Acabo de ler o volume número 85 da Colección 120 da Voz de Galicia. Seguimos avanzando cara ao final. Titúlase "Xente de mala morte" de Alfonso Álvarez Cáccamo, autor do que lin varias obras nos últimos anos. Estaba reflexionando agora cal podería ser a razón do título, e semella que en todos os relatos do mesmo acaba morrendo alguén de forma algo tráxica, aínda que nalgún deles non me quedou moi claro se morrían ou non.
Porque é un libro de relatos. Oito relatos breves que se len axiña. O pouco que sei deste autor, e que corroborara nas obras del que lin nos últimos tempos, e que lle gusta poñer nomes estraños aos personaxes e que lle gusta facer xogos de palabras moi divertidos, pero nesta obra non destaca demasiado por iso. O único alarde nese aspecto é o título de dous dos relatos, que son QEPD e RIP, siglas moi relacionadas coa morte. Pois debedes saber que son as siglas de Quintiliana Emilia Pérez Domínguez e Ricardo Iglesias Pumarín. Xa vos dixen que lle gustan os xogos de palabras.
Pois si, en todos os capítulos morre alguén: provocando estúpidos incendios, unha muller que se tira por unha fiestra, un tipo fanático das motos que creía que a súa estaba estropeada, unha muller incitada por unha asociación que animaba e asesoraba para suicidarse, un restaurador de arte que se mata por non poder restaurar o seu último cadro (aparentemente, aínda que realmente non é así), unha señora moi faladora e atractiva que provoca o suicidio dun vello que namora dela, unha nena que se suicidou despois de saberse que o seu padrastro abusara dela, e un homosexual que se creía un centauro que morreu atropelado por un Cadillac.
Hai que recoñecer que algúns personaxes e os remates dalgunhas historias son curiosos, pero tampouco me chamou demasiado a atención este libro.
Esta era unha película que tiña ganas de ver completa. Hai pouco tempo vira fragmentos longos pero perdérame toda a parte central, e prefería completala. Xa sei que estas historias esotéricas sobre libros secretos, culto ao demo e trangalladas parecidas non ten ningún sentido, pero dan lugar a historias entretidas, que non é pouco.
"A novena porta" foi dirixida en 1999 por Roman Polanski. O elenco está formado, entre outros, por Johnny Depp, Frank Langella, Lena Olin, Emmanuelle Seigner, Barbara Jefford e Jack Taylor. Polo visto está baseada na novela "O Club Dumas" de Arturo Pérez Reverte, que eu lin hai xa décadas, pero non lembraba nada dela. Pero efectivamente, ese tipo de tramas sempre me resultan atractivas. Por certo, en Hispanoamérica decidiron titulala "A última porta". É tan certo o título como o outro, pero o número nove ten importancia nesta historia.
Movémonos no mundo do coleccionismo de libros antigos e raros. E por se non chegara con iso, con libros "malditos" que falan do culto ao demo. Así que imaxinade o panorama. Os protagonistas principais son Dean Corso, detective que busca e localiza eses libros raros, e catro personaxes ou familias que teñen ou pretenden ter o exemplar ou exemplares verdadeiros dun libro titulado "As nove portas do Reino das Sombras", que foi editado en Venecia no século XVII por un tal Aristide Torchia. Hai tamén algún outro personaxe que xira ao redor destes. Supostamente, quen o consiga, conseguirá a comunión co Demo, suceso que parece moi interesante para algunha xente.
Dean Corso ten noticia do interese de Boris Balkan neste libro, cando este lle di que lle acaba de mercar o seu exemplar a Andrew Telfer, xusto o día antes do seu suicidio. Polo que parece, a que estaba realmente interesada no libro era a súa muller, Liana Telfer. Boris Balkan dille a Corso que ten que comprobar se o seu exemplar é o verdadeiro, comparándoo cos outros dous que existen, que están en Sintra (Portugal) e en París. Ademais, tamén estaría ben que pasara por Toledo, que foi onde os Telfer mercaron o seu exemplar, porque os libreiros que llo venderon deben saber bastante do tema.
Efectivamente, os libreiros de Toledo dinlle como saber se o libro é verdadeiro ou non. Dinlle que dos nove gravados que ten a obra, todos deberían estar asinados por Aristide Torchia (AT) pero hai algúns deles que están asinados por Lucifer (LCF). El vai a Portugal e a París e, con máis ou menos facilidade, consegue comparar os tres exemplares, pero os seus propietarios sempre acaban morrendo. Descubre que ningún dos tres exemplares é o perfecto, cada un deles ten tres gravados asinados por LCF, que se diferencian lixeiramente dos de AT.
Ao final, a muller de Telfer consegue xuntar os nove gravados luciferinos, pero quítallos Balkan, que vai a un castelo de Francia onde supostamente debe ter lugar o ritual de encontro co maligno. Pero algo sae mal, e o ritual acaba simplemente nun incendio no que morre Balkan. Unha estraña muller, protagonizada por Emmanuelle Seigner (esposa de Roman Polanski xa naquela época), revélalle que o ritual saíu mal porque o noveno gravado non era o verdadeiro, e dille que en Toledo si que teñen o correcto. Vai ata a librería de Toledo, que está sendo baleirada, e de casualidade, consegue ese noveno gravado, e volve ao castelo francés.
