GZ, teñen alí o seu stand, e poden comparar unhas edicións con outras, que se hai máis xente, que se está mellor organizado, etc. A min a cabeza non me dá para tanto, eles están alí tres días e eu estou só 5-6 horas, e vou pensando noutras cousas diferentes ás que pensan eles. Pero vaia, certa capacidade de análise teño, e algunhas cousas si as percibo.
Por exemplo, nos últimos anos desapareceron por completo as distribuidoras musicais, e é curioso, porque a música galega non está nin moito menos no seu peor momento. Por outra banda, os stands eran este ano moito máis bonitos e agradables de ver. Eran de madeira e non de material prefabricado, como antes, e resultaban máis abertos e moito máis vistosos.
En definitiva, que seguiremos indo un ano tras outro, porque a cultura galega interésame e é un dos mellores escaparates para enterarse das novidades e proxectos emerxentes.
Hai un mes, aproximadamente, como case todos os meses de novembro, tivo lugar unha nova edición do Memorial de Teatro Amador Ibán Toxeiro, neste caso a edición número 26. Celebrouse no Teatro Rosalía de Castro, organizada pola Agrupación Cultural Alexandre Bóveda.
Actuaron Quico Cadaval, que como sempre estivo fantástico (aínda que só lle deron uns poucos minutos), Carmen Conde, que estivo ben pero a teño visto mellor (son cousas que pasan), e o grupo de teatro da Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, con diferentes escenas protagonizadas polos seus integrantes. O fío desta ocasión era a narración oral, por iso o título da gala esta vez era "Quéroche un conto".
A gala foi presentada por Sabela Hermida, dirixida por Manuela Varela, a directora do grupo de teatro da A.C. Alexandre Bóveda, e foi un recordatorio continuo de Ibán Toxeiro (coma sempre) e de Lino Braxe (tristemente desaparecido hai tres anos por estas datas). O premio que antes se chamaba Ibán Toxeiro e agora se chama Lino Braxe foille entregado a Francisco Peña, histórico presidente da A.C. Alexandre Bóveda dende 1996 a 2007, que puxo en marcha este memorial cando Ibán Toxeiro, incipiente actor do grupo de teatro, morreu inesperadamente na xuventude.
Aquí podedes ver o vídeo de toda a gala deste ano.
Aínda onte estiven falando con alguén de "Os nenos da varíola", a novela da galega María Solar sobre a alucinante expedición do doutor Balmis para levar a vacina da varíola a boa parte do planeta a comezos do século XXI. Casualmente eu non lin a novela de María Solar (que algún día caerá, porque a historia me fascina), pero si lin outras que tratan sobre o tema.
Pois hai un mes tiven a sorte de poder ver no Fórum Metropolitano da Coruña a representación teatral da adaptación desa obra a cargo da compañía Pérez & Fernández en coprodución co Centro Dramático Galego. Finalmente só actúan catro persoas, que son Victoria Pérez, Isabel Risco, Manu Fernández e Xosé Leis, que interpretan a ducias de personaxes, e en ocasións cambian dun a outro en cuestión de segundos.
A escenografía é sinxela, pero moi funcional. No fondo do escenario, á esquerda e dereita, en posición oblicua con respecto ao patio de butacas, hai dous grandes paneis, anchos e altos, que principalmente fan o papel de parede. Aínda que ao final tamén simulan ser as velas do barco no que marchan da península. E polos seus laterais e entre os dous paneis, están saíndo e entrando os actores e actrices con moita fluidez. Suponse que detrás deses paneis estaba a roupa coa que rapidamente cambiaban de personaxe e volvían saír a escena.
Non vou dedicar moito tempo a contar a historia, que xa debería ser coñecida. Se alguén non a coñece, que busque libros ou documentais sobre o tema, que xa comeza a habelos e bastantes. É unha historia fascinante, repito.
O curioso da obra de teatro, que eu non sabía, é que é bastante breve e céntrase na primeira parte da historia, cando están na península preparando a saída da expedición para América. Se non lembro mal, a obra remata cando van camiño de ou están chegando a Canarias, a primeira parada. Descoñezo se a novela de María Solar só chega ata aí ou segue máis adiante. Na novela que eu lin tamén contaban a traxectoria en América, e incluso pode que algo de Filipinas.
Hai pouco botaban no espazo de cine clásico da 2 unha película da que non oíra falar. Como lle teño certa lei a ese espazo, fixen o esforzo, aínda que as referencias non me animaban demasiado. Efectivamente, non me equivocaba demasiado, a combinación tan estadounidense de cabalos e boxeo non me encandilou, precisamente.
Foi dirixida en 1979 por Franco Zeffirelli (a súa primeira película en Estados Unidos, creo), e foi interpretada nos principais papeis por Jon Voight, Ricky Schroeder e Faye Dunaway.
A historia resulta bastante patética, polo menos para min. Bill Flynn é un ex-boxeador, algo alcoholizado e ludópata (como vedes, o mellor de cada casa), que ten un fillo pequeno que o idolatra, chamado TJ. A nai do neno abandonounos cando o neno era pequeno, para vivir unha vida de máis luxo (ou sexa, outra xoia).
O pai e o neno van malvivindo co coidado dos cabalos no entorno dun hipódromo, pero a ilusión do pai é volver ao boxeo, a pesar de que na última pelexa quedou moi tocado, pero iso é algo que só ven os demais, el non.
Despois dunha serie de avatares desafortunados, derivados principalmente da súa ludopatía, decide volver a boxear, aínda que lle aconsellan que non o faga. Nese intre a súa nai tamén aparece por casualidade, e volve ter algo de contacto co neno, cando este pensaban que a súa nai morrera, porque foi o que lle dixeron sempre.
