España, unha historia única

Como xa dixen hai algún tempo, actualmente entran poucos libros en castelán na miña casa. Non é que sexa algo que me preocupe demasiado, pero é un dato obxectivo. A causa principal foi o peche de Círculo de Lectores, que xa sucedeu hai 2-3 anos, por estas datas, se non me engano.

Nestes últimos anos basicamente entrou un libro de Concepción Arenal, parte da obra de Ramón María del Valle-Inclán, e unha colección de libros de historia, todos eles publicados pola Voz de Galicia nunha das súas múltiples promocións.

Decidín comezar pola colección de libros de historia, composta por oito volumes. Deses oito, tres son sobre a historia de Galicia. Como xa lin sobre ese tema hai pouco, decidín deixalos para despois (ademais, están en galego, claro). Hai dous da colección sobre a historia de Europa, que me interesa bastante, pero son as dúas partes do mesmo libro, e preferín deixalos para despois por esa razón. E dos tres que hai sobre España, unha obra ocupa dous volumes, e queda só outro volume sobre ese tema, así que lle tocou o sorteo. O premiado coa miña lectura foi "España, una historia única" de Stanley G. Payne.

Pois iso, o tema dá para moito. Non é un libro de historia lineal e secuencial. Vai mencionando e analizando as diferentes épocas, dende os visigodos e monarquía "asturiana" e Al-Ándalus. Fala da relación de España con Europa e con Portugal.

A primeira parte do libro explica por que razón el acabou sendo "hispanista", cando inicialmente non tiña en absoluto esa intención. A segunda parte trata dende os visigodos ata o final do século XIX. E a terceira e última parte trata do tramo que máis lle gusta e lle interesa a el, o século XX.

Lendo o libro, como supoño que sucederá con moitos dos libros escritos por historiadores, semella ser ecuánime, parece que consultou todo tipo de fontes e que, unha vez feito iso, intentou opinar con obxectividade. Todos fixeron cousas boas ou malas, ninguén é perfecto, e todo está suxeito a perspectivas e interpretacións diferentes. Ata aí supoño que non hai nada que dicir. Pero como os historiadores poden consultar documentos que os demais non veremos nunca, se cadra teñen máis base para dicir unha cousa ou a contraria. Pero poden facelo todos os historiadores, así que a ideoloxía e as tendencias de cada un deben ter un peso determinante para decantar a balanza dun lado ou doutro, e na Historia debe suceder algo parecido.

En España, país bastante polarizado ideoloxicamente, a confrontación entre historiadores de esquerda e de dereita é moi acentuada. Polo que acabo de ler na Wikipedia, este autor comezou a publicar obras sobre a historia española no ano 1965. E durante varias décadas, tivo bastante prestixio entre os historiadores de esquerda, que parece que o colocaban como "moderado", no centro-esquerda. Pero semella que en torno ao ano 2000 comezou a unirse a historiadores revisionistas de dereita como Pío Moa, que opinan que o franquismo foi o artífice de que España se puxera á altura de Europa a finais do século XX (e que non foi a Transición), e que están totalmente (ou case) en contra da "memoria histórica" española, que consideran un intento de venganza da esquerda nas últimas décadas. Precisamente o principal impulso a ese tema comezouno Zapatero na súa primeira lexislatura, e se cadra foi daquela cando este señor se pasou a ese "bando".

A verdade é que a min o debate supérame. A miña ideoloxía é de esquerda e estou disposto a aceptar que non todos os de esquerda son nin foron santos, pero resúltame moi difícil calibrar cando alguén se pasa para o outro lado. 

Eu supoño que un historiador ou intelectual calquera acaba sendo un experto en todos ou a maioría dos temas sobre os que publica libros. Stanley G. Payne publicou libros sobre Falanxe, militarismo español, catolicismo, fascismo, Franco, carlismo, José Antonio Primo de Rivera, nacionalismo vasco, guerra civil, república, Franco e Hitler, Unión Soviética, Alcalá-Zamora. Segura que busca a obxectividade, como todo o mundo, e máis dedicándose á súa profesión, pero non teño claro se, cando investiga sobre un tema que ten un grande sesgo ideolóxico, ten tendencia a adoptar os seus postulados, os contrarios, on consegue o equilibrio perfecto. Pero está claro que unha boa parte dos seus temas de investigación son os máis seguidos e añorados pola dereita e ultradereita española. E no libro que eu lin xa deixa claro que o comunismo non é do seu agrado. Non o deixa moi claro, pero dá a entender que ten máis tendencias políticas conservadoras que progresistas.

Saúdos.

Doutor Zhivago

Penso que nunca a vira completa (dura algo máis de 3 horas), aínda que algunhas escenas si que me soaban. Botárona un día destes no espazo de cine clásico da 2, e non a deixei escapar. Pero dase a casualidade de que tamén a teño nunha colección de cine clásico, e cada película vén nun caderno que trae un bo feixe de información sobre ela.

Foi dirixida en 1965 por David Lean. Tres horas dan para moito, pero os principais papeis foron representados por Omar Sharif, Julie Christie, Geraldine Chaplin, Tom Cournenay, Alec Guinness e Rod Steiger. Despois falarei sobre a elección dalgúns destes actores e actrices, que foi problemática, e sobre os lugares da rodaxe, que tamén dá para moito ese tema.

Basicamente conta a vida de Yuri Zhivago, médico e idealista poeta, durante a primeira parte do século XX na convulsa Rusia. Perde de pequeno aos seus pais e vaise a vivir cuns amigos da súa nai. Moi axiña namora da súa filla Tonya, coa que casará pouco despois.

En paralelo con iso, Lara Antípova é unha rapaza que vive coa súa nai, que se dedica ao mundo textil. Ten un mozo ou marido, Pavel Antipov, que pertence á revolución que está tendo lugar no país. Tamén é un home idealista. Pero a nai de Lara ten unha estraña relación con Victor Komarovsky, un avogado corrupto que tivo algo de relación co pai de Yuri. Unha noite, Komarovsky viola a Lara. Nunha festa posterior, Lara dispáralle a Komarovsky, aínda que non o mata. Pavel saca a Lara da festa, sen ser detida, por petición do propio Komarovsky.

Chega a I Guerra Mundial, e Yuri e Lara van de voluntarios á fronte. Coinciden nun pequeno hospital de campaña, coñécense, e xa se nota que aí comeza a pasar algo entre eles.

Cando volven á casa, a tremenda mansión onde vivía Yuri pasou a ser colectivizada, e viven alí non sei cantas familias, aínda que eles seguen reservándose as mellores habitacións, aínda que iso desatará moitas tensións co resto da xente. Yuri, que non é demasiado comunista que se diga, non está moi a gusto con esta situación. Ademais, os libros de poemas que publica delátano como un poeta máis intimista e romántico, e non social, que é o que gustaba na Rusia daquel tempo (aos revolucionarios, que está comezando a gañar).

Como a situación está moi fea en Moscú, a familia decide ir en tren para Varýkino, cerca dos Urales, onde a familia de Tonya ten unha casa. O tren vai hacinado, con miles de persoas na mesma situación. Nunha estraña parada do tren, Yuri coñece, sen desexalo, a Strelnikov, un líder da revolución que é case mitificado. Pero resulta ser Pavel, o marido de Lara. A Pavel-Strelnikov, non lle gusta nada a poesía de Yuri, e xa só por iso o considera un traidor, pero déixao marchar.

Chegan a Varýkino, pero a casa que era súa foi "embargada" pola revolución, aínda que alí non vive ninguén. Póñense a vivir na pequena casa que está a só uns metros de distancia. Casualmente na cidade máis cercana vive Lara, segundo lle dixera Strelnikov a Yuri. Vai ata alí, atópaa e lévao á súa casa, onde tamén vive a filla que tivo Lara con Pavel. E alí comeza a súa grande historia de amor.

Simultáneamente, Tonya queda embarazada do seu segundo fillo con Yuri. Pero el xa non sabe que facer. Ten dúas mulleres marabillosas ao seu alcance, viven a poucos kilómetros de distancia entre si, Tonya non sabe nada ou case nada de Lara.

Para rematar, na zona aparece de novo Komarovsky, que se ofrece a levar a Lara e a Yuri a Vladivostok, despois de dicirlles que morreu o marido de Lara. Finalmente leva só a Lara, porque Yuri négase a ir alá. Pouco despois, en Moscú, xa maior e algo enfermo, Yuri segue de médico. Un día, dende o tranvía, cre ver na rúa a unha muller moi parecida a Lara, e cando intenta alcanzala, morre dun infarto en plena rúa.

E todo este historión vai aderezado cunha especie de flash-forward, ao comezo e ao final da película, na que Yevgraf Zhivago, oficial da KGB, medio irmán de Yuri, está intentando localizar á filla que supostamente tivo Yuri con Lara nalgún momento, e que perdeu aos pais hai moito tempo. Nunha grande presa soviética traballa unha rapaza que podería selo, pero ela apenas os lembra. O único resquicio que lle queda é que ela é unha grande tocadora de balalaika, igual que o fora a nai de Yuri.