Como dicíamos, segue o ciclo de clásicos en branco e negro do venres pola noite na fascistoide Trece, dirixido por Garci e botando máis ou menos as mesmas películas que botou hai anos nas 2, cos seus célebres coloquios.
"A muller panteira" foi dirixida en 1942 por Jacques Tourneur na mítica produtora RKO. Chámame a atención que, sendo unha película razonablemente famosa, ningún dos seus actores principais me soa de nada: Simone Simon, Kent Smith, Tom Conway e Jane Randolph. Acabo de saber que 40 anos máis tarde fíxose unha nova versión con música de David Bowie e Giorgio Moroder.
Tamén o título daría para falar un pedaciño. O título orixinal é "Cat People", que podería traducirse como persoas-gato. É moi interesante a idea porque a historia básase nunha antiga lenda serbia que fala sobre ese tipo de personaxe, non concreta se homes ou mulleres, senón persoas que poden transformarse en felinos en determinadas ocasións. Es España titulouse "A muller panteira", que pode ter certo sentido vista a película, e en Arxentina "A marca da panteira", que pode ter sentido, pero algo menos.
Irena é unha muller serbia que acaba de chegar a Nova Iork, non coñece case a ninguén, e traballa como debuxante para unha marca de modas. Casualmente coñece a Oliver cando está visitando o zoo e intentando debuxar á panteira que está alí engaiolada. Coñécense e axiña namoran. A cousa avanza e rematan casando axiña, pero hai unha barreira, e é que ela ten medo a bicar ao seu marido, porque unha antiga lenda da súa terra di que existen unhas persoas-gato que cando bican á persoa amada, convértense en felinos e matan á outra persoa. Ela non sabe por que, pero sospeita que pode ter esa maldición.
Obviamente, iso provoca un certo afastamento no matrimonio e o marido comeza a achegarse a Alice, unha compañeira de traballo que está namorada del, e el tamén se sente atraído por ela. Con toda a boa fe, o marido dille que debe visitar a un psiquiatra, e Irena admíteo de bo grao. Pero o psiquiatra tamén está namorado de Irena e ten moito interese en bicala, para comprobar se a lenda que ela lle conta é certa ou non, porque lle parece fascinante. Se a estes catro personaxes lle engadimos á panteira do zoo, que na escea final ten bastante protagonismo, dá unha historia chula e intrigante.
Creo que xa teño comentado aquí algunha vez que son cliente de R, pero non teño contratado ningún combo de televisión, así que debo recibir máis ou menos o mesmo que se capta na TDT, que actualmente anda por uns 35-40 canais. Pero R ten cada mes un canal diferente en promoción. Neste mes de novembro teñen Sundance TV, que teoricamente podía ofrecer produtos dunha certa calidade. Pero o certo é que non vin nada especialmente atractivo. Pero o outro día vin que botaban unha das películas que rodaron os Beatles cando estaban no cumio do seu éxito, e decidín vela, aínda que non tiña moitas expectativas.
"A hard day's night" foi dirixida en 1964 por Richard Lester. O elenco está formado, como non podía ser doutro xeito, polos catro músicos e por un conxunto de secundarios que dá lugar a unha historia bastante patética, a verdade. A tradución do título para os países hispanofalantes tamén daría para un libro. En España foi "Que noche la de aquel día". En bastantes países fixeron variacións a partir da idea "A noite dun día difícil" ou algo así. Pero en catro países decidiron innovar e saíronse cun delirante "Yeah, yeah, yeah, Paul, John, George y Ringo".
Pois o que dicía, a historia é bastante patética, e acabei de vela porque non era moi longa e porque as cancións están moi ben, e soan de cando en vez, obviamente. Se non lembro mal, o fenómeno Beatle comezou en 1962, así que aínda estaba fresquiño, e as fans precisaban produtos infumables coma estes. Chámame a atención que a puntuación da película aínda é bastante alta nalgunhas plataformas de cine en Internet e que algún medio "prestixioso" considera ou considerou este "truño" unhas das 100 mellores películas da historia. Alucinante.
Pois nada. A vida destes rapaces é terrible, trens, coches, avións, concertos sen parar. Van de Liverpool a Londres para gravar nun famoso programa. Acompáñaos o manager e algúns axudantes máis, e un suposto avó de Paul que está chalado e que está meténdose en líos continuamente. O que máis me chamou a atención é que Ringo ten algo máis de protagonismo que os outros tres músicos, cando na música e no mundo real non parecía ser así. Que se tiña o nariz grande, que se era un pouco raro, que se sae a dar un paseo e o perden de vista... Foi un experimento, e xa o vin intuíndo que podía pasar algo así. Se me cruzo con algunha das outras películas dos Beatles non sei que farei, pero boa pinta non teñen.