Prepárase para a pelexa, que resulta moi dura e disputada, e acaba ganando. Pero polos moitos golpes recibidos nesa pelexa, e nas anteriores de hai tempo, acaba morrendo no vestiario despois de gañar (sinto o spoiler), na que moita xente di que é a escena máis triste da historia do cine.
Hai unhas semanas botaron no espazo de cine clásico da 2 unha película mítica, "Duelo ao sol", que eu aínda non vira, polo menos completa. É moi coñecida a escena final, na que dous dos protagonistas se bican no mesmo momento no que están morrendo. Foi unha película moi controvertida, chegou a ter 6 ou 7 directores diferentes, un deles incluso o mesmo produtor, David Selznick, que puxo como actriz principal á súa amante da época, Jennifer Jones, e coa que intentaba superar o grande éxito de "Foise co vento", cousa que non era doada, obviamente.
Foi dirixida en 1946 por King Vidor (suponse que foi o que máis peso tivo ou a rematou), Otto Brower, William Dieterle, Sidney Franklin, William Cameron Menzies, David O. Selznick e Josef von Sternberg. No elenco destacan Jennifer Jones, Joseph Cotten, Gregory Peck e Lionel Barrymore, que están acompañados por Walter Huston, Lillian Gish, Harry Carrey, Charles Bickford, Herbert Marshall e Otto Kruger.
A historia non é moi complicada. Perla Chávez é unha rapaza que é filla dun branco e dunha mestiza, e o pai mata á súa nai nun arrebato de ciumes, e é aforcado por esa razón. Xusto antes de morrer, o pai de Perla decide mandala xunto a unha antiga amiga (ou amante, xa non lembro), chamada Laura Belle, que é unha persoa moi amable. O malo é que vive nun rancho en Texas co seu marido, un estrito senador, e cos seus dous fillos: Jesse, moi amable, e Lewton, unha mala pécora (a única vez que Gregory Peck representou un papel de mala persoa). A partir de aí é un melodrama por ver cal dos dous irmáns leva o amor de Perla, que tampouco semella decidirse demasiado.
Pois o que dicíamos. David Selznick debeuse forrar con "Foise co vento" e pensou que a xogada podía repetirse, pero que aínda que tivo bastante éxito, obviamente non chegou ao nivel da outra película.
Hai pouco neste mesmo blog falei dun cómic baseado en "O reiciño de Galiza" de Víctor Hugo. Pois iso fíxome lembrar que tiña esa "obra" na miña casa, pero que nunca me animara a lela. Como xa dixen daquela, seguramente me animaría a facelo axiña, para completar o círculo. E así foi.
O pequeno volume forma parte dunha colección da que xa teño falado aquí. Chámase a "Biblioteca Galega de Clásicos Universais", que sacou a Voz de Galicia a comezos do século XXI, cando Tucho Calvo aínda mandaba algo alí e promoveu varios coleccións de alto valor engadido.
Como xa dixemos na outra ocasión, "O reiciño de Galiza" forma parte dunha obra máis grande titulada "A lenda dos séculos", composta por moitas historias épicas breves, que era un dos xéneros que máis lle gustaba ao autor. Editou varios volumes, e esta historia formaba parte desa magna obra dende o comezo, incluso parece que a anunciou algo antes de escribila, así que debía ser un tema importante para el.
Mestura a historia real do Rei Don García, que viviu en torno ao ano 1100, coas peregrinacións a Santiago. Ao rapaz que pretenden usurpar a herdanza do reino do seu pai chámalle Nuno, e 10 irmáns que viven pola cornisa cantábrica queren raptalo, e están debatindo se matalo ou metelo nun convento. Nese intre aparece o mítico Roldán, que dá boa conta deles (só un consegue escapar) e permite que Nuno volva a Compostela no cabalo de Roldán.
O libro que eu lin é moi breve, e xa non digamos o fragmento da autoría de Víctor Hugo. Non chega ás 150 páxinas. Primeiro hai unha longa introdución que fala sobre a vida e obra de Víctor Hugo (que semella que tamén foi moi animada) e "A lenda dos séculos". Despois vén a obra en si, que ocupa unhas 50 páxinas, tendo en conta que aparece a versión orixinal francesa e a galega traducida por Henrique Harguindey Banet, en páxinas opostas. Ou sexa, que a peciña son unhas 25 páxinas en verso que se len en menos de media hora. E finalmente vén unha contextualización que fai un paralelismo entre esta historia e a de Don García.
Sempre me chamaron a atención esa saga de películas do detective negro John Shaft, protagonizadas por Richard Roundtree nos anos 70. Pero por unha cousa ou outra, aínda non conseguín ver ningunha. Pero o outro día si que conseguín ver "Shaft: the return", que entendo que se leva ese título será porque é a primeira da nova serie, que a verdade é que non sei cantas películas forman. Pero polo menos agora si que saciei a miña curiosidade. Pero aínda así, a ver se teño a posibilidade de ver unha das antigas.
"Shaft: the return" foi dirixida por John Singleton no ano 2000. Os dous principais papeis do elenco foron para Samuel L. Jackson e Cristian Bale, entre os secundarios están Vanessa Williams, Jeffrey Wright, Toni Collette, Dan Hedaya e Busta Rhymes.