Ou sexa, unha historia super-romántica que cruza unha época e lugar de historia onde estaban pasando cousas moi gordas. A novela orixinal foi de Boris Pasternak, un poeta ruso que gustaba moito na época, pero esta novela non lla deixaron publicar en Rusia, porque dicían que era anti-soviética. Conseguiu facer chegar unha tradución a Italia, e dende aí publicouse en todo o planeta, con moito éxito. Pouco tempo despois déronlle a Pasternak o Premio Nobel de Literatura. Dicían que era pola súa obra poética, pero non o creu ninguén, todo o mundo tiña claro que esta novela gustara moito, e que era un golpe moral forte contra o réxime soviético. Pasternak non foi recoller o premio, basicamente porque non lle deixaron, ou porque tiña claro que o ía pasar moi mal cando volvera. Morreu poucos anos despois.

O casting para os papeis principais tamén foi potente. Case para cada papel dos principais tanteouse a moita xente. O produtor quería poñer a Sofía Loren, a súa esposa, no papel de Lara, pero parece que non resultaba nada convincente como "virxe" na primeira parte da película. David Lean, que triunfara poucos anos antes coa superprodución "Lawrence de Arabia", quería de novo a Peter O'Toole como Yuri Zhivago, pero estaba ocupado. E un actor que fora secundario naquela película, Omar Sharif, estaba entusiasmado coa novela, pero quería o papel de Strelnikov, non soñaba con que lle deran o papel principal. Nalgún sitio lin que as "evidentes limitacións como actor" de Omar Sharif, fixeron que a estrela da película fora Julie Christie cos seus marabillosos ollos azuis, papel para o que obviamente non era a primeira nin a segunda candidata, senón que sorprendeu a moita xente.

Rematamos coa rodaxe. David Lean quería rodar en Rusia, loxicamente. Pero o réxime soviético dixo que baixo ningún concepto. A novela estaba prohibida en Rusia, así que non se podía rodar alí. Rodaran tamén "Lawrence de Arabia" en España, e como o centro da península era bastante fresco no inverno, lean dixo que probaran a simular Rusia en Castela. Pero coincidiu o inverno máis benigno en décadas, así que houbo que crear neve artificial e usar outros sucedáneos. Basicamente se rodou nas provincias de Madrid e Soria. Moscú estaba en Canillas, Madrid. Pero aí tamén houbo problemas. Porque as escenas nas que os extras cantaban a Internacional tamén causaron moito revuelo en España, e a policía estaba moi mosca porque sabía que entre os extras había moitos opositores ao réxime de Franco. As primeiras e últimas escenas da película, rodadas nun grande encoro, realmente son no de Aldeadávila, Salamanca.

Saúdos.

A propósito de Henry

Por algunha estraña razón, tiña ganas de ver esta película dende hai tempo, pero nunca o conseguía. Pero esta vez xa foi. Como anécdota, dicir que a tradución ao castelán do título é moi fiel, a non ser en Hispanoamérica, onde algún iluminado decidi que quedaba mellor "a forza da verdade". Patético, porque ademais nunha película coma esta, non ten demasiado sentido, parece que pretende ser un título pretencioso que non significa nada neste caso.

Foi dirixida en 1991 por Mike Nichols. Os papeis principais están protagonizados por Harrison Ford (obviamente, a película trata sobre o que lle pasa ao seu personaxe), Annete Bening, Bill Nunn, Rebecca Miller e Bruce Altman. Tamén chama a atención unha brevísima aparición de J.J. Abrams, posteriormente recoñecido director.

A historia é ben simple. Henry Turner é un exitoso avogado sen escrúpulos que traballa nun bufete defendendo a grandes empresas e desplumando a pobres cidadáns. Ten muller e unha filla pequena, viven nun impresionante piso en Nova Iork, pero non teñen apenas vida familiar, porque el é un executivo agresivo e ten cousas mellores ás que dedicarse. Unha noite decátase de que quedou sen tabaco, e baixa a unha tendiña do barrio para mercar, pero ten a mala sorte de chegar cando está tendo lugar un atraco. O atracador, sen moito aviso nin protocolo, pégalle dous disparos, un entre o corazón e o ombreiro, e outro enriba da cella dereita.

O primeira case o mata, pero non é así. O segundo, debido a que o calibre é moi pequeno, tampouco o fai, pero prodúcelle unha amnesia retrógrada. Salva a vida, pero ten que comezar practicamente de cero. Ten que aprender a andar de novo, a falar, a ler, e todo o demais. Lévalle meses e no hospital é especialmente útil nese propósito Bradley, o seu terapeuta, que aínda lle fará algunha visita importante cando xa está na casa.

Vai recompoñendo a súa vida familiar, intentando lembrar como era todo, aínda que só lembra pequenos detalles. E tamén se incorpora ao bufete, pero obviamente xa non ten o papel estelar que tiña antes. Déixanlle que consulte os seus vellos casos, para ver se vai lembrando o seu oficio, pero conseguen o contrario, comeza a atopar prácticas bastante pouco éticas no seu traballo anterior. Os seus xefes, vendo que non conseguen o que pretendían, prohíbenlle incluso consultar os seus antigos casos.

Nese proceso incluso descubre que a súa muller lle foi infiel durante un breve espazo cun dos seus compañeiros no bufete, que era un dos seus mellores amigos. E do mesmo xeito, el tamén descubre que tiña unha relación con outra compañeira do bufete, e que quedaban un par de veces por semana no mesmo hotel. E segue avanzando na vida, e decidindo que lle convence máis a versión de si mesmo que ten agora que a que aparentemente tiña antes do atraco.

Saúdos.

Spiderman 2

Pois polo visto, nos últimos tempos, nas cadeas de televisión españolas puxéronse de acordo para proxectar moitas das películas de Spiderman. Supoño que quererán aproveitar a promoción da nova que se vai estrear ou estreou xa. Como xa dixen nun dos últimos artigos, esta é a segunda da primeira das sagas, protagonizada por Tobey Maguire.

Foi dirixida en 2004 por Sam Raimi (coido que dirixiu as tres desta primeira saga) e o elenco, como sempre nesta saga, está formado por Tobey Maguire, Kirsten Dunst, James Franco, Alfred Molina e Rosemary Harris. O máis singular deste elenco é Alfred Molina, que fai dun científico vangardista que traballa para Harry Osborn e despois dun fallo nun experimento (que raro que suceda iso nunha película de superheroes!!) acaba converténdose no malote Doutor Octopus. A película pareceume algo sosa e lenta. Hai tempo que non vexo a primeira da saga (téñoa en DVD na casa, ao mellor cae pronto), pero teño fresca a terceira, que me pareceu máis complexa e entretida.

Esta película basicamente trata do dilema moral e existencial de Peter Parker. Hai poucas aparicións de Spiderman como tal, e algunhas das que hai son bastante patéticas, porque vese que está perdendo cualidades e xa non lle resulta demasiado útil á sociedade. A Peter Parker na vida real sucédelle o mesmo, perde traballos precarios porque non se centra, nos estudios vai mal aínda que parecía ser brillante, a súa relación con Mary Jane Watson vai a pique porque el considera que, sendo un superheroe (ela aínda non o sabe), a súa vida ía ser moi perigosa e moi lonxe da normalidade que lle gustaría. E ela aproveita para liarse cun tipo que ademais é unha estrela a nivel social e deportivo.

Mentres sucede todo isto, un científico chamado Otto Octavius está traballando en Oscorp ás ordes de Harry Osborn, e está facendo experimentos para simular a fusión nuclear. Harry pensa que se van forrar con ese avance. Claro, se sae ben, que como todos xa intuímos cando vemos unha película destas, nunca vai ser así, sempre pasa algo. Ademais, Peter fala co seu profesor na universidade e quere facer  unha investigación precisamente sobre o traballo do profesor Octavius. Así que todos están presentes o día que o experimento falla. Durante el, ao profesor Octavius se lle adhiren catro brazos robóticos á médula espinal. Teoricamente, el ten a potestade para manexalos ou desconectalos cando e como queira. Pero algo sae mal, e acaba converténdose no Dr. Octopus (os catro brazos robóticos máis as catro extremidades que xa tiña, claro), no gran antagonista de Spiderman a partir dese momento.

Pois nada, no que falta de película enfróntanse entre os dous. O máis destacado é a pelexa nun vagón de tren que vai elevado por unhas vías en Nova Iork. Durante ese tramo final da película, os cidadáns descubren quen se esconde tras Spiderman, tamén o descubre Mary Jane e tamén Harry Osborn, que quería matar a Spiderman, a quen culpaba da morte do seu pai, pero dubida moito cando sabe que Peter Parker é Spiderman. Aínda que se ve que se vai converter nun dos seus grandes inimigos a partir dese momento, como xa se comproba ao comezo de "Spiderman 3". Ao final, ganan os de sempre, obviamente, pero queda o campo aberto para a terceira parte da saga.