Estoume afacendo a ver películas da saga "Star Trek". Non é que me apaixoen, pero entreteñen, e aos poucos xa vou pillando de que vai a cousa. Ultimamente deume por entender que hai tres grandes épocas nesta saga: a primeira protagonizada por William Shatner como o capitán Kirk, a segunda protagonizada por Patrick Stewart como o capitán Picard, e as dos últimos dez anos, das que xa comentei algunha aquí nos últimos tempos, que xa non lembro como se chama o capitán. Esta da que vou falar hoxe, polo visto, foi a última da segunda parte, e tardaron sete anos en comezar coa seguinte xeración de actores.
"Star Trek Némesis" foi dirixida en 2002 por Stuart Baird. O elenco está protagonizado por Patrick Stewart, Jonathan Frakes, Brent Spiner e Tom Hardy (acabo de enterarme que el facía o papel de malo da película, soábame a cara pero non era capaz de identificalo). Obviamente, hai moitos máis secundarios, pero non vale a pena meterse en tanto xardín.
Némesis vén sendo un sinónimo de Inimigo. Nesta película iso transfórmase en clons. Aparecen dous clons de dous dos personaxes principais, en diferentes lugares e circunstancias, que poden interpretarse de diferentes formas. Aparece un clon do capitán Jean Luc Picard na forma do Pretor Shinzon, da etnia dos Romulanos. Realmente non é un clon como tal, senón que é máis xoven, pero supostamente é igual que era Picard cando era novo. Por outra banda, nun afastado planeta, aparece un clon de Data, o androide que vai na nave Enterprise. Chámanlle B4 e parece similar a Data, pero en diferentes momentos vese que as súas cualidades son peores que as de Data, polo menos de momento. Supostamente a moralexa da película vén sendo que o entorno, as circunstancias e as experiencias fan diferentes ás persoas, aínda que de partida foran aparentemente iguais.
Obviamente, a trama principal da película vén da relación entre Picard e Shinzon, a outra historia é secuendaria. Shinzon criouse en Remo, o planeta irmán de Rómulo, e foi escravizado nunha mina dende neno polos romulanos, pero foi medrando, deu un golpe de estado e agora manda sobre os dous planetas. Intenta atraer á nave Enterprise, da Federación, e pide negociar con Picard. Ao comezo non se entende por que os reclaman a eles, pero axiña se entende cando Picard se recoñece na súa xuventude cando ve a Shinzon.
Pois nada, pasan as cousas típicas desta serie co despregue tecnolóxico típico das súas naves e dos seus avances. Os romulanos intentan traizoar á Enterprise e destruila coa radiación Thalaron, porque os romulanos foron capaces de construír unha potentísima nave, chamada Scimitar, que é capaz de volverse invisible e indetectable. Pero como sempre, ganan os bos, aínda que esta vez con algunha perda importante en medios e persoas.
Cando xa se están cumprindo os 25 anos de existencia da emisora de radio comunitaria CUAC FM (máis ben xa se cumpriron, pero non se daban as condicións para celebralo), seguimos desenvolvendo actos para celebrar esa efeméride.
Esta vez foi unha Escola de Outono na Aula Náutica da UDC, no Dique de Abrigo da Coruña. No ano 2016 celebramos alí unha fermosa Escola de Verán, no medio dunha vaga de calor. Nesta ocasión tamén fixo bo tempo, pero a mediados de novembro tampouco pode pedirse moito máis a nivel climatolóxico.
Foi un venres pola tarde e un sábado pola mañán. Houbo ponencias nas que participou moita xente de CUAC FM, pero tamén compañeiros doutras emisoras do Estados, como Onda Color (Málaga), Radio Siberia (Gasteiz), RTV Cardedeu (Catalunya), OMC (Villaverde-Madrid) e algún outro investigador de universidades madrileñas. Rematamos cunha dinámica para intentar recabar información para redactar o noso novo Plan Estratéxico.
Na mesma semana na que fun ao Memorial Ibán Toxeiro, asistín a este concerto, confirmando que, aparentemente, estamos volvendo a unha aparente "normalidade". Nesta ocasión o Pazo da Ópera estaba case cheo, con cerca de 2.000 persoas. O máis curioso é que este concerto era o mesmo ao que algúns pretendíamos asistir o 13 de marzo de 2020, cando se declarou a pandemia, e inmediatamente se suspenderon todos os eventos deste tipo. 20 meses despois foi posible, por fin.
Agora haberá que explicar o lío das bandas tributo a Dire Straits na cidade da Coruña. Polo que parece, Dire Straits debeu gustar moito a mediados dos 80 en todo o mundo, pero na Coruña debeu impactar máis do normal (comigo si o fixo), porque aquí afloran unhas cantas bandas tributo. A primeira que apareceu (que eu saiba) foi esta, Brothers In Band, liderada por un guitarrista coruñés chamado Óscar Rosende, que imita a Mark Knopfler de marabilla (co nivel de virtuosismo do orixinal, iso non debe ser nada doado). Pouco antes da pandemia, enterámonos que houbera algún problema no grupo e que Óscar Rosende marchara. Pero o seu substituto, o italiano Angelo Fumarola, é tan bo coma Rosende ou máis. Pola súa banda, Rosende acaba de fundar unha nova banda tributo chamada Great Straits, que creo que vai debutar dentro de pouco na cidade. Non creo que vai vela, xa estou algo saturado deste son.