A trama xira en torno ao asasinato dun rapaz negro que entra coa súa moza nun local elitista de Nova Iork, e iso non lle gusta a un ricachón, racista e supremacista branco, fillo dun importante construtor. A cousa semella bastante clara, pero a principal testemuña, unha camareira, fuxe e escóndese. Entre iso e o poder do asasino (máis ben do seu pai), fai que a xustiza sexa moi benévola con el e escapa a Suiza.
Un par de anos máis tarde volve de incógnito, pero Shaft entérase e arréstao nada máis chegar. O ricachón cre que vai fuxir da xustiza tan facilmente como a outra vez, e máis ou menos é así, pero esta vez quítanlle o pasaporte e, polo menos, xa non pode fuxir do país. O ricachón, ademais, non está nada conforme co feito de que o seu pai é moi brando e non se aplica ao máximo para resolver o problema.
Polo tanto, decide contratar a un mafioso para que se desfaga da testemuña, pero este mafioso tampouco llo pon demasiado fácil. Shaft si que consegue localizar á testemuña e a convence para declarar. Cando vai celebrarse o novo xuízo, a nai daquel rapaz negro asasinado, cansa xa de que a xustiza dos brancos non resolva nada, mata ao ricachón á porta dos xulgados, con centos de persoas e xornalistas diante.
Na plataforma Rakuten teñen dúas películas desta saga: "Cubo" e "Cubo 2". Acabo de enterarme que posteriormente fixeron "Cubo cero", que realmente é unha precuela. Xa mirarei a ver se a teñen, aínda que xa comeza a aburrirme un pouco. En boa parte de Hispanoamérica tiveron a ocorrencia de titulala "Laberinto mortal", cando non había necesidade.
"Cubo 2: Hipercubo" é unha película canadiense do ano 2002 dirixida por un tal Andrzej Sekula. O elenco está formado por actores e actrices totalmente descoñecidos para min (supoño que canadienses), e a única persoa que me soaba vagamente é a que acaba destacando lixeiramente sobre os outros, unha actriz chamada Kari Matchett, á que coñecía dun papel moi secundario nunha serie chamada "Leverage" (en España coñecida como "As regras do xogo".
Pois nada, estamos coma sempre nesta saga. Un número de persoas, cercano a 10, atópase pechada nunha estrutura formada por habitacións cúbicas que teñen seis portas, unha en cada cara. A diferenza da primeira película da saga, onde se podía ir pasando dunha habitación a outra e, se cadra, había algunha trampa ou algo semellante, os cambios de habitación aquí poden ter consecuencias moito máis duras, como que o tempo flúa de diferente forma ou ritmo, que haxa máis ou menos gravidade,..., así que os pasos xeran moita tensión.
Como sempre, ninguén sabe por que está alí, pero cando van falando entre eles, descubren que o único punto en común é que todos teñen algo que ver, máis ou menos, cunha empresa chamada Izon, dedicada ás armas creadas con alta tecnoloxía. Van pasando diferentes cousas, algunhas das habitacións van reducíndose de tamaño, noutras aparecen "cousas" que obviamente provocan a morte, e como pasa case sempre, só se acaba salvando unha persoa (casualmente a protagonizada por esa actriz algo máis coñecida). Aparece un código numérico en moitas das salas, e ao final acaban entendendo que é unha hora concreta, e cando se chega a ela, o hipercubo destrúese e sálvase esa persoa. Que acaba declarando diante da directiva de Izon, pero é executada ao rematar a declaración, para que non sexa testemuña de ter sobrevivido á experiencia (suponse).
Nas últimas semanas volvín a Rakuten, despois de moitos meses sen pasar por alí, para ver se había algunha película interesante, e atopei algunha perla ben destacada. Tamén é certo que fixeron unha cousa que non me gusta. Antes, a carón de cada película, poñían a nota media da mesma na IMDB, que sempre é unha referencia. Ese dato aínda segue, pero moito máis oculto, así que agora estamos algo máis a cegas, porque hai bastante broza polo medio nesa plataforma. Pero atopar "O ilusionista" foi unha boa alegría.
Foi dirixida en 2006 por un tal Neil Burger, que tamén foi o guionista xunto a Steven Millhauser, o autor da novela corta na que está baseada. Haberá que seguirlles a pista. O protagonista principal é Edward Norton (actor que está comezando a convencerme bastante). O resto do elenco está formado por Jessica Biel, Rufus Sewell e Paul Giamatti.
A historia é algo retorcida, e ten un aura de maxia e misterio moi interesante. Eduard Abrahovich é un rapaz que se cría na Viena de finais do século XIX, fillo dun ebanista e pobre, que coñece a unha marquesa da que namora, e ela del, e que nun curioso encontro aprende cousas de maxia e queda moi interesado nese arte. Como o amor entre os dous non é ben visto, ten que marchar da súa terra.
Aparece de novo uns anos máis tarde, xa como mago profesional, co nome artístico de "Eisenheim o ilusionista". Fai uns trucos alucinantes e ten moitísimo éxito en Viena ao pouco de chegar. O príncipe Leopold, escéptico e moi intelixente, asiste a un dos seus espectáculos coa intención de desacreditalo, e nun número no que o mago pide un voluntario, o príncipe ofrece á súa propia prometida, que mira ti por onde, xustamente é a marquesa da que Eduard estaba namorado na súa infancia e adolescencia (tardan pouco en recoñecerse). Gusta moito o truco que fai, e é convocado a palacio, e alí fai unha gran actuación na que humilla ao príncipe, que solicita que pechen o teatro no que actúa. Ademais, sábese nese momento que o príncipe maltrata a todas as mulleres coas que se relaciona e que ten previsto casarse coa marquesa, aínda que a ela o plan non lle atrae demasiado.