Saúdos.

Venom

Ata hai poucos días eu non tiña nin idea da existencia deste suposto "superheroe" de Marvel. Pero en cuestión dunha semana vexo esta película que trata sobre el directamente e vexo "Spiderman 3" onde xa aparecía inicialmente. Ten o atractivo de que ten superpoderes pero sempre queda a dúbida de se quere usalos para o ben, porque resulta moi ambiguo.

A película foi dirixida en 2018 por un tal Ruben Fleischer. No elenco están Tom Hardy (agora xa comeza a soarme algo máis), Michelle Williams e Riz Ahmed (cuxo papel podería lembrar vagamente a Elon Musk, un multimillonario que invirte en vangardistas proxectos tecnolóxicos).

Carlton Drake dirixe a Fundación Vida, que está facendo investigacións para atopar posibles novos mundos habitables. Na súa última expedición, descubren catro formas de vida simbióticas nun cometa, e cando a súa nave espacial está volvendo, ten un accidente e estréllase en Malasia. Alí, unha das catro mostras escapa, pero as outras tres son recuperadas.

Esas mostras son como as manchas viscosas das que falo no artigo sobre "Spiderman 3". Son capaces de mesturarse con seres humanos e coexistir algún tempo, pero finalmente os humanos acaban morrendo. Están reclutando mediante enganos a pobres da cidade de San Francisco (onde a Fundación ten a sede), para facer probas con eles, con ningún éxito.

Eddie Brock é un prestixioso xornalista. Concértanlle unha entrevista con Carlton Drake, persoa moi poderosa, pero avísanlle de que lle faga unha entrevista amable, que é unha honra para o seu xornal, e que non se meta en líos. Pero xusto a noite anterior, Eddie conseguiu unha información privilexiada sobre os trapos sucios da Fundación Vida, sen que a súa moza Anne o soubera. Ela traballaba como avogada para a Fundación Vida. Na entrevista, Eddie non se corta un pelo e intenta poñer nun aprieto a Drake. Ao día seguinte, Eddie e Anne son despedidos dos seus respectivos traballos.

Unha das médicas que traballa con Drake, e que descubre que están facendo barbaridades sen control, avisa a Brock sobre o que está pasando. Incluso cola a Eddie na sede da Fundación unha noite. Alí Eddie atopa a unha indixente que era amiga súa, que estaba desaparecida, e Eddie comprende a situación. Intenta sacala, pero o único que consegue é que o simbionte pase do corpo da súa amiga ao del, pasando a ser Venom.

O cuarto ser que desapareceu en Malasia, chamado Riot, foi pasando dun corpo a outro, deixando cadáveres cada vez que facía iso, e chega á sede da Fundación Vida no corpo dunha adorable nena. Atopáse con Carlton Drake e trasládase ao seu corpo.

A batalla final consiste en que Riot, o máis forte dos catro organismos que viñeron do cometa, quere saír nunha nova nave espacial para traer a máis organismos similares e tomar o planeta, e Venom enfróntase a el para impedilo. Eses seres só poden morrer polo lume ou polos sons dunhas determinadas frecuencias. Hai unha grande explosión, e parece que Eddie xa se separou de Venom, pero non é así. Esa debe ser a porta para unha posible segunda parte, que coido que se vai estrear pronto.

Saúdos.

Sinuhé o exipcio

É un pouco raro, eu estaba convencido de que vira esta película nos últimos anos, pero debín confundila con outra, porque despois de vista, non me soa a historia de nada. Se cadra a confusión vén por Victor Mature, que é un dos actores principais desta e doutras de temáticas parecidas.

Foi dirixida en 1954 por Michael Curtiz, e os principais actores do elenco foron Edmund Purdom,​ Jean Simmons, Gene Tierney, Victor Mature, Peter Ustinov e Bella Darvi. Un caso curioso é do Edmund Purdom, estrela principal desta película, que case desapareceu do mundo de Hollywood despois de protagonizar esta famosa película. Poucos anos despois, case arruinado, foise vivir a Italia, onde o cine estaba en auxe, e tivo certo éxito no cine europeo, pero dende logo, moito menos do que parecía despois desta película.

Sinuhé foi atopado nun barco de cañas feito con nudos de paxareiro por un médico dos pobres. Foi adoptado pola familia do médico. Estudou para ser médico tamén, que era a súa paixón, e debido á súa valía e unha serie de casualidades, acabou sendo o médico do novo faraón Akhenatón, despois da morte do seu pai Amenhotep III. Debido a estes datos, descubriu que realmente era fillo do faraón recén falecido cunha das súas primeiras mulleres e, polo tanto, medio irmán do novo faraón, pero iso non se sabe ata que é maior e entra na corte faraónica.

Era moi amigo de Horemheb, que quería ser militar e entrar no exército do faraón, para ascender no escalafón. Un día están cazando leóns no deserto, e ao matar a un deles, salvan de milagre a vida dun home santo que está rezándolle a algo. Inmediatamente chega a guardia, que cren que son uns inimigos do sistema, pero o home salvado, que é o novo faraón Akhenatón, que estaba adorando ao seu novo Deus Atón, decide que Horemheb e Sinuhé entren ao seu servicio, cada un na súa ocupación.

Pero Sinuhé non está contendo sendo o médico da corte. El segue disfrutando salvando a vida dos pobres. Mais na súa vida crúzase unha ambiciosa muller babilonia chamada Nefer, moi fermosa, da que Sinuhé namora tolamente, ata perdelo absolutamente todo, porque Nefer o quere todo para ela. Decide marchar de Exipto e faise rico como médico no estranxeiro.

Nun determinado momento, atende e salva a vida do rei dos hititas, e aí descubre que desenvolveron unha nova arma feita de ferro, un metal non coñecido ata aquela data. Volve a Exipto e informa a Horemheb, que agora é o xeneral en xefe, do que acaba de descubrir. Intentan convencer a Akhenatón do real da ameaza dos hititas, pero o faraón, un santón que só adora ao seu novo Deus, non se entera de nada, e segue optando por pasar do tema.

O exército érguese contra o faraón, mata aos seguidores do seu rito, entre eles a Merit, unha taberneira que si foi o verdadeiro amor de Sinuhé, aínda que el se decatou demasiado tarde, e que coidara o fillo que tiveron xuntos (se tiveron un fillo xuntos, xa puido decatarse antes, creo). Un servente de Sinuhé fuxe co seu fillo e de Merit. Horemheb convértese no novo faraón, e Sinuhé remata os seus días desexando atopar de novo ao seu fillo, do que non sabe nada dende hai moito tempo.

Saúdos.

Jurassic World: O reino caído

Seguen estirando o chicle xurásico. Como xa comentei aquí, non vin a primeira película desta saga ata hai poucos meses, e tiña moita curiosidade por facelo. Non son gran cousa, pero resultan agradables de ver, co feixe de efectos especiais necesarios para recrear a seres que non existen na realidade, que non é pouca broma.

Esta fita foi estreada en 2018 baixo a dirección do español Juan Antonio Bayona (que xa se fixo un nome en Hollywood como director de espectáculos coma este). No elenco están Chris Pratt, Bryce Dallas Howard, B. D. Wong, Jeff Goldblum, Rafe Spall, Justice Smith, Daniella Pineda, James Cromwell, Toby Jones, Ted Levine, Isabella Sermon e Geraldine Chaplin.

Nesta película mestúranse varias historias curiosas. A primeira é que na Illa Nublar se produce unha erupción volcánica (agora tan de actualidade na canaria Illa da Palma). Así que hai que montar unha expedición para salvar os dinosaurios que aínda están alí. Incluso algún dos participantes en entregas anteriores da saga teñen dúbidas e cren (inicialmente) que a fin deses dinosaurios a mans do volcán é un bo final. Pero como xa intuiredes, estes "negacionistas" axiña cambian de opinión e únense á operación de rescate. Pois iso, móntase unha expedición moi ben montada que consegue salvar a case todos os dinosaurios da illa no último momento.

Agora ben, que se vai facer con eses dinosaurios unha vez salvados? Os científicos pensan que se montará outro parque ou algo así. Pero a empresa que montou a operación de rescate, ás costas de todo o mundo, organiza unha subasta para vender os dinosaurios e sacar unha millonada por eles. E ademais, fixo enxeñería xenética con varios deles e está deseñando unha nova especie chamada "Indoraptor", que venderá como unha infalible arma militar. Aos poucos, vaise desvelando ese lucrativo plan, e os "bos" intentan desbaratar os plans dos "malos", conseguíndoo finalmente, como sempre.

Saúdos.