Hai anos xa vin actuar a Brothers In Band. Foi un concerto de máis de tres horas nun Teatro Rosalía ateigado (seino porque eu estaba no galiñeiro), estivo moi ben, pero decepcionoume un pouco porque puxeron bastantes cancións do seu último disco en estudio, que me parece moi frouxo. Parecía que as poñían en pé de igualdade e calidade con todos os seus discos anteriores, que para min son moitísimo mellores. Se toda a súa carreira fora como o último disco, pasarían totalmente desapercibidos. A mediados dos anos 80, Dire Straits sacou o disco "Brothers In Arms" o penúltimo disco en estudio, e para min, o último bo que editaron, e fascinoume. Conseguín os discos anteriores, e durante uns 3 anos, practicamente non escoitei outra música, así que marcou totalmente a miña adolescencia.
Despois daquel concerto do Rosalía xa tiña a miña nostalxia totalmente satisfeita, despois de moitos anos case sen escoitar música deste grupo, e non tiña intención de volver a unha actuación da súa banda tributo coruñesa. Pero entón anunciaron outro cartucho destas bandas tributo, que é dicir que van tocar "ao pé da letra" un mítico concerto en directo dese grupo. E o mítico concerto en directo de Dire Straist chámase "Alchemy", e está considerado por moitos un dos mellores discos en directo da historia do rock (eu suscríboo). Así que me animei a velo, pero chegou a pandemia, e só puidemos saciarnos 20 meses despois.
"Alchemy" foi gravado no verán de 1983 no Hammersmith Odeon de Londres. Tocaron dous días seguidos, gravaron os dous concertos, e case todo o que se editou pertence ao segundo deses días, agás uns pequenos fragmentos do primeiro. Finalmente editouse en marzo de 1984. Teoricamente o disco consta de 11 cancións, aínda que hai unha delas, "Love over gold", que non aparecía en todas as versións. Unha das cousas que me sorprendeu é que na Coruña tocaron tres cancións máis que, polo visto, tamén tocaron en Londres daquela, pero que nunca chegaron a editarse no disco. Non sei exactamente como se enteraron, nin como conseguiron esas gravacións para intentar reproducilas agora, pero supoño que terán moi boas relacións co grupo orixinal, ou o que quede del. Esas tres cancións novas foron "Industrial disease", "Twisting by the pool" e "Portobello belle". As dúas primeiras soaron no concerto exactamente igual a como soan nos discos de estudio, pero na última xa improvisaron bastante, igual que fixeron con outras cancións dese disco en directo.
Rematarei dicindo que estiven toda a semana anterior escoitando a discografía completa (incluso o disco que non me gusta nada e algúns directos tardíos desa última época), para refrescar a memoria. Documentándome, incluso atopei varias cancións do grupo que non sabía nin que existían, e descargueinas. Como non podía ser doutro xeito, o directo estivo fenomenal e o nivel de fidelidade ao orixinal foi total ou case total (nalgo errarían, digo eu). Un colega meu dixo que si, que soaron moi ben, pero que a estas bandas tributo fáltalles a actitude do rock, están tan obsesionadas por imitar á perfección o orixinal que son case como actores. Seguramente non lle falta razón, pero eu necesitaba alimentar a miña nostalxia, e o demais era secundario.
Na cadea de televisión fascistoide Trece parece que puxeron hai pouco en marcha un ciclo de cine clásico que se chama "Classics". Proxectan as películas os venres pola noite (algunha vez son dúas, non só unha), son todas películas en branco e negro, bastantes parecen ser da mítica RKO, e antes e despois, hai un pequeno coloquio (tamén emitido en branco e negro, como homenaxe a ese tipo de cine) dirixido por José Luis Garci. Este tipo segue facendo exactamente o mesmo que facía na 2 con "Que grande é o cine!!", como ler os principais sucesos históricos que tiveron lugar no ano no que se presentou a película. En fin, algo bastante rancio e acorde a esta cadea de televisión. O importante é que botan boas películas.
Hai unhas semanas, cando me decatei desta circunstancia (non descarto que este ciclo comezara xusto ese día, polo título elixido) botaban a mítica "Cidadán Kane" (no mundo hispanofalante con pequenas variacións na tradución, nalgúns países soltos incluso o resumiron como "O cidadán", que xa me parece excesivo), película dirixida en 1941 por Orson Welles. Víraa había moitísimo tempo e tocaba recuncar. O reparto está encabezado polo propio Orson Welles, Joseph Cotten e Everett Sloane. Foi a primeira película dirixida por Orson Welles, despois de moitos éxitos no teatro e na radio. A historia está bastante ben (o único Óscar que conseguiu foi o de guión, aínda que optaba a moitos máis), pero a min tampouco debe atraerme moito, porque escribo este artigo un par de semanas máis tarde do visionado e tiven que revisar a historia na Wikipedia, porque apenas lembraba nada. A miña vida é moi intenas, pero...