A marquesa pretende rachar o compromiso co príncipe, pero nun arrebato de ira, este mátaa, pero conseguen ocultar as posibles probas, e inculpan a outra persoa que non ten nada que ver no tema. Eduard aluga outro teatro máis pequeno e axiña obtén moito éxito porque o seu espectáculo baséase en invocar as almas dos mortos, e fai aparecer a persoas que alguén do público recoñece como familiares ou amigos xa falecidos. Isto provoca un grande escándalo e fai que as forzas da orde vaian a detelo na seguinte actuación. Nesta fai aparecer á marquesa, que insinúa que foi asasinada polo príncipe. Cando van deter ao mago, resulta que el tampouco é real, é unha aparición e non consiguen detelo.
O xefe de policía que leva a investigación (eu non o mencionara ata agora, pero ten certa importancia na historia) chega á conclusión de que o príncipe foi o asasino da marquesa. Van ao seu palacio a prendelo, e el intenta defenderse, pero acaba suicidándose.
E a película remata dunha das formas que a min máis me gusta e que xa mencionei neste blog algunha vez (tamén hai que ter en conta que este blog xa está a piques de cumprir 17 anos): na última escena sucede algo inesperado, que fai que descubras algo que non viras ou non sabías, e ao sabelo, resulta que toda ou boa parte da historia cambia, e estivo pasando algo diferente ao que ti pensabas. Iso non o vou desvelar, para que vexades esta película, que é unha pequena obra mestra.
Hai unhas semanas púxenme a buscar en Rakuten se había algunha película novidosa que valera algo a pena, e atopeime unha que trataba sobre Mary Shelley, que é un personaxe moi interesante, así que deille unha oportunidade.
Foi rodada en 2017 pola directora saudí Haifaa Al-Mansour (a primeira directora de cine do seu país), pero a produción é dos principais países anglosaxóns e Luxemburgo. No elenco non vin ningunha cara que me soara, a maioría son actores e actrices novos que están comezando a destacar en series e películas dos últimos anos, supoño que comezarán a soarme a partires de agora. Por exemplo, Mary Shelley foi interpretada por Elle Fanning (a irmá de Dakota Fanning, cuxo nome me soa de algo, pero non sei de que). De Percy Bysshe Shelley fixo Douglas Booth. De Lord Byron fixo Tom Sturridge. E de William Godwin fixo Stephen Dillane, un dos poucos actores veteranos.
A película trata os momentos máis importantes da vida de Mary Shelley, aproximadamente dende a súa adolescencia, cando xa coñece a Percy, ata pouco despois da creación de "Frankenstein", cando se descubre que a autora da obra que tanto gusta é ela, e non o seu marido, como pensaban moitos, porque o editor pediu que constara iso, colaborando na confusión, pero Percy, nun xesto nobre que lle honra e case sorprende, porque parece que era boa peza, recoñece en público que foi Mary a autora.
Polo que transmite a película, que non é unha marabilla, pero tampouco está mal, e non creo que se equivoque niso, aqueles personaxes, Mary, Percy, Byron, eran entre outras cousas uns vividores (sobre todo eles) que tiñan dificultades para sobrevivir, vivían sempre con moita precariedade, ademais de non traballar demasiado pretendían ter un nivel de vida que lles quedaba moi grande. Menos mal que aínda produciron algunhas obras literarias notables.
Mary Shelley era filla do filósofo político William Godwin, que tiña unha afamada librería en Londres, e de Mary Wollstonecraft, líder feminista que morreu no parto no que naceu ela, e obviamente iso era unha obsesión para Mary. Cruzouse na súa vida Percy Bysshe Shelley, que a deslumbrou, e xa se fixeron parella inmediatamente, aínda que el estaba casado e tiña unha filla, pero pasaba totalmente delas (xa vos dixen que era un peza). Por se non chegara con iso, tamén se cruzaron con Lord Byron, que era máis peza que todos eles xuntos, e fixéronse moi amigos.
O máis notable foi aquela famosa estancia nunha mansión suiza en 1816 (o "ano que non houbo verán", pola erupción do volcán indonesio Tambora), onde se retaron a escribir relatos de medo ou terror. Agora mesmo, non lembro cal foi a produción de Byron e Percy para ese xogo, pero está moi esquecida, polo visto. Os únicos que fixeron algo notable foron Mary, que concebiu aí ao seu "Frankenstein", e outro convidado na mansión, John Polidori, que creou unha obra titulada "O vampiro", que polo visto inspirou a Bram Stoker unhas décadas máis tarde para crear Drácula.
Cheguei a esta película dunha forma un tanto estraña. Nos últimos anos déronse varias circunstancias para que eu me puxera a recompilar a música que máis me gusta, especialmente de décadas anteriores, como os 70 e os 80, xa bastante lonxanos, por certo. Escoitei a canción principal desta película, que me soaba vagamente, e me gusta bastante (a canción, non a película), e entereime que estaba na banda sonora desta película. Souben tamén que a película estaba en Youtube (abaixo poño o vídeo), e tomei nota mental para vela algún día. E ese día chegou. Por certo, a película é moi mediocre, por se vos interesa a información.
Foi dirixida en 1984 por un tal Steve Barron (non ten ficha na Wikipedia en español, é probable que non chegara moi lonxe). Os dous actores principais son Lenny von Dohlen (tampouco ten ficha, algo debe significar) e Virginia Madsen (esta actriz si que é algo coñecida, pero tampouco fixo moita fortuna, é a irmá de Michael Madsen, algo máis famoso). Do elenco de secundarios, que tampouco destaca demasiado, poderíamos mencionar a Maxwell Caulfield (sóame de algo pero non sei de que) e a Giorgio Moroder, músico que compuxo a música da película e que tamén sae facendo un papel similar a ese).