Spiderman 3

Ollo, que aquí podemos facernos un lío. Se non me equivoco, a historia de Spiderman non se rodou en cine ata que chegamos ao século XXI. Se cadra houbo algunha serie previa (non me soa) pero en cine non se rodara ningunha película antes diso. O primeiro actor que fixo de Spiderman foi Tobey Maguire, que fixo unha saga de 3 películas, e a terceira delas é a que vou comentar aquí. Digo isto para que non se confunda coa terceira película da seguinte saga, que xustamente se está presentando agora, na que polo visto saen os tres actores que fixeron de Peter Parker: Tobey Maguire, Andrew Garfield (xa comentei  aquí varias desa saga nos últimos meses) e Tom Holland (que polo visto, é o novo actor escollido para ese papel). Ademais, o máis novidoso desta película é a aparición dun Spider-man con traxe negro, dunha estraña orixe, que parece recibir o nome de Venom, superheroe de Marvel do que descoñecía a súa existencia, e que vin nunha película propia uns días máis tarde. Ou sexa, moitas coincidencias.

Esta "Spiderman 3" foi dirixida en 2007 por Sam Raimi, e na que actúan Tobey Maguire, Kirsten Dunst, Rosemary Harris, James Franco, J. K. Simmons, Thomas Haden Church, Topher Grace e Bryce Dallas Howard. Hai que recoñecer que a película é complexa, hai varios Spiderman diferentes, o Venom (Spiderman de traxe negro, máis tenebroso e menos bondadoso, o protagonizan dous actores diferentes ao longo da película, e ten certo sentido que sexa así). Ou sexa, que non é moi doado explicar a historia.

Por comezar por algún sitio, teño un pequeno lío coa moza de Peter Parker. Na nova saga dos últimos anos, o personaxe chámase Gwen Stacy e está protagonizada por Emma Stone. Nesta primeira saga, a moza de Peter Parker é Mary Jane Watson (Kirsten Dunst), e Gwen Stacy é outro personaxe, a filla do xefe da policía (iso coincide nas dúas sagas), pero non son parella, aínda que teñen algún escarceo que a Mary Jane non lle gusta demasiado. Como non coñezo a historia orixinal de Spiderman, non sei que sucede aquí, pero tampouco creo que teña demasiada importancia.

Como sempre, as películas de Spiderman tratan dos seus enfrontamentos cos malosos de turno. Nesta película son varios:

- Duende verde: o seu amigo Harry Osborn, fillo de Norman Osborn, que era o inicial Duende Verde, maloso que vai montado nun monopatín volador moi molón. Spiderman supostamente matou ao pai, así que a anterior amizade rompeuse e agora é un terrible inimigo. Pero no último momento da película, xusto antes de morrer, Duende Verde axuda a Spiderman a enfrontarse aos outros dous malosos.

- Home de Area: este tipo, na súa versión normal, supostamente matou ao tío de Spiderman, pero realmente foi de xeito accidental, sen querer. Por outra banda, ten unha filla moi enferma, e quere conseguir cartos para poder operala. E nunha destas cousas moi estrañas que suceden nestas películas, cae accidentalmente nun lugar onde están facendo un raro experimento científico, e convérteno no Home de Area, un xigante de area que pode rehabilitar con facilidade as partes que lle destrúan.

- Venom: esta historia xa é moi retorcida. Nalgún momento da película aparece unha estraña sustancia negra (algún tempo despois entereime que lle chaman "simbiote"), viscosa, con capacidade de intelixencia, que colle a Peter Parker unha noite cando está durmindo. Como resultado diso, aparece un traxe de Spiderman totalmente negro, e cando Peter o pón, xa non é tan bondadoso, senón máis poderoso e individualista. Nun determinado momento, o traxe pasa de Peter Parker a Eddie Brock, un novo fotógrafo do xornal no que traballa Peter, que foi despedido porque Peter desvelou que unha foto coa que pretendía triunfar estaba trucada. E Eddie, que está chinadísimo con Peter, acolle con moito agrado o seu novo traxe, para vengarse del. Ese novo malote chámase Venom, e axiña veredes neste blog un comentario sobre unha película dedicada a el en exclusiva.

Ao final xa sabedes ou intuídes quen gana, tampouco fai falla estenderse moito nese tema, creo.

Saúdos.

Garra negra

Ultimamente en R estaba como canal invitado XTRM. Non é que me chame moito, pero un día destes botaban a película "Garra negra" (o título orixinal era "Black Death", non sei que necesidade había de liarse cunha "garra"). Había un par de actores coñecidos e falar da peste negra medieval en tempos de pandemia aínda tranquiliza (porque antes aínda estaban peor).

Esta película británica foi dirixida en 2010 por un tal Christopher Smith, do que eu nunca oíra falar. Os dous actores coñecidos aos que me refiro son Sean Bean (actuou en "O Señor dos Aneis" e "Xogo de tronos" así que o ambiente medieval séntalle ben) e Eddie Redmayne (non o vin en ningunha película pero sei que actuou en varias exitosas dos últimos anos). E o resto do elenco de secundarios fan un bo papel, pero recoñezo que as súas caras non me soaban de nada.

Na Inglaterra de 1348 está a peste. Un xoven monxe dun mosteiro, Osmund, ten moitas ganas de saír do mesmo, porque a pesar do illamento, tamén está entrando a peste no mosteiro. E ademais, pronto se sabe na película, está namorado dunha bela moza da vila, que marcha da mesma debido á peste. Di que esperará nun bosque cercano durante unha semana, despois marchará.

Osmund non sabe que facer para marchar, pero xurde unha oportunidade fantástica cando Ulric, un cabaleiro con fama de salvaxe aparece polo mosteiro pedindo un voluntario que lles guíe ata unha solitaria aldea a carón dos pantanos, na que parece que non entrou a peste e na que pasan cousas algo estrañas, como que son capaces de resucitar aos mortos. E Ulric, que tamén é un fanático relixioso, quere averiguar o que sucede alí e matar a todo o que non faga cousas moi respectuosas coa relixión.

Osmund non estivo nunca nesa aldea, pero sabe onde está, porque el naceu e criouse nesa zona, e ademais o bosque no que medio-quedou coa súa amada está de camiño, así que todo pinta moi ben. Chega ao lugar da cita coa súa moza despois de escaparse temporalmente do grupo, pero non atopa alí á súa moza. O que si atopa é unha banda de salvaxes que anda por alí, que o descubren, o perseguen ata o campamento onde están os demais, e ten lugar unha cruenta batalla, na que sobreviven case todos os do seu grupo.

Seguen o seu camiño e pouco despois chegan a esa misteriosa aldea. Alí son ben recibidos, aparentemente, todos están sanísimos, son todos guapísimos e guapísimas, pero eles sospeitan que efectivamente, pasa algo raro. Alí está a moza de Osmund, que inicialmente parece que estaba morta, pero semella que non, estaba cerca desa condición. Pero facela revivir do seu estado catatónico faille crer a Osmund que efectivamente acaban de resucitala, e decide matala el mesmo porque aquelo non pode ser bo. Tamén, tanto camiño para fracasar dese xeito.

O resto non está mellor. Finalmente todos foron drogados e apresados. E queren que fagan un xuramento de deixar de adorar ao deus cristián para quedar a vivir alí ou marchar libremente, se non o fan, serán executados. Vense casos variados: un que decide deixar a fe cristiá é finalmente aforcado (aínda que os outros non ven o final da historia, pensan que foi liberado, así que os fai dubidar); outro négase a deixar a fe cristiá e é crucificado. Ao final libéranse varios do grupo "evanxelizador" e enfróntanse aos da aldea.

Finalmente, parece que a aldea non tiña peste porque estaba totalmente illada das demais. E as supostas resurreccións non eran tal, senón que era revivir a alguén que estaba en estado catatónico. Pero na Idade Media crían en moitas cousas raras, pobriños.

Saúdos.

XII Lúas de Outono: Un trebón de maxia

Acabo de inaugurar a sección de Maxia neste blog. Este leva aberto algo máis dun ano, no anterior xa debía haber algo, pero non o tiña estruturado por seccións, creo. Tamén é lóxico, porque é un tipo de espectáculo ao que vou pouco, pero tamén é certo que non vexo moita oferta na cidade.

Con algo de retraso, porque sempre se celebraba en setembro, coincidindo coa data da morte de Manuel María, pero volveu celebrarse o evento cultural que o lembra: as Lúas de Outono. E aínda menos mal, porque no 2020 nin sequera houbo.

Todos os anos o centran nun sector ou actividade cultural, e eu xuraría que nunha edición anterior xa houbo algo de maxia. Si, na edición de 2013 houbo unha breve actuación de Martín Camiña, pero non era un monográfico sobre maxia, como nesta edición. Nesta ocasión disfrutamos do célebre Mago Antón, e dun novo valor, David Méndez, que naceu en Outeiro de Rei, a poucos metros da casa de Manuel, que agora é a súa Casa-Museo.

Como sempre, a maxia non decepciona, houbo trucos máis sorprendentes, outros menos, un que fixemos todos cuns papeis que nos deron na entrada, que coido que xa entendín como o fixemos.

Saúdos.