Charles Foster Kane (supostamente un "alter ego" de William Randolph Hearst) morre na súa inmensa mansión de Xanadú, en Florida. A súa morte é unha noticia de impacto mundial, e tamén o é a última palabra que pronunciou antes de morrer: "Rosebud". Un agudo xornalista ponse a investigar que pode significar esa palabra. Os seus servintes, familiares e amigos son entrevistados por este tipo, contan todo tipo de anécdotas e historias do pasado, pero ninguén sabe o que pode significar (parece o típico "macguffin" de Hitchcock, coa escusa dalgo banal aproveitan para contar algo máis importante).
Este tipo naceu en Colorado, nunha familia pobre, pero casualmente a familia convértese en propietaria dunha mina aparentemente inútil que acaba sendo moi valiosa. Por esa razón, envían ao neno á costa este tutelado por un cínico banqueiro que lle permitirá facer uso da súa riqueza cando cumpra os 25 anos.
Cando chega ese momento, o rapaz faise cuns xornais e quere facerse famoso facendo un xornalismo realista e de denuncia. Pero a ansia de poder acaba corrompéndoo e intenta converterse en gobernador do Estado de Nova Iork, incluso casando coa sobriña do presidente dos Estados Unidos. O seu principal rival tamén descubre que ten unha aventura extramatrimonial cunha mediocre cantante e consegue vencerlle dese xeito.
Divórciase da súa primeira muller e céntrase en intentar converter á segunda nunha cantante de éxito, cousa complicada porque non ten demasiadas cualidades. Iso incluso lle provoca problemas con amigos seus xornalistas que traballaban para el, aos que acaba despedindo porque nas críticas culturais non falan da súa esposa todo o ben que a el lle gustaría.
Finalmente a segunda muller tamén o abandona, aburrida da soidade na súa extensa finca "Xanadú", e el acaba morrendo alí, só e case esquecido. Na última escena, cando os obreiros que están pechando a finca están queimando todo o material sobrante no forno da casa, descúbrese que "Rosebud" era o nome do trineo co que xogaba cando neno en Colorado, supostamente o único momento da súa vida no que foi feliz.
Hai unhas semanas tivo lugar un emotivo acto, por moitas razóns. Por comezar polas menos importantes, foi o primeiro evento multitudinario ao que asistín dende que chegou a actual pandemia. No Teatro Rosalía de Castro da Coruña debía haber unhas 300 ou 400 persoas asistindo ao acto, e iso fíxome pensar que, aos poucos, estamos saíndo deste pesadelo. As razóns máis importantes é que se homenaxeou a un amigo e persoeiro da cultura galega nun dos eventos que el organizou durante moitos anos. Explicareime, para os que non entendan o que estou dicindo.
A Agrupación Cultural Alexandre Bóveda leva case 25 anos celebrando o Memorial de Teatro Amador Ibán Toxeiro en outono. Ibán Toxeiro era un actor novo do seu grupo de teatro que morreu de forma totalmente inesperada cando tiña pouco máis de 20 anos. Era unha figura emerxente do teatro galego, e como se di sempre, ninguén sabe ata onde podería ter chegado.
Nesas case 25 edicións (creo que só se suspendeu no 2020 pola pandemia) o organizador da gala foi Lino Braxe, actor e director teatral, aparte de escritor e moitas outras cousas máis, moi ligado á Agrupación Cultural, e nos últimos anos incluso o director do seu grupo de teatro.
No pasado Nadal, tamén de forma moi sorpresiva, deixounos Lino Braxe. E a Agrupación decidiu que este ano a gala fora un homenaxe a el mesmo, a quen tanto se lle debía. A nova directora do grupo de teatro da Agrupación, Manuela Varela, colleu o relevo de Lino. Todo parece indicar que xa se institucionaliza o feito de que a persoa que dirixa o grupo de teatro ten que organizar tamén esta gala teatral anual, e ten certa lóxica, obviamente.
Como era previsible, o acto resultou moi emotivo. Houbo discursos, recitado de poemas de Lino a cargo de amigos del, e o grupo de teatro da Agrupación escenificou a súa última obra, que foi xusto a última que escribiu Lino, e que estaban ensaiando cando el morreu. Por certo, a obra non me chamou demasiado a atención. Vin varias obras de Lino, e nunca me atraeron demasiado. Gustábame moito máis o seu labor como poeta e, sobre todo, as actuacións do grupo que musicaba os seus poemas, A Caricia da Serpe. Teño os dous discos que editaron, e os seus concertos eran moi amenos.