Nada, unha chorradilla. Miles é un traballador dunha empresa de arquitectura en San Francisco, algo obsesivo e desorganizado, que está obsesionado co deseño dun novo tipo de ladrillo que sexa capaz de soportar os terremotos, problema importante nesa cidade. Como é tan desorganizado, un compañeiro lle aconsella que merque un organizador (naqueles tempos algo parecido a unha PDA, pero aínda non se inventaran, creo). Vai a unha tenda de ordenadores (daquela xa as había en EE.UU.) e lévase un ordenador enteiro, como era algo ou bastante friki, tampouco lle vén mal. Intenta deseñar ese novo ladrillo no novo ordenador, e aos poucos días despois intenta conectalo co ordenador da súa empresa, pero sofre un quecemento polo exceso de información, comeza a botar fume, e Miles bótalle un líquido por enriba para intentar enfrialo, e a partir de aí suceden cousas raras.
Ao mesmo tempo, múdase ao mesmo edificio de Miles unha fermosa violonchelista chamada Madeleine, da que Miles namora inmediatamente, como non podía ser doutro xeito. Un determinado día, polos condutos da ventilación, o novo ordenador (que responde ao nome de Edgar), que xa fai cousas raras, escoita ensaiar a Madeleine, e comeza a reproducir eses mesmos sons pero de forma electrónica. Madeleine cre que foi Miles, que non ten nin idea do que lle fala, pero a súa relación vaise estreitando, para gozo de Miles. O ordenador tamén vai namorando de Madeleine e ademais tamén hai un compañeiro de orquestra de Madeleine que podería ser competencia. Aí tedes a cousas, bastante tonta. A película é definida como comedia romántica de ciencia ficción. Nos 80 facíanse estas cousas.
Agora que andamos de temporal en temporal e de borrasca en borrasca, é mellor non saír moito e ver cine en casa non é mala opción. Un día destes, no espazo de cine clásico da 2, botaban un clásico dos anos 80 do que eu oíra falar moito, pero non tivera a oportunidade de ver. Como duraba bastante e agora prefiro non trasnoitar pola semana, decidín deixalo para uns días máis tarde e velo en Rtve Play, e así fixen.
"A decisión de Sophie" foi dirixida en 1982 por Alan Pakula, e os principais intérpretes son o trío protagonista formado por Meryl Streep, Kevin Kline e Peter MacNicol. Hai un longo listado de secundarios, pero apenas teñen peso na historia, aparte de que son moi pouco coñecidos.
A película está ambientada no Brooklyn de finais dos anos 40, pouco despois da Segunda Guerra Mundial. A época é esa porque pasaron poucos anos dende que a protagonista principal foi liberada do campo de concentración de Auschwitz. E o lugar é curioso, porque non se recoñece Brooklyn en absoluto, só hai un par de escenas na famosa ponte. Nin sequera sucede nun dos típicos edificios do barrio que tantas veces temos visto, senón nunha casa afastada que ten unha pensión, na que viven varias persoas e familias ademais dos caseiros.
Todo xira en torno ao trío protagonista e as relacións entre eles. Stingo é un xoven sureño (creo que de Virxinia), con pouco máis de 20 anos, que sube a Nova Iork coa intención de facerse escritor. Colle unha habitación nesa casa de hóspedes, e pouco despois, de forma algo abrupta, coñece á parella que vive na habitación que está enriba da súa. Son Sophie e Nathan, unha parella ben curiosa, que pasa por momentos moi variables na súa relación, ás veces son moi encantadores e outras veces son insoportables (sobre todo Nathan). Seguramente será mellor explicar como é cada un deles.
Stingo é novo, quere novas experiencias vitais, para vivilas e contalas nos seus libros. Por exemplo quere ter algunhas experiencias sexuais, pero non semella ter moito éxito cando todo parecía indicar que ía ser así. Faise moi amigo de Sophie e Nathan, pero non soporta que Nathan ás veces desprecia a Sophie, cando outras veces a adora. Acaba namorando de Sophie, pero parece que o seu amor é imposible.
Nathan é un tipo bipolar ou algo parecido. Supostamente é un científico que traballa nunha importante empresa, pero ao final da película sabemos, polo seu irmán, que realmente traballa nunha empresa científica pero nun posto menor e sen relevancia, e que pasa unhas crises terribles, conseguiu o posto por un favor e ninguén se pregunta nada sobre o tema. É de orixe xudea e está obsesionado co holocausto e o nazismo, parte da súa estraña relación con Sophie vén de aí.
Sophie é unha polaca de relixión católica, non xudea, que era filla dun profesor de universidade afecto ao nazismo, que estaba de acordo coa solución final cos xudeus (esto sábese ao final da película, non antes). Por avatares, acabou no campo de concentración de Auschwitz, pero ao saber falar alemán perfectamente, por decisión do pai, estaba de criada nos barracóns dos oficiais alemáns, e incluso parece que traballou directamente para Rudolf Hess. Así que tan mal non o pasou, polo menos tan mal como os xudeus polacos. Non queda moi claro, porque a collen en mentiras en varios momentos da historia, pero semella que chegou cos seus dous fillos ao campo, e perdeu aos dous, en estrañas circunstancias.