Males de cabeza

Seguimos avanzando pola Biblioteca Galega 120 da Voz de Galicia, e chegamos ao número 87, o libro de relatos "Males de cabeza", da autoría de Fran Alonso, escrito no ano 2001. Fran Alonso é narrador e poeta, ten escrito para a rapazada tamén, Actualmente é o director de Edicións Xerais.

Como todo libro de relatos, os ten mellores e peores, nivel dispar. Pero mirando o índice vese algo moi curioso. De cada dous relatos, un deles é moi breve e é unha das partes dun relato supostamente máis longo titulado "A tolemia é un sombreiro" que chega a acumular 20 fragmentos ao longo da obra. Neses breves fragmentos case sempre se fala de cans e gatos. Acabei algo confuso, penso que o narrador ama os gatos ou faise pasar por un deles, e que eses animais teñen que ver algo ou moito coa saúde mental, pero non acabei pillando a metáfora, penso.

Os outros xa son máis convencionais. Tratan case todos sobre doenzas mentais, en maior ou menor medida. Supoño que de aí vén o título do libro. O certo é que a saúde mental ten tantas aristas e representacións, que poden escribirse moitas historias cumprindo ese requisito e case nin nos decataríamos dese denominador común.

Saúdos.

Fort Apache

"Fort Apache" é a primeira das tres películas que John Ford rodou para maior gloria do exército estadounidense do século XIX (e que el tanto añoraba) e que foi chamada a "Triloxía da Cabaleiría". As outras dúas foron "A lexión invencible" e "Río Grande". Por razóns técnicas que descoñezo, a segunda foi en color e as outras dúas en branco e negro. John Ford é un bo director, pero ten películas e obsesións que non comparto, e esta triloxía, da que xa vin dúas delas, parece unha delas. O militarismo non me chama nada e, obviamente, añorar o poderío militar dun país que aborrezo nunha época histórica moi controvertida non é algo que me agrade. E por se non chegara con iso, Ford tamén era pro-indio, porque lle parecía unha xente moi sensata (aí si que podo estar de acordo), así que a mestura que saía en películas como esta é dificilmente dixerible.

Esta película é do ano 1948 e os dous papeis principais son para Henry Fonda e John Wayne. Como secundarios temos a Shirley Temple (practicamente a súa última película, cando tiña 20 anos, porque foi unha superestrela infantil que non tiña oco no mundo adulto), Ward Bond, Pedro Armendáriz e Victor McLaglen.

Despois da Guerra de Secesión, o xeneral Owen Thursday é degradado a tenente coronel e enviado a Fort Apache, en Arizona, e el síntese tremendamente humillado e minusvalorado por esa razón. Alí o reciben algo estrañados, pero axiña comeza a tomar decisións drásticas que causan malestar pola súa rixidez, e comezan a comprender a fama que traía tras de si. Por certo, este papel é protagonizado por Henry Fonda, non por John Wayne, como alguén podería supoñer. O papel de Wayne é bastante máis sensato e razonable, se cadra iso pode sorprender algo.

O principal conflito que hai na zona é cos apaches que comanda Cochise. Un dos seus sobordinados, o capitán York (este si, John Wayne), ten unha boa relación con eles, porque considera a Cochise un xefe sensato. Pero Thursday non acepta esa situación e intenta atacalos con malas artes e enganándoos nunhas supostas negociacións de paz. Obviamente sae perdendo e el e algúns dos seus homes morren ante os apaches seguindo as absurdas ordes de Thursday. Só York e outros mandos intermedios quedaron na retaguardia e sálvanse. Cando remata a loita, Cochise achégase ao grupo de York e selan a paz, porque os dous sabían da boa vontade do outro, pero non se fiaban de Thursday.

Saúdos.

A illa do tesouro

"A illa do tesouro" é unha das historias máis universais e lidas do mundo. Fixéronse xa unhas cantas versións cinematográficas dela, incluso de animación. Algunha xente opina que é unha historia máis ben dirixida ao público infantil, pero eu non o teño tan claro. Xuraría que é unha desas tramas que puido ter esa orixe, pero que pode enganchar perfectamente a persoas de todas as idades. Hai pouco botaban esta versión, que parecía bastante modesta, pero non puiden evitalo.

Foi dirixida en 1999 por un tal Peter Rowe, e o papel do grumete Jim Hawkins o protagonizou un rapaz canadiano chamado Kevin Zegers, que non me consta que teña unha carreira moi exitosa como actor. A estrela máis rutilante do elenco é Jack Palance facendo de Long John Silver xa con 80 anos. E o único outro actor mínimamente coñecido á Patrick Bergin, que fai do pirata Billy Bones. É unha modesta produción británico canadiana, e polo que me pareceu ver nos créditos iniciais, coido que rodaron na Illa de Man a parte da illa caribeña na que supostamente está o tesouro, así que non se mataron demasiado, pero tampouco lles quedou moi cutre esa parte.

Supoño que xa coñecedes a historia. Un grupo de piratas esconde un fabuloso tesouro nunha illa e sepárase para volver por el algún tempo despois. O mapa para localizalo de novo lévao un tal Billy Bones, que intenta fuxir dos demais para non repartir nada. Fuxindo, chega en malas condicións á pousada do Almirante Benbow, na costa sur de Gran Bretaña. Pero non debeu ser moi discreto, porque alí tamén chegan perseguíndoo moitos integrantes da banda, que intentan asaltar a pousada, que é da familia do neno Jim Hawkins.

As forzas vivas da vila localizan finalmente o mapa que buscaban todos os piratas, e deciden fletar un barco para intentar atopar o tesouro. Pero a súa pouca sapiencia no tema non lles permite ver que a tripulación que contratan para ese barco é precisamente a banda de piratas que perseguía a Billy Bones, só o percibe Jim Hawkins, que os viu pasar pola pousada. Chegan á illa, os británicos teñen que illarse nun refuxio, e mentres, os piratas, que "secuestraron" a Jim Hawkins intentan atopar o tesouro, pero o mapa téñeno os outros. Finalmente todo chega a bo porto cando aparece Ben Gunn, un dos integrantes da banda, que quedou só na illa porque o deixaron alí os outros, e cambiou o tesouro de sitio.

Saúdos.

A cidade dos Césares

Víctor Freixanes é un eminente intelectual que ten un papel moi destacado na cultura galega. Agora mesmo é o presidente da Real Academia Galega, pero nas décadas pasadas destacou como editor, xa que dirixiu Xerais primeiro e Galaxia despois, ou sexa, o máis granado do mundo editorial galego. Seguramente toda esa actividade fixo que a súa grande capacidade como escritor se vira mermada, as súas obras publicadas son moi poucas, aínda que algunha delas tivo un notable peso na historia da literatura galega, como "O triángulo inscrito na circunferencia". Como ademais é un eminente orador do que teño disfrutado en varias ocasións, supuxen que ler unha novela súa sería unha delicia... pero equivoqueime.

O volume número 86 da Biblioteca Galega 120 que editou a Voz de Galicia hai varias décadas é "A Cidade dos Césares", escrito por Víctor Freixanes en 1993, unha das catro novelas que escribiu, e a primeira que lin. Son case 400 páxinas (as novelas galegas teñen tendencia a ser bastante curtas), pero agora, despois de ler o libro, penso que a historia que conta, seguramente, se podería ter resumido en 100 ou 150, como moito. Claro, o barroquismo formal é exuberante, as descricións de persoas e paisaxes completísimas, a linguaxe moi rica. Pero eu non son filólogo nin lingüista, e prefiro que nas novelas "pasen cousas". Xa sei que isto resulta moi prosaico, pero éche o que hai. Hai moitas persoas que amamos a literatura porque non gusta que nos conten historias, non porque a gramática e a sintaxe sexan moi ricas.

A historia semella moi atractiva (póñovos un vídeo en castelán ao final que fala do tema). Polo visto (non sei se está baseado na realidade, pero seguramente si), a finais do século XVIII, o rei Carlos III foi convencido por alguén para mandar unha expedición ao que agora é coñecido como a Patagonia para facerse co lugar, evanxelizar, poboar aquelas terras e esquilmar todas as riquezas posibles. Despois de ler a novela non me quedou demasiado claro se as persoas que comandaban a expedición lle comunicaron á Coroa que tamén querían comprobar se existía un mítico lugar chamado "A Cidade dos Césares", que sería algo así como "El Dorado", pero na cordilleira dos Andes, entre a Patagonia e Chile. Polo que se di na novela, intúese que non lle dixeron nada á Coroa, pero si tiñan planos que lles podían permitir chegar a ese lugar, pero era como un plan secreto, que sabían moi poucas persoas.

