Só ante o perigo

Penso que vin esta película varias veces xa. Pero había tempo dende a última vez, e como a botaban no meu moi valorado espazo de cine clásico da 2, deille unha nova oportunidade. E agora, ao documentarme para escribir este artigo, e na presentación da película na televisión, decateime que non é para nada un "western" clásico, senón outra obra totalmente diferente, pola cal algúns amantes do xénero a aborrecen.

A película foi dirixida en 1952 por Fred Zinnemann (director que non ten moitos grandes éxitos na súa carreira, este é un dos maiores, claramente). O elenco está formado principalmente por Gary Cooper (obviamente a estrela case única), Grace Kelly, Lloyd Bridges, Katy Jurado e Thomas Mitchell. O lío co título tamén é interesante. O título orixinal sería "Mediodía", bastante representativo porque ás 12 chega un tren que desencadea o final, anunciado durante toda a película. En Hispanoamérica, se cadra por esa razón, decidiron titulala "Á hora sinalada", que ten algo que ver co orixinal. En España decidiron quedarse con "Só ante o perigo", que non ten nada que ver cos anteriores, pero define á perfección a trama da película.

Comecemos coa historia, que é moi coñecida e por outra parte, simple. Un home que leva moitos anos de sheriff nunha pequena vila, para satisfacción de moitos dos seus veciños (pero non para todos), acaba de casar e vai marchar de lúa de mel. Pero xusto cando acaba de suceder, córrese a voz pola vila de que no tren das 12 vai chegar un maleante ao que el meteu no cárcere e que acaba de saír. O seu irmán e os colegas da súa banda están agardando por el na estación, para vingarse do sheriff.

Todo o mundo o sabe xa, pero a diferenza do que sucedía habitualmente neste tipo de ambientes (segundo di o cine estadounidense), non se produce unha reacción de apoio nos veciños, que lle teñen grande aprecio ao sheriff. Ninguén se atreve a mover un dedo por el, debido ao medo que lle teñen ao maleante, e recoméndanlle que marche a disfrutar da lúa de mel, e de paso, que deixe o pobo. Supoño que dan ao sheriff por amortizado e asasinado, e prefiren que se salve, aínda que iso signifique que volva o caos que representa ese maleante.

O sheriff pasa todo ese tempo intentando convencer a algún dos seus veciños para que lle boten unha man para enfrontarse coa banda de foraxidos, pero por unhas ou outras razóns, ninguén lle axuda. Incluso a súa muller, que tamén lle recomenda que marchen, decide separarse del (uns minutos despois de casarse). Incluso unha amante mexicana que tivo hai tempo, que tamén foi amante do maleante, decide marchar porque non quere seguir vivindo e traballando nunha vila na que pasen esas cousas.

Ata aquí, a historia ten pouco de heroica na parte que corresponde aos veciños, bastante máis no caso do sheriff. Pero o final é bastante patético. A banda á que se enfronta está formada por catro foraxidos. Pero a súa imprudencia, inxenuidade e algo de soberbia fai que vaian morrendo un tras outro, por mala planificación do ataque e falta de coidado. O penúltimo deles morre cando a muller do sheriff, que estaba escondida, lle dispara polas costas. E o maleante é morto polo sheriff, obviamente, de forma non moi convencional, pero todo vale neste caso. Despois diso, o sheriff xúntase coa súa muller, tira a estrela diante dos veciños, e agora si, marchan de lúa de mel e para sempre da aldea.

Comezar dicindo que se dá a unidade aristotélica de acción, lugar e tempo. Ou sexa, todo transcorre no mesmo lugar a tempo real. A película dura uns 80 minutos e a acción que narra dura exactamente o mesmo. Lémbrame a películas como "A soga" de Alfred Hitchcock.

E por outra banda, e máis importante, esta película é unha metáfora do maccarthysmo, que estaba de moda na época, e que afectou bastante ao director e guionista da película, que estaban acusados de comunistas. Por iso, visto agora (porque no seu momento non me decatara, obviamente), é unha película moi diferentes a outras do xénero. Hai moita xente do Hollywood clásico que adoran esta película, sobre todo pola forte conciencia e o individualismo do sheriff (que os veciños sexan uns covardes non lles parece relevante, polo visto). Pero outros mitos como John Wayne e Howard Hawks aborrecían da película, porque dicían que non representaban ao xénero nin ao país, e que tiñan outras intencións ocultas.

Penso que retrata moi ben o que os seus autores pretendían transmitir, que era o que sucedía realmente naquel país, aínda que pareza incrible. Polo tanto, gana puntos na miña valoración.

Saúdos.