Cara ao final da película, Sophie ten que tomar a decisión de marchar ao sur con Stingo e formar unha familia, ou quedar no norte con Nathan, con quen está pasando unha terrible crise. Sophie decide non ir ao sur, porque di que xa demostrou claramente non ser unha boa nai, vaise con Nathan de novo, e ao día seguinte aparecen os dous mortos despois de tomar un veleno. SPOILER. Xa pasaron máis de 40 anos, non será para tanto contar isto.
O outro día atopei nunha cadea da TDT, na súa emisión convencional, unha suposta xoia oculta, que finalmente non o foi tanto, pero prometía. O título orixinal era "O xoven Sherlock Holmes" e en Hispanoamérica respetárono, pero en España decidiron que era mellor chamarlle "O secreto da pirámide". Como Sherlock Holmes é un personaxe que me interesa moito, deille unha oportunidade. Non me pareceu gran cousa, pero polo menos pasouse un rato algo entretido.
A película é do ano 1985, e curiosamente había pesos pesados na realización, como Barry Levinson na dirección, Chris Columbus no guión e Steven Spielberg na produción executiva. A historia é orixinal deles pero está baseadas nas historias e personaxes de Arthur Conan Doyle, obviamente. Está ambientada na adolescencia de Holmes e Watson (licencia poética dos autores) e por esa razón, a maioría dos actores eran rapaces novos que seguramente querían lanzar como estrelas, pero semella que non tiveron éxito. Os principais actores e actrices foron Nicholas Rowe, Alan Cox e Sophie Ward, que despois tiveron pouco éxito. Dos secundarios adultos tampouco se garda gran lembranza (pode ser un indicio que de case ningún deles haxa artigo na Wikipedia en español).
Pois nada, que Holmes e Watson coñécense nun internado de Londres, e nese momento na cidade estanse producindo estrañas mortes que só Holmes identifica como asasinatos, todo o mundo pensa que son suicidios, producidos en estrañas circunstancias, pero suicidios. Intenta convencer ao inspector Lestrade de Scotland Yard, pero obviamente este non pensa que haxa que preocuparse polo que opina un adolescente presuntuoso.
Pois resulta que hai unha secta neopagá de orixe exipcia que está oculta en Londres, que se reúne baixo unha pirámide de madeira nun vello edificio ruinoso, e que alí leva a cabo os seus rituais, que en moitos casos lembran bastante a escenas que vimos nas películas de Indiana Jones, tendo en conta que estaban comezando a facerse nesta época, e que Spielberg estaba tamén no allo. Obviamente, ganan os bos pero, por exemplo, aquí vese por que razón Holmes converteuse nun tipo frío e calculador que nunca se namorou.
Hai unhas semanas, nunha breve pausa na miña elevadísima carga de traballo, deume por ler un tamén breve cómic que merquei no último verán. Os cómics, xa de por sí, ao ter moito debuxo e pouca letra, ocupan moito menos tempo de lectura que un libro convencional, pero ademais este era curtiño, polo tanto non me ocupou máis que media hora.
O cómic titúlase "O reiciño de Galiza" e está baseado nun relato breve escrito polo francés Víctor Hugo incluído na súa magna obra "A lenda dos séculos", perfecto exemplo do romanticismo tan presente na Francia do século XIX. O guión é de Inacio Vilariño e os debuxos son de Iván Suárez. Tomaron como base a tradución desa obra feita por Henrique Harguindey Banet, e que acabo de lembrar que a teño na casa, así que intentarei lela un día destes (cando o faga, que será pronto, pouco despois veredes aquí o devandito artigo).
A historia está vagamente baseada no rei Don García de Galicia, de vida breve, que viviu a finais do século XI. Pero o autor tomouse moitas licencias. Chámalle Nuno, di que hai sete infantes que o raptan para desfacerse del e que un enigmático cabaleiro francés chamado Roldán, que forma parte da épica das súas lendas, vén a liberalo. O debuxo e a cor son moi atractivos, e o guión e diálogos tamén, porque están compostos en verso, que seguramente todos asociamos ás tramas desa época e/ou posteriores.
Por se non chegara con iso, Demo Editorial, a principal editorial de cómic en galego (xunto con Kiko da Silva en Pontevedra, co Garaxe Hermético), dirixida polo coruñés Manel Cráneo, ademais de publicar a obra, fixo un pequeno pero digno documental para anunciala, que puxeron á disposición do público na súa canle de Youtube, e que vos poño eu ao final.
Había tempo que non lía un libro (en calquera idioma) que me tivera tan entretido. Certo é que é unha homenaxe á "Illa do Tesouro" de Robert Louis Stevenson (obviamente non chega ao seu nivel), unha das miñas novelas preferidas (e sospeito que non son a única persoa que o pensa). Pero está ambientada na cidade de Pontevedra e comarca a mediados do século XIX, e hai piratas e bandoleiros polo medio.
Hai que dicir que esa novela é "Morning Star", de Xosé Miranda, que é o volume 101 da moi comentada aquí colección "Biblioteca Galega 120" que publicou A Voz de Galicia a comezos do século XXI. Esta obra é duns anos antes, de 1998, así que xa cumpriu uns 25 anos de vida, e polo visto xa leva 16 edicións.
O narrador é Lourenzo, un rapaz de 16 anos que vive e traballa nunha algo ruinosa taberna que se atopa un pouco ao norte da cidade de Pontevedra (na Wikipedia di que está en Verducido, non me soa ter lido o nome do lugar en ningún sitio, sospeito que esa entrada foi redactada polo propio Xosé Miranda). Todo vai máis ou menos ben ata que aparece Lázaro Rivadulla, un mal bicho que parece coñecer ao pai de Lourenzo e tamén á nai, á que non lle agrada nada esa visita. Lázaro hospédase alí creando mal ambiente no lugar e provoca unha degradación na saúde da nai, que acaba morrendo un ano despois. Como vedes, o comezo ten bastante parecido coa novela de Stevenson.