Na novela dise que a expedición ía comandada por un tal Don Xoán De la Piedra, e parece que a maioría das persoas que ían ao seu cargo era xente moi pobre, principalmente das montañas de Galicia, que foron embaucadas na expedición coa promesa das riquezas do novo mundo. Pero en paralelo tamén se uniron á expedición outros militares andaluces que pretendían ser un segundo poder na expedición. E o vicerrei da zona, radicado en Bos Aires e Montevideo, semellaba apoiar a estes segundos e non ao primeiro. E o primeiro, tamén galego, era quen oíra falar da mítica cidade nos Andes, e supostamente tería planos e mapas para chegar a ela. Os outros o sospeitaban, e o presionaban para conquerilos.

Finalmente a zona da Patagonia onde caeron era un pedregal, absolutamente insalubre, non había riqueza ningunha, e dificilmente podían sobrevivir. Ademais as tribus indíxenas do interior eran moi belixerantes con elas e ameazaban as puxantes cidades do Río da Prata. Nun determinado momento, fixeron unha incursión cara o interior seguindo o curso do Río Negro, con moitas calamidades, pero non conseguiron atopar nada. Unha parte pequena da novela tamén trata do que pasou cen anos máis tarde, cando a xa República Arxentina conseguiu acabar coa rebeldía dos indíxenas, e a metrópole de Bos Aires puido respirar tranquila, despois de séculos de acoso.

Pois o que vos dicía, a historia pintaba tan ben, pero o desenvolvemento da historia é tan tedioso, lento, denso, que acaba resultando moi pesado. É triste recoñecer que me pensarei moito ler outra novela deste autor, ao que tratei en persoa varias veces e me parece unha persoa fantástica. Esas cousas pasan.

Saúdos.

Spiderman 2: O poder de Electro

Non é que me chame moito esta saga, pero como as películas de superheroes teñen uns efectos dixitais interesantes e, sobre todo, poden verse cousas que non se ven en ningún outro sitio (aínda que sexan falsas, claro), pois aínda se agradecen. Esta é a segunda da nova etapa protagonizada por Andrew Garfield, actor que non me convence demasiado (Tobey Maguire, o primeiro actor que fixo que este papel no cine, tampouco é que me convenza demasiado, pero vaia...).

Foi dirixida no 2014 (dous anos despois da que daba inicio a esta nova etapa) por Marc Webb (insisto, ségueme parecendo unha fantástica casualidade que o apelido do director das películas de Spiderman sexa este). O protagonismo principal é para Andrew Garfield e Emma Stone, acompañados de secundarios como Sally Field, Dane De Haan, Felicity Jones e uns case irrecoñecibles malotes como Jamie Foxx e Paul Giamatti. Tamén é certo que estes dous últimos actores sei que teñen certo éxito pero non lles coñezo demasiado a cara real, así que tuneados de inimigos de Spiderman aínda os recoñecería menos.

Con respecto ao título, hai o lío habitual do mundo hispanofalante. A tradución do título orixinal sería algo así como "O sorprendente Spiderman 2: o crecemento de Electro". En España deixaron a primeira parte en inglés, e a segunda parte foi "O poder de Electro". En Hispanoamérica traduciron a primeira parte, e na segunda non falaban de crecemento, aumento nin poder, senón de "ameaza". Recoñezo que xa o título orixinal era algo ambiguo, eu non sei que tería feito nun caso así.

A historia é algo retorcida, para non variar. Por unha banda, un bo amigo da infancia de Peter Parker, Harry Osborn, volve a casa e ve como o seu pai, Norman, un alto directivo da empresa Oscorp, está a piques de morrer absolutamente devastado por unha doenza xenética que o deforma por completo. Dille a Harry que axiña el comezará a notar os mesmos síntomas e pásalle toda a información que ten sobre a enfermidade, para ver se pode curarse. Entón averigua que o que lle pasou a Spiderman ten que ver moito coa súa doenza, e que unha transfusión de sangue de Spiderman pode salvarlle a vida.

Atópase de novo con Peter Parker (sen saber que este é Spiderman, obviamente) e coméntallo, porque Peter sacoulle fotos a Spiderman, e creo que ao mellor o coñece. Pouco despois, disfrazado de Spiderman, faille unha visita a Harry, pero dille que non lle pode facer a transfusión, porque o seu sangue probablemente o mataría, máis que salvalo. Harry vai facendo probas variadas, sen moito éxito, e acaba converténdose no Duende Verde, grande inimigo do superheroe (e digo eu, por que non se menciona no título, e si a Electro).

Electro era un torpe enxeñeiro eléctrico de Oscorp, bastante vacilado polos seus xefes, que un día sufre unha electrocución e cae nun tanque con anguilas eléctricas, e convértese nun inmenso xerador eléctrico. Lévano a un edificio onde fan experimentos con el, e nalgún momento consegue escapar dalí para acabar enfrontándose no final da película a Spiderman, como non podía ser menos. Por certo, o principal poder de Electro era o de provocar apagóns, que en Nova Iork e calquera cidade non é pouco.

E por se non chegara con todo isto, tamén aparece Rhino, un ex-mafioso ruso que na primeira escea da película está intentando roubar plutonio e que na última aparece cunha coiraza metálica que lle dá unha apariencia de inmenso rinoceronte. Spiderman tamén o vence, faltaría máis.

A noticia máis desconcertante é que a moza de Peter Parker, Gwen, morre nunha das últimas escenas, debido a unha caída na pelexa entre Spiderman e o Duende Verde. Polo visto, acaba de estrearse a terceira desta nova etapa, pero o novo superheroe está protagonizado por Tom Holland.

Saúdos.

Superman

Colleume novo, pero supoño que fun vela ao cine. E creo que foi a primeira película de superheroes que vin, e a potencia da banda sonora de John Williams ficou gravada na miña cabeza, como en moitas outras, supoño. Debín ver a serie de televisión "Hulk" naquela mesma época, pero unha serie non é o mesmo ca unha película, e esta película marcou a unha xeración, á miña. Botábana onte no espazo de cine clásico da 2, que agora é os luns pola noite.

A película foi dirixida no ano 1978 por Richard Donner. Acabo de saber que se estaban rodando a primeira e a segunda parte simultáneamente, e houbo desavenencias dos produtores co director. Xa estaba rodada o 75% da segunda parte, pararon esa rodaxe e remataron a primeira. Polo visto, a segunda volveuse facer co mesmo elenco, pero un novo director, flipante. De feito, na primeira parte aparecen ben visibles e presentados nos créditos actores e actrices que só aparecen uns segundos na primeira parte, e que protagonizan a segunda. Vaia industria. Nesta primeira, o protagonismo principal cae en Christopher Reeve, Margot Kidder e Gene Hackman, como o malísimo Lex Luthor. Como secundarios, aparecen bastante Marlon Brando, Jackie Cooper, Ned Beatty e Valerie Perrine. E con moito menos protagonismo están grandes como Glenn Ford ou Trevor Howard. E o guión foi asinado por varias mans, pero a principal semella que foi a de Mario Puzo.

Non imos contar moito da historia, que é ben coñecida. Só lembrar que nesta primeira entrega Superman chega á Terra dende o planeta Krypton, crece e entra a traballar no xornal Daily Planet, onde traballa a xornalista Lois Lane, da que namora, e que o malísimo da película é Lex Luthor, que intercepta e desvía dous misiles estadounidenses dunha forma bastante chunga, envía un contra Nova Jersey, que é interceptado por Superman, e o outro vai cara á falla de San Andrés, para provocar un grande terremoto na Costa Oeste. A este Superman chega tarde, pero coa súa grande forza e velocidade, detén o terrible movemento de terras que se ía producir. E salva da morte a Lois Lane dunha forma bastante incrible, volvendo atrás no tempo, pero vaia, vendo estas burradas as defensas están algo baixas e xa aceptas calquera cousa.

Chamáronme a atención unhas cantas cousas neste visionado. A película dura 2 horas e cuarto. O primeira media hora ten lugar en Krypton, na xuventude de Clark Kent na Terra, e remata cando vai a ese estraño escenario do Polo Norte (supoño que é alí) e atopa o seu disfraz. Ata que vai unha hora de película non se lle ve voando por Metrópolis (que claramente é Nova Iork) e facendo fazañas. E a partir de aí xa é un desbarre de barbaridades continuas. Quero dicir con esto que, se na época alguén estaba esperando ver voar a Superman, aínda debeu aburrirse un pouco e debeu pensar que o comezo da película era algo lento e pesado.

Saúdos.

O rostro impenetrable

Na cadea de televisión fascistoide na que tanto gustan as películas poeirentas (ou sexa, ambientadas no Oeste estadounidense do século XIX) onte botaban "O rostro impenetrable", película que ten certa fama e que non vira nunca, así que probei. O que non entendo en absoluto é de onde sae o título orixinal "One-eyed Jacks". Non lembro ningún personaxe que se chamara Jack, nin ningún torto da vista. Debe haber algo que non entendo.