Deixo un vídeo que atopei de Avenida Atlántica, un grupo galego-cubano que crearon varios dos integrantes de A Caricia da Serpe con músicos cubanos, cando se irmanaron a Torre de Hércules e o Faro do Morro da Habana. A min gustábanme moito máis as actuación de A Caricia da Serpe, pero en Youtube só atopei os seus audios.
Seguimos avanzando cara ao remate da Colección 120 da Voz de Galicia. Nesta ocasión foi a quenda do volume número 84, titulado "Branca de Loboso", da autoría do escritor chairego Xesús Rábade Paredes, o marido de Helena Villar Janeiro, que son os pais do pianista Abe Rábade e da escritora María do Cebreiro, familia toda moi culta, como pode verse. Non foi doado avanzar, porque a noveliña non chega a 100 páxinas e leva como hora e media lela completa.
Nada, breve, agradable, sobre un tema que me reconforta, como é a estupidez da Inquisición na Galicia e na España de comezos do século XVII, cando supostamente era un imperio case mundial con pés de barro, como puido comprobarse.
Unha moza da Terra Chá chamada Branca de Loboso, nai de solteira, cousa nada rara naquela época, e sabida por todos, namora dun mozo chamado Toño de Aldán. O Arcipreste de Saavedra, Servando Fontes, que se deita coa nai de Branca, un día intenta deitarse con ela, e como ela se nega totalmente, coa preeminencia do seu posto clerical, dille á Inquisición que o mozo da rapaza é o Demo trasfigurado. E o malo non é iso, senón que lle cren totalmente, como sabemos que pasaba naquela dura e estraña época. Ela é torturada. El tamén e é queimado nun acto de fe en Valladolid. Non ten máis. Naquela época o Imperio español sustentábase en estupideces como esa. E algúns aínda teñen nostalxia dese estatus. Así nos vai.
Nestes últimos tempos, debido á pandemia, está crecendo bastante o meu consumo audiovisual, especialmente de películas, e como xa comprobaríades, a saga de "Piratas do Caribe" está resultándome simpática, porque acabo de ver a terceira das cinco que a compoñen. A terceira na orde do meu visionado, porque realmente é a quinta e última das rodadas e presentadas en público. Por certo, a tradución do título orixinal era "Os homes mortos non contan contos", pero en todo o mundo hispanofalante decidiron titulala "A venganza de Salazar", seguramente porque ese personaxe estaba protagonizado polo español Javier Bardem, e así potenciaban o mercado patrio.
A película foi dirixida en 2017 por un par de directores noruegueses que, polo visto, sempre traballan xuntos: Joachim Rønning e Espen Sandberg. Os papeis principais son para Johnny Depp, Geoffrey Rush e Javier Bardem como malísimo. Pero semella que xa están preparando o futuro da saga, porque aparecen dous actores novos que ademais acaban emparellándose: Brenton Thwaites (que fai de fillo dos personaxes de Orlando Bloom e Keira Knightley, que só aparecen un breve instante nesta película) e Kaya Scodelario (que fai dunha astrónoma á que intentan queimar por bruxa unhas cantas veces, e que finalmente descóbrese que é a filla de Héctor Barbosa). Por certo, o personaxe de Héctor Barbosa morre nesta película, pero xa sabedes que, nas películas de piratas, polo menos nas desta saga, iso da morte é algo relativo. Sempre hai unha maldición á man que permite resucitar a todo o mundo. Vaia, acabo de enterarme que nunha breve escea sae Paul McCartney, non o recoñecín.
Como habitualmente, a historia é enrevesada, pero tampouco ten moita chicha, xoga coas trampas típicas do mundo da piratería, especialmente nesta saga na que se toma todo en forma de comedia. Basicamente, Will Turner está medio-morto, debido a unha maldición no "Holandés errante", Jack Sparrow é un pirata sen sorte e a súa tripulación pasa del, e Barbosa entérase de que un barco fantasma liderado por un tal Salazar está acabando con toda a súa flota. Supostamente, a salvación de todos eles depende de que unha astrónoma consiga localizar o Tridente de Poseidón, que acaba sendo unha constelación de estrelas que lle indica onde se atopa unha illa na que hai algo que necesitan todos, aínda que non saben exactamente o que é. Efectivamente, chegan alí grazas aos coñecementos dela, e poden desencadear algo que lles permiten romper todas as maldicións.
Xa digo, non son obras de arte, pero resultan películas moi entretidas de ver, sobre todo, dende o punto de vista físico e circense. Os protagonistas escapan de algunhas situacións límite de formas moi ocorrentes e visualmente moi potentes, hai que recoñecerlles ese mérito.
Lembro que vin esta película no seu día, hai 30 anos, e incluso penso que tamén lin a novela de Gonzalo Torrente Ballester na que está baseada. No coloquio posterior escoitei ao director dicir que foi tremendamente fiel á novela. Píntase ao xoven Felipe IV como un tonto que descobre o sexo e que se obsesiona con el. Na Wikipedia di que foi un gran rei, pero paréceme percibir unha certa adulación pola monarquía, así que non sei se será moi fiable. Tamén di que era moi promiscuo e que tivo, entre fillos legais e bastardos, cerca de 50.