Nese intre, o pai de Lourenzo decide comezar a colaborar de novo con Lázaro nas súas correrías (diso se coñecían no pasado), e os outros membros da banda pasan pola taberna para ir planificando novos asaltos. E incluso o rapaz comeza a meterse xa tamén nos líos, cunha participación moi pequena pero esencial.
Despois descúbrese que esta banda de maleantes ten outra banda rival, liderada polo portugués Tomás das Congostras, e que se levan moi mal. Iso é así porque as dúas bandas traballaron para o mítico pirata pontevedrés Benito Soto no seu barco "Burla negra", que escondeu o seu último botín nalgún lugar da comarca, e todos están intentando atopalo. Incluso Lourenzo fillo descobre que varios dos maleantes forman parte das dúas bandas en secreto, para intentar aproveitarse dese feito.
Despois de todo isto, a banda de Lázaro fai un gran asalto a un cura en Beluso (Bueu), do que saben que ten moitos cartos, e a cousa sae regular, porque o cura e os seus criados disparaban moi ben, aínda que conseguen levarse o botín. Pero Lourenzo fillo rescata á sobriña do cura, á que xa coñecía de antes, e da que estaba namorado, e iso provoca que a banda comece a perseguilo, especialmente eses dous integrantes que saben que descubriu o seu dobre xogo.
Conseguen escapar e leva á súa amada a Lugo, de onde era orixinaria, acompañados por varios da banda de Tomás das Congostras, que semellan algo máis fiables e nobles, pero non demasiado. Consegue atopar o plano que explica onde está o tesouro e axuda a Tomás a subir o cofre. Dese xeito xa queda máis unido a esa banda. Pero a outra banda aprésao, e obrígalle a dicir onde agocharon de novo o tesouro, que xa está na cidade de Pontevedra, máis ou menos ben custodiado.
Finalmente el e case todos os demais son apresados pola Guardia Civil, e el está no cárcere, ata que o seu avó (o pai do seu pai), persoa importante da Coruña, intercede para que o saquen da prisión e case coa súa namorada, como finalmente fai. Por certo, todo isto coincide co levantamento contra Narváez que remata co fusilamento dos Mártires de Carral, en 1846.
O título fai referencia a que ese era o nome do barco que atracou Benito Soto e a súa banda, e de onde saíu o tesouro tan buscado. E tamén fai referencia a Venus, o luceiro da mañá, a estrela que Lourenzo e Helena, a súa amada, miran para lembrar ao outro.
Non é demasiado habitual que eu vaia ao cine comercial ver unha película, pero moito menos habitual é que unha película netamente galega e dirixida por unha muller gane o Premio do Festival de San Sebastián e que a boten nos cines comerciais á semana seguinte. Así que fomos testemuñas desa coincidencia.
"O corno" foi presentada en 2023 pola directora Jaione Camborda (vasca que leva 15 anos vivindo en Galicia, e que xa traballa en galego). O papel principal foi para Janet Novás (bailarina, nunca actuara pero faino moi ben), rodeada dun elenco de secundarias notable, entre as que eu só coñecía a María Lado e Diego Anido. É unha coprodución entre España, Portugal e Bélxica, e está ambientada nas dúas beiras da "raia" con Portugal. Por certo, o título fai referencia ao corno do centeo, que ten moitas aplicacións pero case todas algo arriscadas ou controvertidas.
María é unha mariscadora na Illa de Arousa a comezos dos anos 70. Tamén é coñecida como parteira e axuda a moitas mulleres a dar a luz, e se a cousa vai mal, tamén axuda a abortar. Unha rapaza nova amiga súa vese nun problema deses, bótalle unha man e ao día seguinte aparece morta. Danlle o aviso de que debe fuxir porque a Guardia Civil está facendo investigacións e van chegar a ela. Recoméndanlle que marche á raia con Portugal, onde unha veciña ten unha familiar que axuda a pasar ao outro lado.
Efectivamente vai para alí, e vai intentando subsistir como pode, coa axuda dalgunha muller portuguesa á que coñeceu no paso do río Miño. Alí decátase de que está embarazada, porque tivo un encontro cun mago que actuaba nas festas da súa vila, un dos últimos días que estivo na Illa. Intenta provocar o aborto pero non debeu ter éxito porque a película remata coa escena na que se lle ve dando a luz.
Película moi sensible, con escenas moi emotivas, ritmo moi lento, resultoume un pouco aburrida por momentos por esa razón, pero tamén entendo que a moita xente lle guste así: unha historia así hai que contala a ese ritmo, non a outro máis rápido. Alguén dixo que estaba claro que a directora era unha muller porque a un home nunca se lle ocorrería rodar os varios partos que hai na película dese xeito, e seguramente sexa certo; dende logo, eu nunca vin imaxes coma esas. Tamén fálase moito da sororidade, a solidariedade entre mulleres, que é un elemento destacado do film. En definitiva, é unha película cunha perspectiva feminina moi marcada, e seguramente iso incomodará a algunhas persoas, sobre todo homes obviamente, que non están/estamos nada afeitos a este tipo de narrativas visuais.
Hai uns días chegaba a Coruña unha peza teatral que me interesaba por varias cousas. O título era "Miss Espanha" e era representada por Iria Pinheiro. Acabo de enterarme que a compañía que a poñía en escena chámase Compañía Eléctrica. Foi no Fórum Metropolitano.