Non está moi claro de que ano é a película, 1959, 1960 ou 1961, hai opinións diversas, debeu ser unha rodaxe algo longa e convulsa. Inicialmente o director ía ser Stanley Kubrick, pero despois dalgún tempo de rodaxe, foi despedido por conflitos con Marlon Brando (vaia dúas patas para un banco), e este mesmo acabou de director, na súa única experiencia nese labor. O protagonismo principal é para Marlon Brando (sobre todo) e para Karl Malden. Despois hai secundarios cunha certa presenza como Pina Pellicer, Katy Jurado, Ben Johnson, Slim Pickens ou Larry Duran. Dise que é unha película moi narcisista na que o director e actor principal quería presumir de presenza na cámara, e seguramente non lles falte razón, pero aínda así, non lle saíu mal.

O cerne da historia é a amizade inicial, e despois odio, entre os dous protagonistas principais, Rio (Brando) e Dad Longworth (Malden). Atracan bancos xuntos, e despois dun golpe no banco de Sonora, son perseguidos polos xendarmes rurais de México e acurralados no cumio dun monte. Só queda un cabalo para os dous, e sortean quen fuxe co cabalo para buscar outros máis frescos, mentres o outro agarda e entretén aos policías. Aquí xa xurde a primeira controversia, porque vemos como Rio fai trampa, pero non para fuxir no único cabalo, senón para quedar na montaña só, cousa que, aparentemente, non ten moita lóxica. Dad fuxe a unha aldea cercana, que xa coñecían, e alí merca dous cabalos. Pero cando está preparando todo para volver, nótase que decide fuxir e deixar a Rio só, para que sexa apreixado. Pouco despois pasan os xendarmes con Rio pola aldea, e Rio comprende que Dad o deixou alí a propósito.

Rio está no cárcere de Sonora durante case cinco anos, e consegue fuxir cun mexicano chamado Chico Modesto, que será un dos seus mellores amigos a partir dese momento. Volven ao mesón onde lles fixeron a emboscada na que el acabou apresado. E casualmente alí preséntase ante el outro foraxido, Bob Amory, que oíu falar de Rio, e que quere unirse a el para atracar o banco de Monterrey. Rio non está demasiado convencido, pero comeza a estalo cando Amory lle di que Dad Longworth é o sheriff desa vila. A banda complétase con Harvey Johnson, xa son catro para facer o atraco, e de paso, que Rio se vengue de Dad, que é o seu único desexo.

Van a Monterrey, e o primeiro que fai Rio é ir visitar a Dad, que xa levaba tempo temendo esa visita. Os dous finxen que non pasou nada. Rio descubre, polo que conta Dad, que é totalmente falso, que o deixou só a propósito, do que xa estaba convencido. Rio queda a cear coa nova familia mexicana de Dad, a súa muller María e a súa fillastra Luisa, da que Rio namora.

Pretendían facer o atraco do banco ao día seguinte, pero está todo pechado, porque son as festas da vila. Dad é consciente de que todos os que acompañan a Rio son atracadores, e que el segue no negocio, pero en principio non actúa contra el. Si o fai máis adiante cando Rio mata a un borracho pesado nun bar. A banda decide irse a descansar a unha aldea cercana e preparar mellor o atraco, pero van xurdindo desavenencias entre eles, aproveitando tamén o odio entre Rio e Dad.

Ao fínal líase todo. Amory e Harvey matan a Chico, e fanlle crer a Dad que Rio vai ir á súa casa a matalo, cando xa non tiña esa intención. Rio xa só quería marchar con Luisa, á que deixou embarazada nada máis coñecela. Realmente Amory e Harvey intentan atracar o banco eles sós, pero fracasan. Aínda que Rio non estaba alí, todos lle acusan de participar no atraco e o encarcelan, con intención de aforcalo. Consegue fuxir da cadea coa axuda de Luisa, e escapan os dous, despois de que Rio conseguira matar a Dad, nun duelo bastante patético, por certo.

Pois iso, película peculiar, moi centrada na imaxe de Marlon Brando, pero con escenas e escenarios moi curiosos. Non lembro eu moitas películas deste xénero (agora mesmo, ningunha) con paisaxes na costa. E os personaxes son bastante poliédricos, con moitas aristas.

Saúdos.

Artificial Intelligence

Onte botaban na televisión a película "A.I." ou "Artificial Intelligence". Vina no cine no seu día, porque tiña moito interese en vela daquela, pero deixoume bastante frío. Decidín darlle unha nova oportunidade, pero a sensación volve ser a mesma, a de frialdade. Se cadra é lóxico falando de robots.

A película foi dirixida e producida en 2001 por Steven Spielberg. Pero o meu interese non viña de aí, senón porque a alongada sombra de Stanley Kubrick estaba detrás dela. Era un dos seus proxectos máis ansiados, e levaba traballando nel máis de 20 anos, contratou a varios guionistas diferentes, e non a levou a cabo antes porque consideraba que a industria dos efectos especiais aínda non estaba suficientemente avanzada para rodala, sobre todo para facer crer que un robot parecera humano. A mediados dos 90 viu algunhas películas, como "Parque Xurásico", que lle convenceron de que chegara o momento. Pero nese intre decidiu quedar como produtor e que dirixira Spielberg. Supoño que a morte de Kubrick en 1999 provocou o lanzamento da rodaxe definitiva. En canto ao elenco, suponse que os tres principais son Haley Joel Osment, Frances O'Connor, Jude Law e William Hurt.

A familia Swinton, formada por Henry e Mónica, tiveron un fillo chamado Martin, pero debido a un accidente, está en situación terminal, e non se sabe como e cando sairá dela, se é que sae. Henry traballa nunha empresa chamada Cybertronics, que está deseñando un prototipo moi avanzado de robot con capacidade para amar. Debido á situación da familia, é elixida para entregarlle o primeiro exemplo de neno robot. Deciden probar co neno robot, chamado David. A historia céntrase moito na relación entre David e Mónica, o pai apenas aparece. Ao comezo, a relación entre os dous é bastante fría, pero aos poucos, vanse caendo ben e querendo máis.

Nun determinado momento, a nai decide realizar o proceso de impronta, que é irreversible, e que provocará que o robot pase a considerarse fillo dela. En canto o realiza, o neno robot comeza a chamarlle "mamá", e ela síntese moi feliz. A cousa vai mellorando cada vez, pero de súpeto, un día, reciben a noticia de que Martin, o seu fillo natural, recuperouse e volve á casa. Efectivamente, faino, con próteses nas pernas porque non debe ter demasiada forza muscular, despois de tanto tempo en coma. O rapaz humano, o neno robot e un osiño robótico chamado Teddy forman un trío moi pavero.

Pero a Martin non parece facerlle demasiada graza a competencia do neno robot, e coa típica competitividade e ciumes humanos, provoca varias situacións nas que David non sae demasiado ben parado. A última delas é cando lle di que lle corte unha crecha do pelo a Mónica cando está durmindo. A David, a idea non lle parece ben ao comezo, pero como Martin o convence de que non é nada malo, entra coas tesouras na habitación dos pais, coa intención de cortarlle un mechón, e de feito o consegue. A nai esperta nese momento, e ao velo coas tesouras na man, pensa no peor, obviamente.

A nai decide abandoar a David e a Teddy nun bosque. Dálles uns consellos para que poidan sobrevivir, porque tampouco quere que os destrúan. A partir daí descúbrese que na sociedade (estadounidense, neste caso, coma sempre) hai unha serie de fanáticos da carne humana e que persiguen aos robots. Celebran uns espectáculos bastante patéticos chamados as "Feiras da Carne" nas que destrúen e despedazan a vellos robots que foron apresados polos bosques. Nunha delas, David e Teddy coñecen a Gigolo Joe, un androide que foi deseñado para ofrecer amor como prostituto, e que lle axuda a buscar de novo á súa nai.

Aínda que realmente o que busca David é a Fada Azul do conto de "Pinocho", que poderá convertelo nun neno de verdade, para que Mónica volva a querelo de novo. Todo isto sucede cando subiu moitos metros o nivel do mar en todo o mundo, debido ao desxeo dos casquetes polares, e Manhattan está mergullada en auga, só sobresaen os rañaceos máis altos. Alí atopa a sede de Cybertronics, e fala co creador do seu prototipo, que intentou deseñalo moi parecido ao fillo que perdera. E cun helicóptero submariño atopa unha estatua da Fada Azul nun parque que ten unha atracción sobre Pinocho. Queda alí pregándolle o seu desexo durante 2.000 anos, xa que chega unha nova glaciación.

Dous milenios despois, sácano de alí uns extraterrestres que chegaron ao planeta, e intentan saber que desexos ten. El exprésaos pero din que non poden facer nada sen unha mostra física desa persoa, para reconstruír o seu ADN. E Teddy saca o mechón do pelo de Mónica, pois foi el quen o gardou. Con iso, poden facer revivir a Mónica durante un día, pero será o último, non pode repetirse o proceso. Fano e David e Mónica son moi felices durante o seu último día xuntos.