A película é do ano 1991. Foi dirixida por Manuel Uribe. E no elenco hai moitas estrelas do cine español daquela época: Gabino Diego, Juan Diego, Javier Gurruchaga (era máis estrela da música que no cine, pero non o fai nada mal), Fernando Fernán-Gómez, María Barranco, Laura del Sol, Eusebio Poncela, Joaquim de Almeida, Carme Elías, Eulalia Ramón, Quique San Francisco, Alejandra Grepi, Emma Cohen ou Luis Barbero.
O rei Felipe IV é moi novo, acaba de casar cunha princesa de orixe francés, pero aínda non consumou o matrimonio. Así que un coñecido del, que aínda non é coñecido na corte, o leva de putas para que se vaia iniciando na arte. Ao tipo gústalle e, sobre todo, queda fascinado polo corpo nu da prostituta coa que se deitou. Todo o mundo na corte se entera do feito e corre o escándalo. Iso é suficiente para que algúns cregos fanáticos poñan a noticia en oídos da Inquisición, para ver que se pode facer.
Por se non chegara con iso, cando o Rei chega a palacio, expresa en público, sen ningún tipo de complexos, que quere ver desnuda á raíña. Isto agora non significaría nada, pero na puritana España do Século de Ouro era un escándalo, e aínda máis se o pedía o Rei. Móntanse uns divertidísimos debates teolóxicos na asemblea da Inquisición para deliberar sobre o tema. Fronte aos fanáticos, interveñen mentes máis abertas como un xesuita portugués que é amigo do conde que iniciou ao Rei como cliente da prostitución. Xa que dicir das rivalidades entre ordes relixiosas, como capuchinos ou xesuitas.
Ademais, tamén está o Conde-Duque de Olivares, que realmente parece ser quen manda, que move fíos de todos os tipos, e que tamén está preocupado pola súa descendencia, porque o intentan moito, pero non conseguen ter ningún fillo. Un fanático capuchino dálles uns disparatados consellos para conseguir procrear.
Ou sexa, que non sei ata que punto é real a historia que conta, pero en definitiva, a mítica España Imperial do Século de Ouro e o Imperio onde non se poñía o sol, non debía ser moi diferente do disparate que aparece na película. Pero os outros países tampouco debían diferenciarse demasiado.
Esta sorpresa tamén ma deu TeleVigo. O título soábame, o que non sabía era que estaba baseada nunha obra de teatro de Tennessee Williams, cuxas historias sempre están cargadas de tensión emocional e, ás veces, sexual. Pero neste caso xa me pareceu unha historia un tanto disparatada.
A película é do ano 1964, e foi dirixida por John Huston, que tamén teño entendido que lle engadía moita tensión e diversión aos seus traballos, as rodaxes eran un tanto salvaxes. O protagonista principal é Richard Burton, que está moi ben secundado por Ava Gardner, Deborah Kerr, Sue Lyon (no seu papel case habitual de rapaza seductora de homes maduros) e Grayson Hall (que levou o Óscar como actriz de reparto). Pero xa digo, a historia é un disparate e moitos dos personaxes tamén o son bastante.
Lawrence Shannon é un sacerdote anglicano que é un pouco alcohólico, e semella ser tamén algo seductor, e por esa razón, tivo xa escándalos sexuais en diferentes parroquias que dirixía, polo cal é expulsado da última por un ataque de ira durante unha homilía, intentando defenderse das acusacións dos feligreses.
Para fuxir dese triste destino, vai a México e ponse a traballar como guía turístico para grupos de solteironas estadounidenses, principalmente mestras. No grupo que se ve na película, vai como organizadora unha estricta muller que desconfía moito del, e unha rapaciña que está flirteando con el todo o tempo, e iso faille sentir moi incómodo. El intenta resistirse, pero ela é moi insistente.
Cando chegan a Puerto Vallarta, onde teñen contratado un hotel dunha certa calidade, o guía ex-sacerdote dille ao conductor do bus, que pase de longo e que vaia a unha praia na que hai hotel dunha amiga súa. Efectivamente, alí está o hotel da súa amiga Maxine Faulk, viuva dende hai pouco. Ese lugar era un dos preferidos de Shannon para desconectar de todo, e agora pretende superar os problemas desta excursión aloxando ao grupo nese hotel. O hotel, como lle di a súa amiga, en principio, está pechado nesta época do ano, pero finalmente accede a abrilo, en deferencia ao seu colega, ao que ve tan apurado.
Por se non chegara con isto, a ese mesmo hotel, chega ese mesmo día, unha estraña parella. Está formada por unha muller de estritos costumes, que se gana a vida pintando nos lugares aos que vai, vendendo os retratos da xente que se atopa. E vai acompañada polo seu avó, un anciano poeta, que está intentando rematar o último poema da súa vida.