Interesábame moito sobre todo porque estaba centrada na figura de Emilia Docet, unha viguesa que foi unha nadadora famosa no primeiro tercio do século XX, que tamén foi Miss España no ano 1933, e aque ademais pertenceu ao Partido Galeguista naquela época, que foi unha das mellores da súa historia. Pouco despois chegou o franquismo e obviamente xa tivo moitos máis problemas, sobre todo pola súa adscrición política.
A obra non me gustou demasiado. Teño a sensación de que esta figura daba máis de sí, ou que probablemente (para min, claro) había formas máis atractivas de tratala.
Un día destes botaban nunha cadea da TDT a película "As minas do rei Salomón", que lembraba ter visto parcialmente no pasado, e decidín completala, a ver que tal. É unha película típica dos 80, cando se iniciaron varias sagas de películas de aventuras, como as de Indiana Jones e as protagonizadas por Michael Douglas e Kathleen Turner. Pero aínda se pasa o tempo.
Foi dirixida en 1985 por John Lee Thompson (pero houbo versións previas en 1937 e 1950), e está baseada nas novelas de Henry Rider Haggard. O protagonismo principal, obviamente, é para Richard Chamberlain (facendo do aventureiro Allan Quatermain), que é contratado por Sharon Stone (a aventureira Jesse Huston, que está buscando ao seu pai arqueólogo). Hai algúns secundarios ilustres como Herbert Lom ou John Rhys-Davies. Creo que foi a primeira película importante de Sharon Stone e chama a atención que Rhys-Davies tamén tiña un papel destacado nas películas de Indiana Jones, que comezaron tamén nesa época.
A trama non ten moita ciencia. Nalgún remoto lugar de África, Jesse Huston contrata a Allan Quatermain para localizar ao seu pai, que é arqueólogo. Este está secuestrado polos alemáns (que ninguén se veña arriba cos nazis, teoricamente a historia transcorre a finais do século XIX) coa complicidade dalgúns caciques e traficantes africanos. Téñeno secuestrado porque supostamente atopou un mapa para localizar as minas do rei Salomón, ás que obviamente queren chegar todos de primeiros.
Hai uns anos merquei un libro que traía relatos ambientados en trens escritos por autores e autoras galegas. O tren é o medio de transporte que máis me gusta, e pensei que de aí podían saír un feixe de relatos interesantes. E como sempre nestes casos, nos libros de relatos, hai un pouco de todo. Algúns que me gustaron, e moito, outros que non tanto. Foi editado por Galaxia no ano 2019. E mira ti por onde que atopei en Youtube o vídeo da presentación na librería Cartabón de Vigo, uns días antes de que chegara o confinamento de 2020.
A lista de relatos e autores é a seguinte:
- "Unha semana á espera de Godot" de Ana Cabaleiro
- "Santiago-Guixar" de Anna R. Figueiredo
- "Boxcar Blues" de Antonio Piñeiro
- "Unha dirección dous sentidos" de Arantza Portabales
- "Gringa" de Daniel Asorey
- "O funeral partido de Xoana Acosta" de Diego Giráldez
- "Meghalaya" de Iria Collazo López
- "A besta" de María Alonso Alonso
- "O chucuchú de Rapariz" de Miguel Anxo Fernández
- "Asalto ao tren da Portela" de Víctor F. Freixanes
O que máis me gustou foi o de Diego Giráldez, e tamén o de Arantza Portabales, e non me desagradaron nada varios que estaban ambientados noutros países, como a India ou México (aínda me atrae algo o exotismo).
Eu pensaba que xa vira esta película hai tempo, pero sospeito que só vin algúns fragmentos, como o famoso da saia que se levanta pola corrente de aire do metro. Botábana o outro día no espazo de cine clásico da 2, así que deille unha oportunidade.
Foi dirixida en 1955 por Billy Wilder e o protagonismo absoluto foi para Tom Ewell e Marilyn Monroe, o resto son secundarios con pouco peso na trama, obviamente. E fixen ben en poñer primeiro ao protagonista masculino, porque seguro que todo o mundo pensa que está é unha das típicas "películas de Marilyn", pero resulta que ten unhas poucas aparicións (moi estelares, obviamente). Pola contra, Tom Ewell, que debía ser unha gran estrela cómica da época, non sae da escena case en ningún momento, e en moitos casos está el só falando consigo mesmo.
Antes de contar a trama, que tampouco ten moita chicha, hai uns cantos detalles da película moi interesantes. O título orixinal é algo así como "O picor do sétimo ano", porque un psiquiatra que atende ao protagonista ao comezo da película dise que moitas das infidelidades conxugais comezan arredor do sétimo ano de matrimonio. Por outra banda, o director non soportaba a Marilyn (aínda que despois fixo algunha película máis con ela), e non debía ser o único, porque non lembraba os textos e iso obrigaba a repetir moitísimas tomas. Por se non chegara con iso, esta película provocou o divorcio de Marilyn con Joe DiMaggio, aínda que iso xa era algo esperado, pero a famosa escena da corrente de aire xa foi o punto final.
Pois nada, un tipo que ten que quedar a traballar en Nova Iork durante o verán, mentres a súa muller e fillo marchan a verarear á costa de Maine, pensa que vai ser un aburrido verán máis. Ata que descubre que no piso de enriba, en troques do aburrido matrimonio que vive alí normalmente, está unha muller loira moi atractiva que alugou o apartamento durante algún tempo. A partir dese intre, todo vólvese pensar se iso vai dar lugar a unha infidelidade, que estará facendo a súa muller en Maine e todo iso, comeduras de coco que non levan a ningures.