Pois iso, a película está moi ben pero déixame bastante frío. A filosofía que subxace a historia paréceme tremendamente pretenciosa. Promete moito, pero ao final quédase en moito menos. Hai unhas cantas cousas que me chirrían. Por exemplo, que esa suposta capacidade de amar sexa basicamente do fillo robot á nai, non a ninguén máis. O personaxe de Gigolo Joe, protagonizado por Jude Law, paréceme bastante insustancial e dáselle bastante protagonismo pero aparentemente para nada. Tamén lin por aí como tería sido o final da película se o director fose Kubrick e non Spielberg. Efectivamente, co almibarado que é sempre Spielberg, calquera sabe como tería sido. Ao fin e ao cabo, semellan dous directores bastante diferentes.

Saúdos.

A escrava libre

De novo engancheime ao espazo de cine clásico da fascistoide Trece. Esta vez botaban unha película da que non oíra falar na miña vida. Pero esta era en cor, non en branco e negro, e por esa razón o coloquio anterior e posterior dirixido por Garci xa foi emitido en cor. Por certo, acabo de ver en Youtube que esta película tamén a botaron no espazo totalmente similar que tivo Garci na 2 hai décadas. Non se está matando moito a traballar, a verdade.

"A escrava libre" foi dirixida en 1957 por Raoul Walsh (a verdade, gústanme máis as súas películas de aventuras que estas melodramáticas). O trío protagonista máis destacada foi interpretado por Yvonne de Carlo, Clark Gable e un novísimo Sidney Poitier. Chámame a atención por que razón Clark Gable era considerado un galán, e tamén o argumento bastante insostible no que se basea a historia.

Amantha Starr é a filla dun terratenente sureño de Kentucky que trata ben aos seus escravos negros, para disgusto dalgúns dos seus traballadores brancos. E todo isto sucede cando está fraguándose a Guerra Civil, provocada precisamente por ese tema. Cando aínda é nova, é enviada a un internado para señoritas en Cincinatti, onde estuda música, entre outras cousas. Alí é visitada polo seu pai con bastante frecuencia.

Algún tempo despois, o seu pai avísalle de que está mal de saúde e que seguramente non lle queda moito de vida. Chega a casa xusto no momento no que o están soterrando. Estano facendo nun cementerio no que están moitos dos seus escravos e ela di que non, que o seu desexo era ser soterrado cerca da súa casa, onde está a tumba da súa esposa, a nai de Amantha, á que non coñeceu. Nese momento, un par de persoas que estaban asistindo ao enterro de forma discreta, anuncian que eran os prestamistas que lle deixaban cartos ao pai de Amantha, que tiña moitas débedas con eles, e que entón todas as propiedades do señor pasan ás súas mans. Iso significa tamén que pasan a ser propietarios dos escravos negros, aos que van vender ao mellor postor, e tamén da filla, Amantha, que descubre nese intre que a súa nai era unha escrava negra do patrón, cousa que ela mesma descoñecía. Tremendo xiro de guión.

Levan a todas nun barco ata Nova Orleans, e dentro do que cabe, Amantha ten bastante sorte, porque é mercada na puxa por 5.000 dólares por un millonario local chamado Hamish Bond, ao que todos respectan e temen. Resulta que este tamén é un terratenente con plantacións e escravos, pero ao igual que o pai de Amantha, é un tipo tranquilo e os trata bastante ben.

Amantha é moi ben tratada na casa de Bond, pero por algunha estraña razón, ela crese escrava e utilizada, cando aparentemente non hai nada diso. Ata que unha noite sábese que está totalmente namorada do tipo. A relación avanza, aínda que de forma moi libre, porque Bond non quere condicionar a Amantha, aínda que se nota que o afecto mutuo é moi grande.

Estalla finalmente a Guerra Civil, co conflito que iso causa, especialmente no sur. Incluso terratenentes como Bond, que tratan ben aos escravos, queiman os seus campos de algodón ante o avance do exército do Norte, entre outras cousas porque saben que os xenerais nordistas, a pesar de ser teoricamente antiescravistas, desprezan aos negros tanto ou máis que os do Sur. Un personaxe curioso é o de Rau-Ru (Sidney Poitier), que era o xefe dos escravos de Bond, moi instruído, case un fillo para el, que é moi ben tratado, que sen embargo é odiado por Rau-Ru, e supostamente a razón é a bondade coa que o tratou. Ao final da película, axuda a escapar xuntos a Bond e a Amantha, así que a cousa vólvese máis coherente.

Non me chamou demasiado a atención. Historia demasiado melodramática e con xiros de guión e deseño de personaxes algo estraños e ambiguos, case incomprensibles. Aparte do feito de que ese país de chalados fixo unha Guerra Civil por causas racistas, que xa é indicio de algo, e ese racismo segue na súa sociedade, aínda que eles insistan en dicir que non. Pero dicir que un personaxe interpretado por Yvonne de Carlo tiña sangue negro, da súa propia nai, e que non o cre ninguén. E insisto, a estraña ética do personaxe de Rau-Ru tamén resulta moi difícil de entender. Supoño que todo iso foi posto así para que a historia fose máis retorcida e intrincada, pero hai veces que xa cheira a chamusquina.

Por certo, o título orixinal, do que pasaron bastante no mundo hispanofalante, foi "Band of angels", que sería "banda de anxos". Polo que me pareceu escoitar no coloquio, ese era o nome co que denominaban aos batallóns do exército do Norte que estaban formados por negros, que obviamente loitaban contra o escravismo. Pero polo que estou lendo na Wikipedia, ao principio eses batallóns non estaban ben vistos nese exército, nin sequera por Lincoln, e sempre estaban dirixidos por brancos, e o trato aos negros non era demasiado bo. Nada, que ese paisiño ten un problemiña coas razas, está claro.

Saúdos.

María Solinha

Ignacio Vilar é un director de cine galego do que aprezo boa parte da súa obra e, sobre todo, da súa valentía na promoción das súas películas, sempre innovando nese eido. Nos últimos anos, asinou películas penso que moi dignas de ver como "Pradolongo", "Vilamor" e "A Esmorga". "Sicixia" xa me resultou bastante máis difícil de dixerir. Acababa de rodar esta "María Solinha", e cando ía presentala en salas, apareceu a pandemia. E poucos meses despois, no verán, estaba proxectándoa en auto-cines, unha técnica que, ou non se utilizara nunca en Galicia, ou había décadas que ninguén intentaba.

Pero non me gustou demasiado esta "María Solinha". Non sei se era unha visión moi contemporánea, moi arriscada, ou que foi, pero non me enganchou. E mira que me gusta a historia, ambientada na ría de Vigo a comezos do século XVII. Está claro que unha novela non é o mesmo ca unha película, pero a novela "A voz do vento" de Pemón Bouzas, que lin hai uns anos, pareceume excelsa. Esta versión cinematográfica, se cadra, podería ter intentando parecerse a unha recreación clásica da historia, porque semella que vestiario si tiñan, pero apenas aparece, e está case todo ambientado na actualidade. Eu, que me sinto moi romántico do século XIX, ou sexa, que me atraen todas as historias que suceden en tempos e lugares diferentes ao meu, síntome decepcionado cando me contan unha historia do século XVII ambientada no XXI. Éche o que hai.

Segundo as reseñas que vexo en Internet, un director intenta montar unha obra de teatro en Cangas que conte a historia de María Solinha. Despois de ver a película, non teño claro quen é ese director. Vin a unha actriz que facía o papel de directora (creo que interpretada por Sheila Fariña), que estaba acompañada continuamente dun tipo de barba que non dicía nin unha palabra, e comunicábanse entre eles en inglés. Supoño que o tipo ese sería o director ao que se refiren as reseñas, porque outro non vin.

A película céntrase nas dúas rapazas que representan os dous papeis máis importantes. Chámanse Navia e Elba na realidade actual (protagonizadas por Grial Montes e Laura Míguez) e na obra representan a María Solinha e Adela Malvido. As dúas, pero sobre todo a segunda, que son moi amigas, son acusadas de bruxería polos representantes da Inqusición, que están apoiados por caciques locais que queren aproveitar iso para facerse con todas as súas propiedades. E todo iso coincide cun ataque de piratas turcos na Cangas de comezos do século XVII. A película tamén está ambientada en Redondela e un pouquiño na Illa de San Simón. Polo que parece, esas dúas rapazas (as actuais) están tan metidas no seu papel, que está comezando a afectarlles na súa vida persoal, e as súas familias e parellas están preocupadas.

O elenco ten ao máis granado da profesión actoral galega, con veteráns como Santi Prego, Antonio Durán "Morris", Mabel Rivera, Mela Casal ou Alfonso Agra, con novas fornadas saídas da ESAD (Escola Superior de Arte Dramática) de Vigo como Laura Míguez, Grial Montes, Fran Lareu, Fernando González ou Melania Cruz.

Pero xa digo, polo seu plantexamento pretende estar en dúas épocas, e a min a impresión que me deixou é que non conseguía estar plenamente en ningunha delas. Obviamente, ese é un dos posibles riscos dun exercicio tan vangardista.

Saúdos.