Todos estes personaxes, cada un máis estraño que o anterior, coinciden nese hotel durante unhas horas ou días, e a cousa non pode acabar ben, aínda que tampouco é para tanto, vanse levando máis ou menos, coas tensións típicas de tantos caracteres contrapostos. Que disparate!!!
Ás veces un leva sorpresas positivas revisando a grella das cadeas de televisión españolas. Unha das que eu recibo a través da conexión de R é TeleVigo. De cando en vez botan boas películas, e unha tarde destas estaban sembrados. A media tarde botaban "Capricornio Un" película de ciencia ficción da que tiña boas referencias, así que non o pensei.
Foi dirixida en 1977 por Peter Hyams, no que foi o seu primeiro éxito comercial. Os tres astronautas foron protagonizados por James Brolin, Sam Waterston e OJ Simpson. Noutros papeis máis ou menos destacados están actores e actrices como Elliott Gould, Brenda Vaccaro, Hal Holbrook, Karen Black ou Telly Savalas.
Estanse facendo os preparativos para o lanzamento dunha misión espacial a Marte. Todo parece ir normal. Pero cando falta moi pouco tempo, e de forma totalmente oculta para o público, os tres astronautas son extraídos da nave. Pouco máis tarde, o lanzamento prodúcese de forma aparentemente normal. Os astronautas non saen do seu asombro. O xefe de expedición dilles que, nos últimos tempos, descubriuse que a plataforma de soporte vital era defectuosa e que morrerían ao pouco tempo do lanzamento. Dada a polémica que había co altísimo coste das misións espaciais, un suceso así podería significar a fin desas expedicións, así que decidiron finxir que todo ía ben. O momento crucial, que sería a "amartizaxe", sería rodado nunhas instalacións no deserto de Sonora, que son onde se atopan nese momento os astronautas, totalmente illados do mundo exterior.
No control da misión son moi poucas persoas as que saben iso. De feito, un dos técnicos comeza a ver cousas raras, e informa aos seus superiores das estrañas medicións e resultados que lle saen na súa consola. Di que é absurdo, pero semella que os sinais da amartizaxe chegaban antes que os datos da nave espacial, como se estiveran a 500 quilómetros de distancia, e el non entende como pode pasar iso. Un día coméntallo a un colega xornalista mentres están tomando algo nun bar. Ese xornalista tamén percibe que, na breve conversa informal que se produce entre os astronautas e as súas familias, hai algunha frase que non semella ter moito sentido ou que sorprende bastante a algún dos participantes. E o xornalista comeza a sospeitar que pasa algo raro cando vai buscar ao seu colega ao motel no que vive, e aparententemente está desaparecido, e o seu apartamento está ocupado por unha señora que leva tempo vivindo alí, cando el estivo moitas veces alí.
A crise chega ao punto máximo cando a suposta expedición está voltando á terra. Teñen todo preparado para levar aos tres astronautas á zona na que caerá a cápsula que supostamente os traerá dende Marte. Pero algo sucede (agora mesmo non teño claro se é o que sucede realmente coa cápsula ou se tamén está orquestado polos xefes da expedición), e o escudo protector da cápsula cando entran na atmósfera racha e todo arde. Claro, iso significa que os tres astronautas que tiveron durante meses illados no deserto á espera de facelos aparecer de novo, deben morrer, porque senón desvelarían que todo foi un engano.
Nese momento, os tres astronautas fuxen do hangar do deserto no que estaban, burlan aos poucos e tontos vixilantes, e intentar escapar nunha avioneta que os levou ata alí. Pero ao pouco de saír descobren que a avioneta apenas ten combustible e teñen que facer unha aterrizaxe de emerxencia no deserto. Dende alí, saen nas tres direccións diferentes á que traía a avioneta, para ver se algún deles consegue chegar á civilización. Dous deles son apresados polos vehículos que lles perseguen, e supostamente asasinados, aínda que iso non se ve, só se intúe, non hai que ser un lince. Outro deles está tamén a piques de selo, pero consegue fuxir no último momento. E súbese a unha avioneta fumigadora que contratou o xornalista. Están a piques de ser derrubados polos helicópteros moi hostiles que os perseguen, pero ao final conseguen escapar. Para rematar a película, o único astronauta supervivinte aparece no funeral de Estado no que supostamente están honrando as súas fazañas, co cal todo o engano queda descuberto.
Temática curiosa esta. Naquela década había algúns iluminados dicindo que os estadounidenses non chegaran á Lúa, e esta película aproveitouse dese bulo para ter éxito. Seguramente algún desnortado utiliza esta película como argumento nesa tontería. O director levaba varios anos coa idea na carteira, pero non conseguía apoio para rodala. Pero en canto xurdiu o escándalo do caso Watergate, de súpeto, a todo o mundo lle pareceu unha idea fantástica contar unha historia dun goberno estadounidense que engana aos seus cidadáns. E máis sorprendente é aínda cando ves que a NASA colaborou na rodaxe, cando claramente son os malos da película, os que se inventan todo e minten. Non hai quen os entenda.
